Motor van moordmachines in België geproduceerd

Afbeelding
Een F16 in het Israeli Air Force Museum in Hatzerim. Foto: Oren Rozen CC BY-SA 4.0.
Een F16 in het Israeli Air Force Museum in Hatzerim. Foto: Oren Rozen CC BY-SA 4.0.
De Israëlische F15 en F16 gevechtsvliegtuigen die Gaza bombarderen hebben Belgische onderdelen aan boord. Ondanks een verbod dat sinds 2009 van kracht is en dat stelt wapen(onderdelen)verkoop aan Israël verboden is.

Vredesactie onthult deze medeplichtigheid van Belgische bedrijven in een nieuw rapport en start met een burgerinitiatief om deze kwestie in het Vlaamse, Brusselse en Waalse parlement te krijgen. Want het moet duidelijk zijn: Belgische bedrijven maken winst op kap van de genocide. Dat moet stoppen.

Made in Belgium

De Israëlische F-15’s en F-16’s, die het voorbije anderhalf jaar bij bombardementen op Gaza maar ook in Libanon en Syrië ingezet zijn, bevatten in België geproduceerde onderdelen die via de Verenigde Staten geëxporteerd zijn. Uit het rapport van Vredesactie blijkt dat Belgische bedrijven zoals het Luikse Safran Aero Boosters structureel betrokken zijn bij de productie en het onderhoud van Israëlische gevechtsvliegtuigen.

De Belgische industrie is al decennialang een cruciale schakel in de toeleveringsketen van de militaire luchtvaart

Het verbod op eindgebruik door Israël wordt dan ook actief omzeild. In plaats van Israël als eindgebruiker op te geven, worden in de vergunningsaanvragen de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk – de landen waar de Belgische onderdelen aan de motoren worden toegevoegd – als eindgebruiker opgegeven. Een duidelijke misleiding en onjuiste toepassing van het vergunningsproces.

De Belgische industrie is al decennialang een cruciale schakel in de toeleveringsketen van de militaire luchtvaart. Belgische bedrijven leveren onderdelen voor motoren, elektronische systemen en structurele componenten. Hoewel sommige leveringen al jaren geleden plaatsvonden, gaat de stroom van reserveonderdelen en onderhoudsmateriaal onverminderd door. Dit betekent dat België, direct of indirect, blijft bijdragen aan het functioneren van deze militaire vliegtuigen.

België schiet tekort in exportcontrole

In dat licht zijn de plannen die op de tafels van de gewestregeringen liggen om de regels rond wapenexport te versoepelen extra problematisch. Vanuit de wapenindustrie wordt geklaagd over te strenge controle. In praktijk zien we dat er van een strenge controle op het eindgebruik of van een strikte toepassing van de exportcriteria helemaal geen sprake is.

De gevraagde versoepelingen komen neer op het beperken van die exportcontrole. Zulke exportcontrole is echter een verplichting onder het Internationale Wapenhandelsverdrag van de VN en kan niet zomaar beperkt of uitbesteed worden aan de VS. Nu al blijft België (of in de praktijk, de gewesten) in gebreke aan de controleverplichtingen onder het Wapenhandelsverdrag door het eindgebruik niet te controleren bij de indirecte uitvoer via de VS.

Het Belgische systeem van exportvergunningen biedt onvoldoende garanties om misbruik te voorkomen

Uit Vredesacties analyse en uit eerdere onderzoeksjournalistiek van RTBF blijkt dat de Belgische controlemechanismen op wapenexporten ernstige tekortkomingen vertonen. De RTBF-documentatie wijst op een gebrek aan transparantie en de moeilijkheid om na te gaan waar Belgische militaire onderdelen uiteindelijk terechtkomen. Hierdoor wordt het quasi onmogelijk om vast te stellen of deze onderdelen worden gebruikt in gewapende conflicten of bijdragen aan mensenrechtenschendingen.

Het Belgische systeem van exportvergunningen biedt onvoldoende garanties om misbruik te voorkomen. Onze bevindingen tonen aan dat militaire technologie en componenten via complexe internationale netwerken alsnog in conflictgebieden terechtkomen, ondanks regelgeving die dat zou moeten verhinderen.

Nieuwe Amerikaanse leveringen verergeren de situatie

De noodzaak voor een strengere controle op wapenexporten wordt nog urgenter door de recente beslissing van de voormalige Amerikaanse president Joe Biden in augustus 2024. Hij keurde een uitvoervergunning goed voor 50 nieuwe F-15-gevechtsvliegtuigen voor de Israëlische luchtmacht en nieuwe motoren voor de ganse bestaande vloot.

Dit zal onvermijdelijk leiden tot nieuwe bestellingen en uitvoervergunningen, mogelijk ook voor Belgische bedrijven. Vredesactie stelt de vraag of de Belgische gewestregeringen dergelijke exporten kunnen goedkeuren zonder in strijd te handelen met het Wapenhandelsverdrag en de eigen regelgeving.

Belgische bedrijven blijven zich verrijken op kap van de genocide

Wanneer Belgische bedrijven zoals Safran Aero Boosters, BMT aerospace en Asco bestellingen krijgen voor onderdelen en de gewestregeringen staan de export toe, dan dragen deze bedrijven en de gewestregeringen een verpletterende verantwoordelijkheid. Terwijl er binnen de internationale gemeenschap een consensus groeit dat het onnoemelijk leed dat de Palestijnen wordt aangedaan een halt moet worden toegeroepen, blijven Belgische bedrijven zich verrijken op kap van de genocide.

Burgerinitiatief

Vredesactie start samen met haar partners daarom een burgerinitiatief, door een verzoekschrift in te dienen bij de Vlaamse, Waalse en Brusselse parlementen.

Met het burgerinitiatief eisen we:

  • Strengere exportcontrole: geen wapens of onderdelen naar landen die oorlogsmisdaden plegen.
  • Meer transparantie: informatie over wapenexport en het eindgebruik van wapen(onderdelen) moet vrij en gemakkelijk toegankelijk zijn.
  • Eerlijke wetgeving: geen versoepeling van exportregels die het Wapenhandelsverdrag ondermijnen

Om de respectievelijke parlementen te verplichten de kwesties op hun agenda te zetten, dienen er heel wat handtekeningen opgehaald te worden, want wanneer voldoende burgers het initiatief steunen is het parlement verplicht het burgerinitiatief in het parlement te behandelen.

Op die manier brengen burgers deze kwestie én de genocide rechtstreeks naar hun beleidsmakers. Het burgerinitiatief wordt opgezet in Wallonië, Vlaanderen en Brussel. Steun het Vlaamse burgerinitiatief, via deze site en help de Belgische medeplichtigheid aan de genocide te stoppen.

Deze campagne is een samenwerking van Vredesactie, Pax Christi Vlaanderen, Palestina Solidariteit, Vrede vzw, Broederlijk Delen, Intal, Antwerpse Coalitie voor Palestina, Käthe Kollwitz Collectief, Ieper4Palestine, Vredescomité Kortrijk, Limburg4Palestine, House of Compassion Brussel, Better Planet Online.

Vandaag op de hoogte van de wereld van morgen?