Israël heeft meer journalisten vermoord in Gaza dan dat er in totaal gedood zijn in de Amerikaanse Burgeroorlog, Wereldoorlog I en II, de Koreaanse Oorlog, de Vietnamoorlog (ook Cambodja en Laos), de oorlogen in Joegoslavië in de jaren 90 en de jaren 2000 en de oorlog na 9/11 in Afghanistan samen, zo blijkt uit nieuw onderzoek.
Gaza gevaarlijkst voor pers
Dit vernietigende oordeel staat in The Reporting Graveyard, (over ‘Nieuwskerkhoven’: Hoe gevaren voor oorlogsverslaggevers de wereld in gevaar brengen) van journalist Nick Turse. Hij schreef dit voor het Costs of War-project van het Watson Institute for International and Public Affairs van de Brown-universiteit in de VS.
Het rapport documenteert de systematische en dodelijke aanvallen op journalisten. Daarbij komt Gaza naar voren als de meest gevaarlijke omgeving voor de pers in de moderne geschiedenis.
Het Israëlische leger is een “oorlog tegen de pers” begonnen
Sinds 7 oktober 2023 zijn zeker 232 journalisten en medewerkers van media gedood in de Gazastrook, volgens de gecombineerde gegevens van Al Jazeera, het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ) en de Vakbond van Palestijnse Journalisten. Dit aantal overstijgt zeer fel andere slachtoffer-aantallen in welke vergelijkbare tijdsperiode of conflict dan ook.
x
Veelal Palestijnen
Bijna alle gedode journalisten waren Palestijnen die onder een staat van beleg werkten, een paar Libanese reporters en een klein aantal Israëlische journalisten.
Opvallend genoeg zijn alleen al in de eerste maand van de Israëlische genocide 37 journalisten gedood, wat het tot de dodelijkste maand voor journalisten maakte sinds het CPJ cijfers begon bij te houden in 1992.
Het rapport stelt dat het Israëlische leger een “oorlog tegen de pers” begonnen is, waarbij niet enkel wapengeweld is gebruikt, maar ook systematische inspanningen zijn gedaan om de journalistiek in Gaza de mond te snoeren, te besmeuren en tegen te werken. Ten minste 35 van de vermoorde journalisten waren een direct doelwit omwille van hun werk, aldus Reporters Zonder Grenzen.
Het Israëlische bezettingsleger heeft 90 mediakantoren en persfaciliteiten vernietigd
De last van verslaglegging
Het rapport schildert een triest beeld van de mediaomgeving in Gaza. Israël heeft buitenlandse verslaggevers de toegang tot het grondgebied ontzegd, waardoor ze de lokale journalisten – vaak slecht uitgerust en voortdurend ontheemd door bombardementen – de last van de verslaggeving laten dragen, opdat de wereld kan zien wat de bezettende staat aan het doen is.
Het Israëlische bezettingsleger heeft niet enkel negentig mediakantoren en persfaciliteiten vernietigd, het heeft ook de toegang tot internet fel beperkt, huizen van journalisten gebombardeerd en zich beziggehouden met bewaking, arrestaties en desinformatiecampagnes.
Meer dan 380 journalisten zijn verwond en enkele tientallen zijn opgesloten of lastiggevallen.
De dood van de cameraman van Al Jazeera, Samer Abu Daqqa, in december 2023, geldt als een tragisch symbool van de crisis. Abu Daqqa raakte gewond bij een Israëlische luchtaanval en bleef ruim 5 uur bloedend achter, omdat Israëlische strijdkrachten de noodteams de toegang tot zijn locatie verboden.
Hij stierf terwijl hij wachtte op hulp, terwijl Al Jazeera live via een teller in de uitzending toonde hoe lang hij aan zijn lot was overgelaten.
“Dit is een berekende, systematische aanslag op de waarheid”; zei Jonathan Dagher van Reporters Zonder Grenzen. “Israël is een mediablackout aan het creëren zowel door kogels als door bureaucratie.”
New research shows Israel’s slaughter in Gaza has killed more journalists than the US Civil War, World Wars 1 and 2, the Korean War, the Vietnam war, the Yugoslav Wars, the Afghanistan War and the Ukraine War COMBINED.
More: https://t.co/YJi8bdIm9Y pic.twitter.com/p8XJSZpj3a
— Jonathan Cook (@Jonathan_K_Cook) April 1, 2025
Gaza uniek
Het rapport Costs of War situeert Gaza binnen een bredere wereldwijde ineenstorting van de veiligheid van journalisten. In 2024 zijn er meer journalisten gedood dan in welk jaar dan ook sinds het begin van de metingen, waarbij Gaza verantwoordelijk was voor de overgrote meerderheid van deze doden.
De Verenigde Naties hebben journalistiek een van de gevaarlijkste beroepen ter wereld genoemd.
Maar wat Gaza uniek maakt is de grote schaal en het doelbewuste karakter van de aanval op de media
Maar wat Gaza uniek maakt, zo stelt het rapport, is de grote schaal en het doelbewuste karakter van de aanval op de media. Op een gegeven moment bleek uit een analyse dat een op de tien journalisten in Gaza is gedood, een verhouding die overeenkomt met 8.500 sterfgevallen op Amerikaanse redacties.
Buitenlandse toegang blijft streng gecontroleerd. Behalve enkele zeldzame uitzonderingen – zoals Clarissa Ward van CNN, die Gaza binnenkwam met een hulpkonvooi van de Verenigde Arabische Emiraten – kreeg geen enkele onafhankelijke westerse journalist toestemming om vrij verslag te doen vanuit de Gazastrook.
De weinige persbezoeken die worden toegestaan zijn ingebed bij de Israëlische bezettingsmacht en zeer beperkt.
Laster
Het Watson Institute laat ook zien hoe lastercampagnes zijn ingezet tegen Palestijnse journalisten, door ze ervan te beschuldigen – vaak zonder bewijs – banden te hebben met verzetsgroepen of van medeplichtigheid aan de grensoverschrijdende inval van 7 oktober. Van anderen werden de sociale media-accounts opgeschort of ze kregen te maken met cyberaanvallen om hun verslaggeving te saboteren.
Een panel van VN-experten veroordeelde de campagne als ‘een ongekende muilkorving’ van journalisten. “Dit zijn geen ongelukken”, aldus het rapport. “Ze vertegenwoordigen een doelbewuste strategie om oorlogsverslaggeving te ondermijnen en de realiteit van het conflict te verhullen.”
The Reporting Graveyard sluit af met een krachtige waarschuwing: het tot doelwit maken van journalisten in Gaza doodt niet alleen individuen, maar ondermijnt ook de wereldwijde toegang tot de waarheid, publieke verantwoording en een geïnformeerde democratie.
Nick Turse is onderzoeksjournalist, historicus en auteur in de VS en schrijft ook voor The Intercept over nationale veiligheid en buitenlands beleid. Dit artikel verscheen eerder op Defend Democracy Press. De vertaling is van Bart Dewil.
