Ben je op zoek naar goed nieuws? Wij brengen er u graag vier.

1. Staakt-het-vuren

Een staakt-het-vuren is afgekondigd tussen Turkije en de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF) rond Kobané. De SDF is een alliantie van Koerden, Arabieren en Assyriërs, die politieke en militaire autonomie verwierf in Noord- en Oost-Syrië.

Dit maakt het mogelijk om de Tishrin-dam te herstellen, die dagelijks gebombardeerd werd door Turkse drones en F-16’s. Turkije wilde dat deze milities naar het oosten van de Eufraat zouden oprukken om Kobané in te sluiten en controle te krijgen over de dam die elektriciteit en water levert aan een belangrijk deel van de regio Raqqa.

Dankzij het verzet van de SDF konden de pro-Turkse milities geen centimeter terrein winnen — sterker nog, ze trekken zich nu terug.

Kaart: https://www.geo-ref.net/en/xks

2. Feitelijke erkenning

De Koerdische troepen YPG-YPJ hebben zich teruggetrokken uit twee overwegend Koerdische wijken van Aleppo (Sheikh Maqsoud en Ashrafieh). De veiligheid van de bewoners zal voortaan worden gegarandeerd door de Asayish, een Koerdische politie, die gaat samenwerken met Damascus.

De meest spectaculaire ontwikkeling op het terrein is de terugkeer van intern ontheemden

Dit houdt een feitelijke erkenning in van de Koerdische politie in deze wijken van Aleppo door de autoriteiten in Damascus. De terugtrekking vond plaats om een gevangenenruil mogelijk te maken tussen HTS (de nieuwe machthebbers van Syrië, nvdr) en de SDF, terwijl tegelijk de veiligheid van de Koerdische inwoners van Aleppo wordt gewaarborgd — een win-winsituatie.

3. Terugkeer ontheemden

De meest spectaculaire ontwikkeling op het terrein is de terugkeer van intern ontheemden uit Afrin en Tal Abyad – Serekeniye, en de terugtrekking van de pro-Turkse Syrische milities. Deze pro-Turkse milities, die bewapend en betaald worden door Turkije, staan bekend als dieven, verkrachters en plunderaars van de gebieden die ze bezetten.

Volgens het akkoord tussen Damascus en de SDF moeten deze milities zich terugtrekken uit de provincie Afrin — wat nu gebeurt — en binnenkort ook uit de strook tussen Tal Abyad en Serekeniye. 7.000 van de 300.000 Koerden die bij de Turkse invasie van maart 2018 uit Afrin werden verdreven, zijn teruggekeerd. Nog eens 250.000 wachten op hun terugkeer.

Een commandant van de YPG vertelde ons in 2019 al dat, als er een no-flyzone aan Turkije zou worden opgelegd, de SDF deze milities binnen drie weken zou verjagen. Vandaag is het nog beter: Turkije en haar ‘bandietenmilities’, zoals ze ter plaatse worden genoemd, moeten deze gebieden verlaten terwijl de oorspronkelijke bewoners terugkeren.

De veiligheid van Afrin, en later van de zone Tal Abyad-Serekeniye, zal opnieuw worden verzekerd door de Asayish, in coördinatie met Damascus. Toch is Afrin nog niet helemaal veilig: sommige pro-Turkse milities blijven rondhangen en blijven de bevolking terroriseren.

De snelle inzet van de Asayish is daarom cruciaal, zodat de terugkeer en herhuisvesting van de ontheemden zonder misbruiken kan verlopen. Het is nog onduidelijk welke macht Tal Abyad-Serekeniye zal beveiligen, maar die zou moeten samenwerken met het autonome bestuur van Noord- en Oost-Syrië.

Een belangrijk neveneffect van de terugtrekking van de pro-Turkse milities uit Serekeniye is dat het pompstation dat door deze milities werd gecontroleerd — en waarvan de regio Hasakah afhankelijk is — opnieuw in werking zou kunnen treden. Sinds de bezetting in 2019 manipuleerden deze milities het pompstation om water om te leiden, wat de regio Hasakah in grote moeilijkheden bracht.

4. Erkenning diploma’s

De minister van Onderwijs is Koerdisch. Hij vertegenwoordigt de Koerden noch het Autonoom Bestuur, maar hij was vicerector aan de universiteit van Damascus onder de regering van Assad.

Hij heeft net besloten (het is nog niet 100 procent officieel) dat de diploma’s die studenten behalen aan universiteiten in Noord- en Oost-Syrië (Qamishli, Raqqa, Kobanê — tot nu toe door niemand erkend) voortaan erkend zullen worden door de autoriteiten in Damascus.

De nieuwe Syrische machthebber Ahmad Al Chara is ernstig verzwakt uit de slachtingen van de Alawieten gekomen

Dat is heel belangrijk voor studenten, want tot nu konden studenten die hun opleiding afrondden aan universiteiten in Rojava (de Autonome Administratie van Noord- en Oost-Syrië, AANES) hun studies niet voortzetten, of moesten ze parallel een officieel erkend traject afronden volgens de normen van het regime in Damascus.

Redenen voor de vooruitgang

De nieuwe Syrische machthebber Ahmad Al Chara is ernstig verzwakt uit de slachtingen van de Alawieten gekomen en heeft nood aan een gepacificeerd Syrië. Hij wil ook niet louter de uitvoerder zijn van Ankara’s bevelen, ook al houdt Turkije (te) veel invloed bij de totstandkoming van het nieuwe Syrië. Tegelijk willen de internationale coalitie, Israël en Saoedi-Arabië ook niet dat Turkije te veel ruimte krijgt in dat nieuwe Syrië.

De Druzen en de Alawieten volgen deze ontwikkelingen met veel belangstelling, omdat zij soortgelijke akkoorden willen sluiten om tot een echt ‘inclusief’ Syrië te komen.

Het feit dat de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF) en het Autonoom Bestuur in tien jaar tijd politieke en militaire ervaring hebben opgebouwd en vastberaden zijn om niets van hun verworvenheden op te geven — vooral op het vlak van democratie en vrouwenrechten — speelt zeker in het voordeel van dit akkoord tussen de SDF/AANES en de nieuwe autoriteiten in Damascus.

Voilà. Binnenkort nog meer goed nieuws, Inch’Allah…

Chris Den Hond, 10 april 2025