“Een groot deel van de kiezers heeft gekozen voor deze regering, en dus voor verandering”, zo schrijft De Standaard. “De grondstroom steunt het principe dat er hervormd moet worden.”
Als we de kranten mogen geloven, dan wordt er enkel gestaakt door een kleine minderheid die enkel aan zichzelf denkt en steunt verder zo ongeveer iedereen die opkomt voor het algemeen belang de regering. Artikels over de nationale staking focussen op de zogenaamde hinder, reizigers die de dupe zouden zijn en de economische schade.
In de aanloop naar de staking werd Geert Noels opgetrommeld in De Zondag om te vertellen dat de meeste stakers egoïsten zijn. Jinnih Beels (Vooruit) trok naar Doorbraak om uit te leggen dat de stakers vooral schade toebrengen. En ga zo maar door.
68% van ondervraagden zegt dat de regering te veel bespaart ten koste van de Vlamingen
Zo ongeveer alle opiniemakers in de grote media hebben op hun manier hun duit in het zakje gedaan om de bevolking op te zetten tegen de staking. Om vervolgens straatinterviews te kunnen doen bij verdwaalde treinreizigers die zich ‘de dupe’ voelen en te kunnen aantonen dat ‘de gewone mensen op straat’ niet staken.
De realiteit is anders. Uit een peiling van onderzoeksbureau Ipsos blijkt dat achtenzestig procent van de ondervraagden zegt dat de regering De Wever te veel bespaart ten koste van de Vlamingen. Ondanks de grote anticampagne staat ongeveer de helft van de Vlamingen ook achter de acties, maar die helft wordt veel minder aan het woord gelaten.
Contractbreuk
In elke provincie van ons land waren vandaag zo’n 100 tot 200 bedrijven waar piketten stonden. Dat is bijzonder veel. Hoe het komt dat de stakingsbereidheid zo groot lijkt te zijn, die vraag wordt in de praatprogramma’s eigenlijk niet echt gesteld. Met DeWereldMorgen brachten we een bezoek aan verschillende piketten om precies dit te onderzoeken.
“De meeste werkgevers zijn egoïsten”
Aan het piket bij AB InBev in Leuven spraken we met Sander Mouton, secretaris van ACV Voeding en Diensten. We vroegen hem wat hij vindt van het verwijt van Geert Noels, die in De Zondag verklaarde dat de meeste stakers egoïsten zijn. “De meeste werkgevers zijn egoïsten”, zo antwoordt hij spontaan. “Waarom starten zij een bedrijf? Om winst te maken toch.”
“Waarom komen wij vroege, late, nachtshiften werken in hun bedrijf? Om geld te verdienen waarvan we kunnen leven. Dat kan je ons toch moeilijk verwijten. Als wij er niet genoeg meer voor krijgen om van te leven, dan komen we niet werken. Dan staken we dus. Dat lijkt me de logica zelf.”

Sander Mouton, secretaris van ACV voeding en diensten samen met zijn collega van het ABVV aan het piket bij AB Inbev in Leuven. Foto: Seppe De Meulder
“Wat er nu met deze regering gebeurt”, legt Mouton uit, “is eigenlijk contractbreuk. We bouwen minder pensioen op. Het wordt mogelijk gemaakt om meer dan 38 uur per week te werken. Zogezegd vrije keuze, maar iedereen weet dat als er iemand anders wel 42 uur komt werken en jij maar 38 uur, dat jij het dan kan schudden.”
De toekomst van onze kinderen
In Borsbeek ontmoeten we Sandra Van De Walle, die werkt voor Carrefour. Haar leggen we het verwijt voor dat Jinnih Beels (Vooruit) maakte, namelijk dat de stakers niet aan de toekomst van hun kinderen zouden denken. “Waar ik mij vooral zorgen over maak”, vertelt Sandra, “is dat mijn kinderen in de toekomst met allerlei flexi-jobkes hun brood zullen moeten verdienen, in plaats van met degelijke vaste contracten te kunnen werken.”
“In de plannen van de regering zijn het de werknemers die moeten betalen”
“In de plannen van de regering-De Wever zijn het steeds de werknemers die moeten betalen. Het gaat niet enkel over de pensioenen, maar ook over het afschaffen van zon- en feestdagen en van nachtwerk. De regering wil ook het gebruik van flexi-jobs versoepelen, en voor de werknemers in de retailsector heeft dat grote gevolgen.”

Piket bij Carrefour in Borsbeek. Foto: Marc Vandepitte
“De meesten werken hier deeltijds en doen dat niet uit vrije wil”, legt Sandra uit. “De werknemers vragen al jaren om hun contracten te verhogen tot minstens 28 uur. Als de regering nu toelaat om flexi-jobbers in te schakelen in de winkels, dan zullen de werknemers met vaste contracten nooit de kans krijgen om hun aantal uren uit te breiden, omdat die flexi-jobbers veel goedkoper zijn voor de werkgever.”
“Een regeerakkoord, dat is een plan”, vult Dirk Van den Berg, secretaris van BBTK Carrefour Borsbeek, aan. “Wij willen dat daar deftig over onderhandeld wordt, net zoals dat in het verleden is gebeurd. Als de regering niet wil luisteren, dan zullen er nog acties volgen.”
Iedereen maximaal aan het werk
Op het Muntplein in Brussel kwam de cultuursector massaal samen om actie te voeren tegen het federale regeerakkoord. Het volledige plein stond vol met kunstwerkers, studenten en ook leerkrachten van kunstscholen.
“Je ziet aan het aantal mensen dat vandaag afgekomen is, dat het voor de kunstwerkers concreet heel belangrijk is dat de huidige maatregelen die nu op tafel liggen, worden geschrapt”, vertelt Saïda Isbai, vakbondsverantwoordelijke bij ACV Puls.
De sector dreigt hard te worden getroffen aangezien de pensioenen, de kunstwerkuitkering en ook de lonen worden aangepakt.
“Deze regering heeft de drang om iedereen maximaal aan het werk te krijgen”
“Kunstwerkers werken vaak kort aan een project, een toneelvoorstelling of de productie van een serie bijvoorbeeld. Daarnaast combineren zij dit met een uitkering omdat die opdrachten tijdelijk zijn en vaak niet goed betaald worden. Die uitkering zorgt er dus voor dat ze een leefbaar loon behouden”, legt Saïda uit. “Het is de drang van deze regering om iedereen maximaal aan het werk te krijgen, maar voor kunstenaars is dat niet realistisch.”

Muntplein, Brussel, Foto: Ismay van der Klei
Daarnaast zorgen die tijdelijke opdrachten ook voor een onzeker pensioen. “Om een volwaardig pensioen te ontvangen, wil de regering nu dat je effectief 156 dagen per jaar hebt gewerkt. Dat is voor kunstwerkers vaak onmogelijk, waardoor hun pensioenopbouw echt problematisch wordt. De regering duwt kunstwerkers hiermee actief in de onzekerheid.”
Besparingen in de sector zijn helaas niet nieuw, en veel kunstwerkers leven al in onzekerheid. “Het is al ontzettend moeilijk om rond te komen als kunstenaar”, legt Rik uit, een kunstenaar in Brussel. “De plannen van deze regering gaan dat alleen maar lastiger maken. Dat werkt ontmoedigend.”
Saïda benadrukt tot slot dat kunst en cultuur voor iedereen van belang zijn. “Een regering die inperkt op de sectoren die net verbinding maken en voor samenhang zorgen in de samenleving, is echt geen goede zaak.”
Solidariteit
Aan het piket aan het Welzijnshuis in Sint-Niklaas ontmoeten we Patric Gorrebeeck, die een vredesvlag mee heeft genomen. “Deze morgen las ik nog in de krant dat sommige politici pleiten voor het vrijmaken van financiële middelen in onze sociale zekerheid om extra te besteden aan defensie”, zo vertelt hij. “Het gaat hier om miljarden. Dit zou onze sociale zekerheid op de helling zetten en de armoede in ons land doen stijgen.”

Foto: Patric Gorrebeeck, Vrede in de Wereld
“Wapenstilstand en vredesonderhandelingen zullen toch eens nodig zijn”, gaat Patric verder. “Waarom daarop wachten, waardoor ondertussen nog zoveel slachtoffers vallen. Hier wordt onvoldoende bij stilgestaan door de machtigen en oorlogszuchtigen.”
Er zijn duizend en één redenen om te staken, maar er is één constante in de gesprekken die we hebben met de mensen aan de piketten: ze weten dondersgoed waarom ze daar staan. Ze staan daar niet omdat ze niet goed geïnformeerd zijn of uit egoïsme, zoals de krantencommentaren schrijven. Ze staan daar omdat ze geloven in een ander samenlevingsmodel dan dat van de regering De Wever, een samenlevingsmodel waarin solidariteit centraal staat.