Ik zit in de opleidingscommissie van de richting Journalistiek op mijn school. Dit houdt in dat ik enkele keren per jaar samenkom met medestudenten van alle jaren en onze lectoren en de ins en outs van de richting bespreek.

Op de eerste vergadering van het jaar ging het over of we de vakken Engels en Frans nog in ons curriculum moesten houden, of dat we dat gewoon konden vervangen met een vak “meertaligheid”. Ik was meteen driftig. Geen vak Frans? In de richting Journalistiek? In Brussel? Ik vond dat simpelweg absurd.

Ik nam het vurig op voor onze taalvakken. Sommige studenten leren misschien niet zo graag Frans, maar het is een noodzakelijk kwaad. Hoe ga je ooit een Franstalige politicus kunnen interviewen als je geen basiskennis Frans hebt? Hoe ga je aan straatinterviews kunnen doen?

Een medestudent zag het anders. “Die interviews, en interviewvragen, dat kunnen we toch allemaal vandaag de dag doen met AI? Hebben we daar echt een vak Frans voor nodig?”

Mijn voornamelijkste probleem met AI is dat het een zielloze, klimaatverslindende plagiaatmachine is

Wel ja, dacht ik, je kan je interviewvragen doen met AI. Je kan ook video’s en foto’s laten bewerken door AI. Je kan het nieuws laten schrijven door AI. “Waarom leiden we überhaupt nog journalisten op”, vroeg ik, terwijl ik driftiger en driftiger werd. “Kunnen we niet even goed gewoon alle studenten hier een cursus van één lesuur geven over prompting voor ChatGPT, en voor de rest de richting schrappen?”

Deskilling

Deskilling wordt traditioneel gedefinieerd als wanneer de behoefte aan geschoolde arbeid binnen een industrie wordt vervangen door technologieën die kunnen worden ingezet door lager geschoolde werknemers. Ik vind dat erg, maar het zit in de aard van de mens: als we iets niet meer moeten kunnen, dan gaan we het uit gemakzucht niet meer doen.

Mijn tweede grootste probleem met AI is dat het mensen lui, droog en dom maakt

Mijn voornaamste probleem met AI is dat het een zielloze, klimaatverslindende plagiaatmachine is. Mijn tweede grootste probleem is dat het mensen lui, droog en dom maakt.

Elke dag word ik geconfronteerd met peers die zelf geen teksten meer kunnen schrijven of verwerken. Hiermee bedoel ik niet eens grote, moeilijke teksten van duizenden woorden: veel van mijn vrienden kunnen geen e-mails meer schrijven. Teksten lezen en samenvatten is een verloren kunst. Een van mijn eerste opdrachten vorig jaar was een bekend gedicht laten analyseren door ChatGPT. Boeken bespreken is een ding van het verleden.

Elke jeugdbeweging gebruikt AI om de posters voor hun fuifjes te maken. Kranten en tijdschriften beginnen te experimenteren met AI-gegenereerde beelden. Politieke (jongeren)organisaties gebruiken AI voor hun Instagram-posts. Muzikanten doen geen artistieke shoots meer, ze typen gewoon enkele woorden in een image generating-model.

Alle “kunst” die je maakt met AI is betekenisloos, zielloos en koud

Casual kunst sterft hierdoor uit. Hoeveel mensen leren niet meer tekenen, omdat je binnen de seconde een tekening klaarhebt als je AI gebruikt? Hoeveel mensen leren niet meer schrijven, omdat ChatGPT zoveel sneller is? Hoeveel toekomstige illustrators, schilders, schrijvers, dichters, fotografen, regisseurs, tolken, muzikanten, producenten, journalisten en critici zijn we op dit moment aan het verliezen aan de AI-gemakzucht?

Een foto genereren met AI, leert je niets bij over foto’s trekken. Een speech schrijven met AI, leert je niets bij over speeches schrijven. Een beat maken met generatieve AI, leert je niets bij over muziekproductie. Alle “kunst” die je maakt met AI is betekenisloos, zielloos en koud.

AI-manie

Het ergste aan de AI-manie vind ik nog dat het in de volledige geschiedenis van de mensheid nog nooit zo makkelijk is geweest om een nieuwe vaardigheid te leren.

Kunst en muzieklessen zijn voor de meeste Belgen nooit verder weg dan een paar kilometers, en voor degenen die er fysiek niet kunnen geraken staan er honderdduizenden tutorials online. Boeken van auteurs van over de hele wereld liggen in bibliotheken, zijn beschikbaar als e-book, of kunnen met één klik aan je deur geleverd worden.

Er staan duizenden video’s online over hoe je een foto trekt. Miljoenen muzikanten staan te popelen om jou aan te leren hoe je een akkoord moet spelen. Je kan met gratis software op enkele uren alleen een lied in elkaar flansen waar vroeger een volledig orkest voor nodig was geweest. Je kan bijleren op YouTube over schildertechnieken, over glasblazen, over video’s maken, over regisseren, over recepten schrijven, over hoe je een sonnet moet schrijven.

Kennis waar mensen twintig jaar geleden enkel over konden dromen, is te allen tijde binnen handbereik. Je moet het alleen zelf doen.