Nina Henkens (Kif Kif): “Minderheden moeten ook hun plek krijgen in de samenleving”

Nina Henkens is sinds april 2020 coördinator bij Kif Kif, een beweging die opkomt voor gelijkheid in de samenleving en die actie voert tegen racisme. Voordien was ze actief in het jeugdwelzijnswerk bij onder andere ‘Uit De Marge’ en deed ze projecten met jongeren en vluchtelingen rond thema’s zoals racisme, discriminatie, politiegeweld, deradicalisering, enz.

Wereldwijd staan mensenrechten en democratie momenteel onder druk. In de VS wordt de democratie verzwakt door miljardairs die de overheid afbouwen en hun eigen macht vergroten. In Europa vindt er een gelijkaardige trend plaats, aangezien hier de invloed van het middenveld steeds kleiner gemaakt wordt.

Ik ben op bezoek bij Kif Kif in Berchem. Ik heb met Nina afgesproken in een hippe werkplek waar allerlei verschillende organisaties samenzitten. Het gesprek gaat over hoe Kif Kif als organisatie mee bijdraagt aan de versterking van de democratie.

Je bent coördinator bij Kif Kif, wat voor organisatie is Kif Kif?

“Kif Kif is geen nieuwe beweging. Volgend jaar bestaan wij 25 jaar. Het is begonnen als blog door een diverse groep van studenten, omdat ze vonden dat er in het publieke debat over racisme en diversiteit te weinig verschillende groepen deelnamen."

Wat is er sindsdien veranderd?

“In de periode na de aanslagen op de WTC-torens is het publieke debat rond diversiteit, racisme en islam enorm veranderd."

"Racisme nam andere vormen aan, en het internet heeft hier zowel een emanciperende als giftige rol gespeeld. Het is de plek waar antiracistische bewegingen vorm krijgen, maar waar ook steeds meer online haat de kop op steekt, vaak als onderdeel van een politieke strategie.”

“We proberen hier tegenin te gaan door platformen te bieden om racisme te ontmaskeren."

Welke instellingen zijn er dan bijvoorbeeld aangevallen?

“Organisaties die opkomen voor gelijkheid zoals Unia worden afgebouwd. In plaats daarvan is er een nieuw verzwakt Vlaams Mensenrechteninstituut gemaakt dat plots neutraal moet zijn in plaats van mensenrechten voorop te stellen."

"Het Minderhedenforum is ook afgebroken. De organisatie die ervoor in de plaats gekomen is heeft minder autonomie.”

“Organisaties die opkomen voor gelijkheid worden afgebouwd”

Plichtsverzuim media

“De media zijn bedrijven geworden die winst moeten maken en afhankelijk zijn geworden van big tech. Mediabedrijven hebben veel minder als doel om nieuws te brengen maar om reclame te verkopen en data te verzamelen.”

Kan je hier een voorbeeld van geven?

“Bij Het Laatste Nieuws zijn er onlangs negen journalisten ontslagen. Dit waren mensen die analyses maakten. Het feit dat zij ervoor kiezen om die mensen te ontslaan zegt veel."

"HLN verandert in een klikfabriek waar steeds meer plaats wordt ingenomen door niet-journalistieke bijdragen die meer advertentie-inkomsten opbrengen.”

Een deel van het probleem ligt volgens jou dus bij de grote mediabedrijven?

“Sociale media draaien rond aandacht en populariteit waarbij berichten veel moeten bekeken en gedeeld worden. Hierdoor is er minder plaats voor diepgang.

Hoe willen jullie hier als Kif Kif tegen ingaan?

“Door veiligere en betere platformen uit te bouwen die wel inclusief werken. We nemen onze tijd om samen met onze contributors (vrijwillige schrijvers, nvdr) goed werk af te leveren waar wel plaats is voor diepgang en echte factchecking - bij Kif Kif laten we niet toe dat er manifeste onwaarheden geschreven worden.”

“We geven voorrang en prioriteit aan stemmen en meningen die ondervertegenwoordigd zijn in het publieke debat en kijken kritisch naar beeldvorming, stereotypen en taal.”

“Kif Kif geeft voorrang aan stemmen die weinig gehoord worden”

Is dit dan vooral online of ook offline?

"We hebben ook offline platformen. In Toko139 organiseren we bijeenkomsten en debatten. We willen deze plekken creëren om mensen met verschillende achtergronden te laten samenkomen om kritisch te kijken naar wat er gebeurt in de wereld.”

Pijnpunten democratie

“Minderheden moeten ook hun plek krijgen in de samenleving, zodat er een vrij en inclusief debat gevoerd kan worden. Democratie is niet enkel een systeem waarbij je om de zoveel jaar een bolletje inkleurt.”

Wat beschouw jij als een inclusievere visie op democratie?

"Een democratie waar de mensenrechten van iedereen voorop staan. Niet enkel voor de mensen die wettig verblijven in ons land. In Europa worden de democratische waarden en mensenrechten totaal van tafel geveegd voor mensen op de vlucht.”

Hoe ziet de ideale democratie eruit volgens jou?

“Een plek waar mensen vrij zijn om deel te nemen aan de samenleving en dingen kunnen doen die niet meteen geld opbrengen.”

Kan je dat concreet maken?

“In het huidige model tellen vooral de mensen die veel geld hebben en veel geld opbrengen. Groei en efficiëntie staan nu altijd voorop om zogezegd een goede democratie te zijn. Maar om een duurzame democratie op te bouwen, moeten we terug investeren in het collectief.”

“Steeds meer breekt de politiek solidariteitsmechanismen af en disciplineert ze burgers tot hyperinidividualisten die hun eigen plan moeten trekken en enkel aan zichzelf denken. Alles wat te maken heeft met zorg voor kwetsbaren en het algemeen belang wordt afgebouwd.”

“De wet van de sterkste kan nooit de basis zijn voor een echte democratie. Het eindigt ermee dat de superrijken de staat overnemen, zoals we in Amerika zien momenteel.”