Bloedbaden

De nieuwe machthebbers in Syrië, geleid door de voormalige jihadistische leider Ahmed al-Sharaa, beter bekend onder zijn pseudoniem Abu Mohammad al-Julani, hebben in de nacht van 7 op 8 maart een bloedige aanval ingezet op Alawietische dorpen in de kustprovincies Latakia en Tartus.

Alawieten zijn een sjiitische minderheid van ongeveer 10 procent in Syrië. Onder het bewind van president Assad, zelf ook een Alawiet,  bekleedden veel Alawieten sleutelposities in het leger en de overheid.

De gevechten begonnen een dag eerder, toen strijders loyaal aan de afgezette Assad-regering een hinderlaag legden voor veiligheidstroepen in Jableh, in de kustprovincie Latakia. Dit leidde tot hevige gevechten en vergeldingsacties, resulterend in een van de hoogste dodentallen sinds het begin van het conflict in 2011.

Aanhangers van de nieuwe Syrische regering bestormen burgerhuizen en doden de bewoners

Volgens het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten (SOHR) heeft de regering van al-Sharaa een groot offensief gelanceerd in Qardaha, de geboortestad van Assad, nadat voormalige militairen van het vroegere Syrische leger (SAA)  enkele dorpen hadden heroverd. Tanks en artillerie werden ingezet om deze gebieden terug te winnen, terwijl de kuststad Baniyas na zware gevechten opnieuw onder controle van de HTS-regering is gekomen.

Bij de gevechten zijn al 1.300 mensen omgekomen. Het SOHR rapporteerde dat onder de doden ongeveer duizend burgers zijn, voornamelijk van de Alawietische minderheid, die vaak standrechtelijk zijn geëxecuteerd door veiligheidstroepen van Hayat Tahrir al-Sham (HTS), de terreurgroep die nu de nieuwe regering vormt.

Deze burgers werden vermoord enkel en alleen omdat ze Alawieten waren. Foto: via X

Daarnaast zijn enkele honderden leden van de Syrische SAA-veiligheidstroepen en aanhangers van de voormalige Assad-regering omgekomen.

HTS-troepen, nu omgedoopt tot ‘veiligheidstroepen’, hebben systematisch Alawietische dorpen aangevallen en bewoners uitgemoord. Volgens ooggetuigen en circulerende video’s doodden ze zonder onderscheid alle mannelijke inwoners ouder dan 14 jaar. In de stad Waroud, nabij Damascus, werden families opgesloten en uit hun huizen gehaald voordat ze werden gedood.

Het Westen wilde een nieuwe orde in Syrië, maar heeft in werkelijkheid een bloedige jihadist in het zadel geholpen

Videobeelden tonen executies van ongewapende mannen en jongeren, terwijl andere bewoners uit hun huizen worden gesleept en vermoord. In dorpen als al-Muktariyya en Al-Haffeh werden lichamen opgestapeld in onafgewerkte gebouwen, een sinistere herinnering aan de massamoorden uit eerdere oorlogsjaren.

“Dit soort willekeurige moorden is wijdverspreid in Alawietische dorpen. Mensen zijn doodsbang,” aldus Syrië-expert Joshua Landis.

Tientallen mensen geëxecuteerd. Foto: via X

Nieuwe regering, oude terreur

Toen de regering van Bashar al-Assad in december 2024 instortte, presenteerden westerse landen en Turkije Ahmed al-Sharaa als de nieuwe leider van een ‘gematigd’ Syrië. Al-Sharaa, leider van HTS en een ex-commandant van Al-Qaeda in Irak, kreeg politieke erkenning en steun van de VS, de EU en NAVO-lidstaten.

Evolueren we naar een bloedige heerschappij die kan rekenen op westerse steun?

Begin maart heeft het Verenigd Koninkrijk de sancties tegen de Syrische centrale bank, oliebedrijven en commerciële banken opgeheven.

Nu blijkt dat de nieuwe machthebbers dezelfde jihadistische methodes toepassen tegen bevolkingsgroepen die ooit loyaal waren aan Assad. Het Westen wilde een nieuwe orde in Syrië, maar heeft in werkelijkheid een bloedige jihadist in het zadel geholpen.

Terwijl de strijdkrachten etnische zuiveringen uitvoeren blijven westerse regeringen vasthouden aan het narratief van een ‘gematigde’ Syrische regering. Ahmed al-Sharaa wordt nog steeds verwelkomd door diplomaten en ministers.

De situatie doet sterk denken aan het begin van de Syrische burgeroorlog in 2011, toen westerse staten radicale groepen bewapenden om Assad omver te werpen. De kans bestaat dat we afstevenen op een verwoestend conflict, waarin een radicale regering met westerse steun een bloedige heerschappij voert.

Ahmad al-Shara rechts in het midden en de (Belgische) eurocommissaris Hadja Lahbib links in het midden. Foto: Europese Commissie, Wikimedia Commons / CC BY 4.0

Allesbehalve stabiel

De situatie in Syrië is allesbehalve stabiel. De nieuwe machthebbers controleren enkele steden in het westen, maar op de rest van het land hebben ze nauwelijks controle.

Langs de kustgebieden komen Alawieten in opstand tegen de jihadistische zuiveringen die hen maandenlang hebben onderdrukt en met geweld hebben getroffen.

In Zuid-Syrië vormen de Druzen nieuwe gewapende verzetsgroepen om zich te beschermen tegen zowel de HTS-regering als de Israëlische troepen, die steeds dieper Syrisch grondgebied binnendringen.

De bloedbaden van vandaag zullen bepalen hoe de toekomst van het land eruit zal zien

Ondertussen worden Koerdische milities in het noordoosten aangevallen door Turkse en door Turkije gesteunde rebellen, terwijl het Turkse leger zijn bezetting van Noord-Syrië verder uitbreidt.

De facto is het land verkaveld en de kans bestaat dat Syrië vervalt in een langdurige chaos, vergelijkbaar met de situatie in Libië, waarin verschillende facties strijden om de macht.

Wie controleerde wat in Syrië tot 8 december. Kaart: Geopolitical Economy.

Wat nu?

Eén ding is duidelijk, Syrië is nog lang niet gestabiliseerd en de bloedbaden van vandaag zullen bepalen hoe de toekomst van het land eruit zal zien. Hamvraag is ook of de internationale gemeenschap de ogen zal blijven sluiten voor de misdaden van al-Sharaa.

Om Syrië uit het moeras te halen moet er om te beginnen een diplomatiek proces op gang komen die de soevereiniteit van het hele grondgebied vrijwaart en die voldoende veiligheidsgaranties biedt voor alle minderheidsgroepen in het land.

Enkel zo kan er stabiliteit komen in het land. Een stabiliteit die absoluut nodig is om het land economisch uit het moeras te halen en die een voorwaarde is om in een tweede fase een democratisch proces op te starten.

Lees ook:

– Islamistische agenda van nieuwe machthebbers in Syrië wordt langzaam duidelijk
– Waarom is de Syrische regering zo snel gevallen en wat zijn de gevolgen voor de regio?

Bronnen:

– More than 1,000 people killed in two days of clashes in Syria, war monitor says
– More than 1,000 dead in Syria after Islamist terrorists who toppled Assad clash with Alawiete loyalists
– Eskalation in Syrien – Beobachter sprechen von über 1000 Toten
– The new Syria of the supposedly moderate President Sharaa is drowning in the blood of Alawietes
– Sectarian violence sweeps Syria as western-backed security forces rampage in Alawiete towns