De perceptie van de genocide in Gaza verschilt aanzienlijk tussen het Westen en het Globale Zuiden. Zo benadert men in het Westen deze oorlog meestal vanuit Israëlisch perspectief, wat doorgaans leidt tot eenzijdige berichtgeving in de mainstream media.

In het Globale Zuiden is er meestal meer sympathie voor de Palestijnse zaak. De berichtgeving over Gaza wijkt dan ook sterk af van wat wij hier doorgaans te lezen of te zien krijgen.

We illustreren dit met een recent artikel uit La Jornada, een belangrijke Mexicaanse krant, in ons land te vergelijken met De Morgen of de Volkskrant in Nederland. Volgens deze Mexicaanse krant is het staakt-het-vuren een overwinning van wat zij het Palestijns “verzet” noemen. Merk op dat het Palestijns “verzet” bij ons steevast de label “terreurorganisatie” krijgt.

De dreiging van Trump

Op 10 februari lanceerde Trump een ultimatum vanuit het Witte Huis: als Hamas niet alle gevangenen voor 15 februari zou vrijlaten, dan zou hij Gaza veranderen in een “hel”. Dit dreigement kwam na een periode van 471 dagen van belegering, tienduizenden slachtoffers en het tot puin herleiden van de Gazastrook.

“Het Palestijnse verzet dwong het kolonialistische bezettings- en apartheidsregime van Israël om de wapenstilstand te respecteren”

Volgens La Jornada is “het ultimatum van Donald Trump echter mislukt. Het Palestijnse verzet handhaafde het staakt-het-vuren en dwong het kolonialistische bezettings- en apartheidsregime van Israël om de wapenstilstand te respecteren”.

Trump stelde ook voor om Gaza volledig etnisch te zuiveren en onder controle van de VS te plaatsen. De Gazanen zouden worden gedeporteerd naar Egypte en Jordanië. Het familieconglomeraat van de president zou het terrein dan volbouwen met wolkenkrabbers, luxe appartementen, hotels en golfbanen, wat Trump idyllisch/sarcastisch omschreef als de “Riviera van het Midden-Oosten”.

Trump ondermijnt elke reële mogelijkheid om een duurzame vrede te bereiken

Er zouden ook industriële installaties gebouwd worden en gestart worden met de ontginning van de aanzienlijke gasreserves voor de kust van Gaza.

Netanyahu’s regering, die gedomineerd wordt door extreemrechtse en religieuze krachten,[1] steunt dit plan omdat het voldoet aan hun doel om Palestijnen permanent van hun grondgebied te verdrijven.

Een eerder plan, het zogenaamde Generaalsplan, gelekt in oktober 2023, stelde voor om Noord-Gaza te ontvolken door middel van ‘honger of ontbering’, waarna het gebied zou worden bezet en gekoloniseerd.

Door de weigering van de oprichting van een Palestijnse staat te combineren met de gedwongen verplaatsing van 1,8 miljoen mensen[2] naar Egypte, Jordanië en andere landen “ondermijnt het voorstel van Trump elke reële mogelijkheid om een duurzame vrede te bereiken”, aldus La Jornada.

Succesvol verzet

Het groteske plan van Trump kreeg een krachtig antwoord vanuit Gaza. De krant vermeldt dat tijdens de ceremonie van de vrijlating door Hamas spandoeken werden tentoongesteld met boodschappen gericht tegen Benjamin Netanyahu en Trump, waarin stond dat er geen sprake kan zijn van migratie of deportatie van Palestijnen, behalve dan naar Al-Quds (Jeruzalem).

Volgens de krant benadrukt dit de onverzettelijke vastberadenheid van de Palestijnen om hun grondgebied te behouden en terug te keren naar hun historische thuisbasis.

Volgens La Jornada behaalde Hamas en de andere verzetsgroepen een militaire en politieke overwinning dankzij een combinatie van strategische vaardigheden en de vastberadenheid van de Palestijnse bevolking om hun grondgebied te behouden.

Theorie van de gek

Terwijl Trump bezig is met een snelle en systematische ontmanteling van belangrijke overheidsstructuren in eigen land, wekt zijn irrationele en imperialistische houding – samen met zijn van de pot gerukte ideeën om Canada en Mexico tot nieuwe staten van de VS te maken, Groenland te kopen en het Panamakanaal over te nemen – de indruk dat hij een oncontroleerbaar individu is, die zich niets aantrekt van internationaal recht en diplomatie.

Volgens generaal Eiland faalde Israël in drie en een half van de vier doelstellingen van de oorlog

Dit doet denken aan de ‘madman-theorie’ van Richard Nixon waarbij de vijand moeten denken dat de president van de VS gek en onvoorspelbaar is, met een buitengewone destructieve kracht ter zijne beschikking, zodat de vijand uit angst zal toegeven.[3]

Het heeft niet gewerkt. Trump’s afleidingsmanoeuvre werd direct afgewezen door onder andere Egypte, Qatar, Turkije, Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Jordanië, Iran en het Vaticaan. Ook het ‘Generaalsplan’ om het noorden van Gaza te ontvolken door middel van een ‘overgave of uithongering’-strategie mislukte.

Volgens Eiland, de architect van dit ‘Generaalsplan’, faalde Israël in drie en een half van de vier doelstellingen van de oorlog:

“Wij hebben de militaire macht van Hamas niet vernietigd; wij hebben hun regering in Gaza niet omvergeworpen; wij hebben niet bereikt dat de inwoners veilig en wel terugkeren naar hun huizen (in het noorden van Israël), en wat betreft de terugkeer van de gegijzelden, het vierde doel, hebben we dit gedeeltelijk bereikt.”

Een deel van het probleem was dat de Israëlische autoriteiten Hamas beschouwden als een puur “terroristische” organisatie

Volgens de generaal heeft Hamas daarentegen al zijn doelen wel bereikt. In een opiniestuk verklaart de generaal dat Hamas gedurende de vijftien maanden durende oorlog in de Gazastrook al zijn doelen heeft bereikt. Het belangrijkste daarvan is “het voortzetten van zijn heerschappij in Gaza”.

Een deel van het probleem, schreef hij, was dat de Israëlische autoriteiten Hamas beschouwden als een puur “terroristische” organisatie, terwijl het al staatsmacht had gevestigd in Gaza.

De komende maanden zullen cruciaal zijn om te zien of deze tijdelijke wapenstilstand kan evolueren naar een duurzame vrede, of dat de cyclus van geweld, genocide en etnische zuivering zich opnieuw herhaalt.

Notes:

[1] De extreemrechtse Bezalel Smotrich is momenteel nog steeds minister van Financiën. Itamar Ben-Gvir en de ministers van zijn partij gaven hun ontslag op 19 januari toen het staakt-het-vuren van kracht werd. Sommige ervan hebben aangegeven dat ze bereid zijn terug te keren in de coalitie als de oorlog tegen Gaza wordt hervat.

[2] Op 7 oktober 2023 woonden ongeveer2,2 à 2,3 miljoenen mensen in Gaza. Volgens The Economist hadden er in de zomer van 2024 sinds het begin van de genocide mogelijk al 300.000 inwoners Gaza verlaten. Volgens The Lancet waren er in diezelfde periode ongeveer 186.000 Gazanen omgekomen, hetzij door bombardementen beschietingen, hetzij door ontbering. Dat brengt het aantal resterende Gazanen op ongeveer 1,7 à 1,8 miljoen op dat moment.

[3] In een gesprek met zijn stafchef H.R. Haldeman zegt Nixon: “I call it the Madman Theory, Bob. I want the North Vietnamese to believe I’ve reached the point where I might do anything to stop the war. We’ll just slip the word to them that, for God’s sake, you know Nixon is obsessed about Communism. We can’t restrain him when he’s angry and he has his hand on the nuclear button and Ho Chi Minh himself will be in Paris in two days begging for peace.”
Vertaald: “Ik noem het de Madman Theory, Bob. Ik wil dat de Noord-Vietnamezen geloven dat ik tot alles in staat ben om de oorlog te stoppen. We zullen hen influisteren: ‘In godsnaam, jullie weten dat Nixon geobsedeerd is door het communisme. We kunnen hem niet in toom houden als hij boos is en hij heeft zijn hand op de nucleaire knop, en Ho Chi Minh zelf zal binnen twee dagen in Parijs smeken om vrede.”