China als grote bedreiging

Neoconservatieve oorlogszuchtige haviken zoals Marco Rubio erkennen schoorvoetend dat de wereld multipolair is geworden en definiëren dat als een tragedie en bedreiging.

Al voor zijn ministerschap, in 2022, klaagde Rubio: “Vandaag de dag hebben we bijna-gelijke tegenstanders, 25 jaar geleden hadden we die niet. De Verenigde Staten leefden in een unipolaire wereld, waarin wij de enigen waren die konden optreden. Nu is er minstens één ongekende, bijna-gelijkwaardige tegenstander.”

Rubio ziet in China een grotere tegenstander dan wat de Sovjet-Unie ooit was, omdat ze op meer vlakken een rivaal zijn: op commercieel, technologisch, geopolitiek, diplomatiek, economisch en op militair vlak.

China zegt dat “gelijke rechten, gelijke kansen en gelijke regels de basisprincipes van een multipolaire wereld moeten worden”

Kritiek op VS

China heeft kritiek op Washingtons retoriek over ‘concurrentie’. In plaats daarvan spreekt Beijing over wederzijds voordeel en win-win-samenwerking. Buitenlandminister Wang Yi zei vrijdag in München:

“Een multipolaire wereld is niet alleen een historische onvermijdelijkheid, ze wordt ook werkelijkheid.” Wang zei dat multipolariteit geen chaos, conflict en confrontatie mag veroorzaken en niet “mag leiden tot overheersing door grote landen en intimidatie door de sterken”. “Het antwoord van China is dat we moeten werken aan een gelijke en ordelijke multipolaire wereld.”

Wang noemde in München vier kenmerken van multipolariteit: landen gelijk behandelen, respect voor internationaal recht, multilateralisme via de VN en openheid en wederzijds voordeel.

De val van de Sovjet-Unie betekende een eind aan een tegenwicht. Daardoor kon de VS aan veel landen zijn wil opleggen. Neoconservatieven zoals Charles Krauthammer noemden dit het unipolaire moment. In 1990 waarschuwde hij echter al: “Geniet er nu van. Het zal niet lang duren.”

Rivaliteit is ellende

Onder verwijzing naar de twee wereldoorlogen legde Wang uit dat rivaliserende grootmachten de mensheid veel ellende hebben bezorgd. Of het nu gaat om het koloniale systeem of de kern-periferiestructuur, ongelijke ordes zijn gedoemd ten onder te gaan.

Wereldwijd streeft men naar onafhankelijkheid en autonomie. En meer democratie in de internationale betrekkingen is niet te stoppen. Gelijke rechten, gelijke kansen en gelijke regels moeten de basisprincipes worden van een multipolaire wereld.

Elk land moet gehoord worden en zijn rol kunnen spelen in een multipolair model

Vanuit dit principe pleit China voor gelijkheid tussen alle landen, ongeacht hun grootte en roept het op tot meer vertegenwoordiging en inspraak van ontwikkelingslanden. Dit zal niet leiden tot ‘westeloosheid’, maar zal de wereld meer positieve resultaten opleveren. Elk land moet zijn stem laten horen. Elk land moet gehoord worden en zijn rol kunnen spelen in een multipolair model.

Hegemonie opleggen

Erkennen dat de wereld multipolair is, betekent niet dat de VS zijn imperialistische ambities opgeeft. Integendeel. Trump ziet het westelijk halfrond als onderdeel van zijn imperialistische ‘invloedssfeer’. Hij wil de Amerikaanse hegemonie met geweld opleggen en de Chinese invloed minimaliseren.

Daarom wil hij Groenland koloniseren, van Canada de “51^e staat” maken, is hij zo agressief in Latijns-Amerika, pleit hij voor de kolonisatie van het Panamakanaal, overweegt hij aanvallen op Mexico en Colombia aan en bedreigt hij Venezuela, Nicaragua en Cuba.

De omvang van de economie van de Chinese volksrepubliek haalde de Verenigde Staten in 2016 in.

Imperialisme

In zijn inauguratie verwees Trump naar het koloniale idee van ‘Manifest Destiny’ (nvdr: zie het DWM-artikel hierover). Hij beloofde het VS-territorium uit te breiden. Op 25 januari voegde hij er aan toe dat hij een zeer substantieel groter land wil.

Bondgenoten van Trump beroepen zich geregeld op de 202 jaar oude Monroe-doctrine. Die ziet Latijns-Amerika als de koloniale ‘achtertuin’ van het Amerikaanse imperium: ze bedreigden de leiders van Latijns-Amerika en bevalen dat ze de banden met China en Rusland moesten verbreken.

Marco Rubio ziet China als grootste ‘bedreiging’ voor het Amerikaanse imperium

Rubio oefende inmiddels met succes druk uit op Panama om zich terug te trekken uit China’s infrastructuurproject, het Belt and Road Initiative, de Nieuwe Zijderoute. Rubio’s boodschap aan Panama: “Verminder onmiddellijk wat president Donald Trump de Chinese invloed op het Panamakanaal noemt, anders riskeer je mogelijke represailles van de Verenigde Staten.”

Rubio reisde door naar El Salvador, Costa Rica, Guatemala en de Dominicaanse Republiek, waar hij hetzelfde dreigement uitsprak: minimaliseer je relaties met China, anders valt het Amerikaanse imperium je aan.

Een nog steeds groeiende groep van nu al 10 landen vormt met de BRICS een politiek-economisch tegenwicht tegen de rijke industrielanden en de Amerikaanse hegemonie. Beeld: Wikimedia.

Angst via hypothetische bedreiging

VS-minister Rubio besteedde in een tv-interview veel tijd aan het zaaien van angst over China. Hij noemde het land 65 keer en presenteerde zijn strategie als een allesomvattende poging om China te verzwakken. “China wil het machtigste land ter wereld worden, ten koste van ons. Dat is niet in ons nationaal belang en dat gaan we aanpakken.”

Over de kwestie Groenland zei hij dat hij wil voorkomen dat Beijing invloed heeft in het Noordpoolgebied, een waardevolle scheepvaartroute. Als het ijs smelt, wordt het steeds beter bevaarbaar. Dat moeten we kunnen verdedigen, vindt Rubio.

De Chinese dreiging die de regering Trump aangrijpt om het Panamakanaal, Groenland en andere gebieden te moeten koloniseren is dus hypothetisch.