Onderdrukking en concurrentie

De regering De Wever – Bouchez – Vandenbroucke (hierna de regering DBV) staat voor onderdrukking en nog meer verarming van de werkende klasse.

Het regeerakkoord doet alsof de bezuinigingen eerlijk over iedereen worden verdeeld en dat de sociale rechten van de werkende klasse er niet op achteruit zijn gegaan, integendeel zelfs.

Vanuit sociaalliberale hoek – of moeten we spreken over sociaal-opportunistische standpunten? – wordt zelfs beweerd dat werknemers er al bij al niet zo slecht voor staan en zelfs op sommige gebieden vooruitgang hebben geboekt.

Maar volgens ons zet de regering DBV de economische onderdrukking van de werkenden, die al vijf decennia bezig is onder invloed van het neoliberalisme en de marktdominantie, gewoon voort en versterkt ze die zelfs aanzienlijk.

De plannen voor de sociaaleconomische repressie zijn inmiddels behoorlijk duidelijk. Ze komen neer op het vergroten van de sociale concurrentie, het verlagen en onzeker maken van inkomens, het moeilijker afdwingbaar maken van sociale rechten en het verzwakken van de collectieve kracht van werknemers.

Maar de belangrijkste oorzaak van de onderdrukking is en blijft de toenemende sociale concurrentie binnen en buiten bedrijven. Bijvoorbeeld door de uitbreiding van flexi-jobs en de toename van studentenarbeid, waardoor de concurrentiedruk op werknemers met een vast contract enorm toeneemt.

Dit alles verhevigt de strijd om banen en maakt werknemers kwetsbaarder en minder in staat om voor zichzelf op te komen.

De sociaaleconomische concurrentie is gewoon een slimme manier om de werkende klasse eronder te krijgen

Het is moreel verwerpelijk om langdurig werklozen en arbeidsongeschikten nog meer de schuld te geven, waardoor hun inkomensonzekerheid en de sociale concurrentie toenemen. Hetzelfde geldt voor het vasthouden aan de loonblokkering.

De verstrenging en verlenging van de pensioenopbouw zorgen ook voor meer sociale onzekerheid en stimuleren de concurrentie op de werkvloer.

En dan hebben we het nog niet eens over de achteruitgang van de vrouwenemancipatie en -rechten, of de zoveelste asociale versoepeling van de regels voor nachtarbeid en overwerk.

Hoewel de indexering van lonen en sociale uitkeringen formeel blijft bestaan, voelt dat in de praktijk minder als een overwinning dan je zou denken. Want de veelgeprezen index is al lang een waardeloze graadmeter voor de kosten van levensonderhoud. Die index zorgt er helemaal niet voor dat lonen en uitkeringen even hard stijgen als de prijzen.

Fascisering

Maar de regering heeft het ook gemunt op de collectieve kracht van de werkenden. Ze willen de vakbonden makkelijker aansprakelijk stellen bij stakingen en demonstranten harder aanpakken.

Werknemers tegen elkaar opzetten is geen onschuldige actie, en het zal de kwaliteit van de arbeid er ook niet beter op maken. De sociaaleconomische concurrentie is gewoon een slimme manier om de werkende klasse eronder te krijgen.

Het wordt steeds duidelijker dat de repressieve aanpak van de regering neigt naar fascisering

Het wordt steeds duidelijker dat de repressieve aanpak van de regering neigt naar fascisering, vooral als je bedenkt dat ze geld uit de sociale zekerheid gebruikt om wapens aan te schaffen en de samenleving te militariseren. Dit roept ernstige vragen op over de richting die we uitgaan.

De rechterzijde en zogenaamd links in de regering lijken er alles aan te doen om de rijken en kapitalisten te vrijwaren van fiscale bijdragen, op een vage meerwaardebelasting na. Hierdoor worden de terechte eisen van de werkende klasse voor een eerlijke financiële bijdrage aan een kwalitatieve samenleving genegeerd.

Het lijkt wel alsof de belangen van de vermogenden altijd voorop staan, ten koste van de gewone burger.

Ook het gebrek aan een degelijk ecologisch plan in het regeerakkoord is ronduit bedroevend en schrijnend. Het meest schokkende is het besluit om oude kerncentrales nog decennialang open te houden, met alle levensgevaarlijke risico’s die daarbij horen. Dit is niets anders dan een cadeau aan het kapitaal, ten koste van onze veiligheid en de toekomst van onze planeet.

Het is een triest voorbeeld van hoe de regering keer op keer kiest voor de belangen van de rijken

Het is een triest voorbeeld van hoe de regering keer op keer kiest voor de belangen van de rijken, terwijl de rest van de samenleving opdraait voor de gevolgen.

De regering DBV onderdrukt de werkende bevolking en beschermt schaamteloos de macht van de kapitaalbezitters. Dit geeft de regering fascistische trekjes, versterkt door wijdverspreide desinformatie en een neiging tot autoritaire politiek.

We moeten ons geen illusies maken: de door DBV gekoesterde onderdrukking van de werkende klasse past volledig in de internationaal door het kapitaal uitgestippelde en opgedrongen lijnen ter bescherming van het hyperkapitalisme, van de vermogenden en van de transnationale fascisering.

Op die manier bouwt de politiek langzaam maar zeker een systeem uit dat de vrijheid en rechten van de meeste mensen onderdrukt om de macht van een kleine elite te consolideren.

Solidariteit

Solidariteit is vandaag de dag cruciaal. De eenheid binnen de arbeidersklasse is de sleutel tot het behouden van een menswaardige samenleving. Door gezamenlijk en vastberaden op te treden, kunnen we het kapitalisme geleidelijk vervangen door een economie die door de staat wordt geleid en gericht is op het welzijn van mens en milieu.

Het is essentieel om een sterke sociale tegenmacht op te bouwen, ongeacht het niveau waarop het verzet plaatsvindt

Deze solidariteit biedt niet alleen weerstand, maar vormt ook de basis voor verandering en bevrijding van de schadelijke effecten van het mondiale kapitalisme.

Het is essentieel om een sterke sociale tegenmacht op te bouwen, ongeacht het niveau waarop het verzet plaatsvindt. Dit geldt zowel voor het bestrijden van onderdrukkende maatregelen van de regering-DBV als voor het aanspreken van kapitalisten en vermogenden op hun fiscale verantwoordelijkheden.

Afhankelijk van de gestelde doelen en de maatschappelijke context zal de sociale tegenmacht zich baseren op verschillende organisaties en krachten.

Zoals eerder besproken, is het wellicht tijd om na te denken over een vernieuwd concept voor een breder en grensoverschrijdend sociaal verzet. Een verzet dat, binnen de juridische kaders van de VN-grondrechtenverdragen, effectievere middelen en krachten inzet om hyperkapitalisme en internationaal fascisme te bestrijden.

Marc Rigaux is professor emeritus arbeidsrecht en voorzitter van het Masereelfonds Antwerpen.