De strijd van Elias Mariyah

Elias Mariyah. Foto: Faiz Abu Rmeleh, B’Tselem.

Elias Mariyah, een 87-jarige Palestijnse boer uit Bethlehem, staat symbool voor de dagelijkse worsteling van duizenden Palestijnen die proberen toegang te krijgen tot hun land. In 2009 getuigde hij al over de bureaucratische obstakels waarmee hij werd geconfronteerd nadat de Israëlische scheidingshek in de vroege jaren 2000 werd opgetrokken.

Dat hek sneed hem en vele andere Palestijnse boeren af van hun land, waardoor ze afhankelijk werden van een Israëlisch vergunningensysteem dat hun bewegingsvrijheid sterk beperkte.

Mariyah’s olijfgaarden waren decennialang een bron van inkomsten voor zijn familie en een manier om de traditionele landbouw en verbondenheid met het land in stand te houden. Echter, toen hij eindelijk beperkte toegang tot zijn olijfgaarden kreeg, ontdekte hij dat de toegangspoort zich in een andere stad bevond, waardoor hij meer dan een uur moest lopen om zijn eigen grond te bereiken.

Hij moest meer dan een uur lopen om zijn eigen grond te bereiken

Bovendien mocht hij slechts enkele dagen per jaar het land betreden, waardoor hij nauwelijks de zorg kon bieden die nodig is voor een vruchtbare oogst. Over de jaren heen verminderde de opbrengst drastisch en verloor hij vrijwel volledig de mogelijkheid om een inkomen uit zijn olijfproductie te halen.

Sinds het begin van de oorlog in Gaza in oktober 2023 heeft Israël de beperkingen verder opgeschroefd. Het zogenaamde ‘coördinatiemechanisme’, dat boeren in theorie zou helpen om veilige toegang te krijgen tot hun velden, werd grotendeels stopgezet. Voor het eerst sinds de invoering van dit systeem publiceerde de Israëlische burgeradministratie geen oogstdata, waardoor boeren niet wisten of en wanneer ze toegang zouden krijgen.

Degenen die wel informatie kregen, ontdekten dat ze plotseling van veel grotere gebieden werden uitgesloten dan voorheen. In sommige gevallen werd hun oogsttijd op het laatste moment afgezegd, waardoor ze geen tijd hadden om zich voor te bereiden.

Financiële ramp

De gevolgen van deze Israëlische maatregelen zijn desastreus voor de Palestijnse landbouwsector. Volgens informatie van Palestijnse regionale raden en het Palestijnse ministerie van Landbouw werd alleen al in het district Ramallah ongeveer 77.800 dunam (77,8 miljoen vierkante meter) landbouwgrond ontoegankelijk gemaakt. Dit gebied is vijf keer groter dan het land dat eerder onder het coördinatiemechanisme viel.

Als gevolg hiervan konden Palestijnse boeren in dit district alleen al 796 ton olijfolie niet produceren, wat miljoenen dollars aan inkomstenverlies betekende.

Israël heeft ongeveer 150.000 werkvergunningen voor Palestijnen ingetrokken

Deze financiële ramp komt bovenop andere economische tegenslagen die de Palestijnse bevolking treft sinds de oorlog in Gaza begon. Israël heeft ongeveer 150.000 werkvergunningen voor Palestijnen ingetrokken, waardoor duizenden arbeiders die voorheen in Israël werkten zonder inkomen kwamen te zitten.

Bovendien zijn de bewegingsbeperkingen en de militaire checkpoints in de Westelijke Jordaanoever drastisch toegenomen, waardoor het voor Palestijnen steeds moeilijker wordt om handel te drijven en basisbehoeften te verkrijgen.

Escalatie van geweld

Naast bureaucratische obstakels en economische schade, worden Palestijnse boeren geconfronteerd met intens geweld van zowel Israëlische kolonisten als het Israëlische leger. Gedurende de oogstperiode van 2024 registreerde B’Tselem tientallen aanvallen op Palestijnse boeren, die met geweld van hun land werden verdreven.

In veel gevallen vielen gemaskerde kolonisten boeren aan met stokken, ijzeren staven en stenen

Dit geweld beperkte zich niet tot velden in de buurt van Israëlische nederzettingen, maar vond ook plaats in Palestijns gecontroleerd gebied (Zone B) en zelfs in dorpen en woonwijken.

In veel gevallen vielen gemaskerde kolonisten boeren aan met stokken, ijzeren staven en stenen. Sommige boeren werden met de dood bedreigd, terwijl anderen ernstig gewond raakten door fysiek geweld. Israëlische soldaten, die vaak ter plekke aanwezig waren, grepen zelden in om de aanvallen te stoppen.

Sterker nog, in veel gevallen werkten ze samen met de kolonisten door Palestijnse boeren onder schot te houden of traangas en stungranaten op hen af te vuren.

Oogsters in Burqah wachten tot soldaten hen hun olijfgaarden laten betreden. Foto: Avishay Mohar, Activestills, 20 okt. 2024

Een van de meest tragische incidenten vond plaats in oktober 2024, toen de 59-jarige Hanan Abu Salameh werd doodgeschoten door Israëlische soldaten. In andere gevallen liepen Palestijnse boeren ernstige verwondingen op, waaronder botbreuken, brandwonden en hersenbloedingen. Velen moesten met spoed naar ziekenhuizen worden gebracht en ondergingen langdurige medische behandelingen.

Volgens gegevens van de Verenigde Naties verdubbelde het aantal aanvallen door Israëlische kolonisten tijdens de oogstperiode van 2024 ten opzichte van het jaar ervoor. Van oktober tot december werden 260 incidenten van kolonistengeweld gedocumenteerd.

Bovendien hebben Israëlische militaire eenheden ongeveer 5.500 kolonisten gerekruteerd en bewapend, die nu deelnemen aan de beveiliging van nederzettingen en het aanvallen van Palestijnse gemeenschappen.

Landonteigening via geweld en bureaucratie

De Israëlische strategie om Palestijns land over te nemen is niet nieuw, maar heeft sinds de oorlog in Gaza een nieuw hoogtepunt bereikt. Israël gebruikt een combinatie van bureaucratische restricties en fysiek geweld om Palestijnen ervan te weerhouden hun land te bewerken. Volgens de Israëlische wet kan de staat privéland in beslag nemen als het enkele jaren niet wordt gebruikt.

Door boeren systematisch de toegang tot hun land te ontzeggen, creëert Israël een juridisch voorwendsel om de grond officieel te confisqueren.

Sinds 1967 heeft Israël bijna twee miljoen dunam (twee miljard vierkante meter) Palestijns land in beslag genomen, inclusief landbouwgrond, weidegebieden en bouwland. Dit proces wordt goedgekeurd door het Israëlische gerechtssysteem, waardoor landroof een systematisch beleid is geworden binnen de bezetting.

In de video hieronder zie je een staaltje geweld tegen de Palestijnse olijfboeren. 

Een strijd om te overleven

Voor boeren zoals Elias Mariyah is de situatie schrijnend. Hij blijft elk jaar een vergunning aanvragen om zijn land te bezoeken, niet omdat hij nog hoop heeft op een succesvolle oogst, maar om de band met zijn familiegrond in stand te houden. Hij spreekt over hoe hij als kind samen met zijn vader de olijfgaarden verzorgde, en hoe hij nu gedwongen wordt toe te zien hoe zijn bomen afsterven door verwaarlozing en brandstichting.

“Ik ben de zoon van dit land. Ik heb mijn jeugd en volwassenheid op deze grond doorgebracht”

“Ik ben de zoon van dit land. Ik heb mijn jeugd en volwassenheid op deze grond doorgebracht. Dit land draagt de herinneringen aan mijn vader, mijn moeder en onze familie.” Maar de realiteit is hard: zonder toegang en zorg sterven de bomen en verdwijnt de olijfteelt – een eeuwenoude traditie – en een belangrijke economische pijler van de Palestijnse samenleving.

Mariyah en duizenden andere Palestijnse boeren staan voor dezelfde keuze: vechten tegen een systeem dat hen van hun land verdrijft of gedwongen worden hun landbouwgrond op te geven. Maar zoals Mariyah zelf zegt: “Zolang ik leef, zal ik mijn land niet vergeten. Ik zal hier zijn, zelfs als ik alleen maar kan kijken naar wat ooit van mij was.”

Een vernielde olijfboomgaard door joodse kolonisten. Foto: printscreen B’Tselem video.

De olijvenoogst van 2024 heeft duidelijk gemaakt dat Israël zijn greep op de Westelijke Jordaanoever verder aanscherpt. Door Palestijnse boeren met bureaucratische en militaire middelen te verhinderen hun eigen land te bewerken, faciliteert Israël een geleidelijke maar gestage landonteigening.

Dit beleid, in combinatie met gewelddadige aanvallen door kolonisten en het Israëlische leger, betekent een existentiële bedreiging voor de Palestijnse plattelandsbevolking.

De vraag blijft hoe lang Palestijnse boeren en gemeenschappen dit volhouden en wat de internationale gemeenschap zal doen om deze etnische zuivering een halt toe te roepen.

Dit is een samenvattende vertaling van een artikel dat eerder verscheen op B’Tselem Video.