Dit is een samenvatting van het gesprek met Dyab Abu Jahjah. Het volledige interview kan je bekijken in de YouTube-video hieronder.

…/…

Recent heeft Dyab samen met een aantal medestanders van zijn March 30 Movement[1] de Hind Rajab Foundation opgericht, om Israëlische soldaten wanneer ze in het buitenland zijn te vervolgen volgens de verdragsrechtelijke verplichtingen van de staten waar ze zich bevinden.

Dyab, hoe ben je tot deze beslissing gekomen?  Wat ging er aan vooraf? 

Het initiële idee van de March 30 Movement was erkenning van de genocide in Gaza, maar ook om maatregelen te treffen om die te stoppen of de daders te bestraffen. Dat was de inzet van de March 30 Movement. We begonnen met een klacht in Nederland als test voor een juridische strategie tegen Nederlands-Israëlische soldaten die betrokken zijn bij de genocide in Gaza. Na een tijdje merkten we dat deze juridische strategie vrij impactvol was.

We zijn dus gaan nadenken over hoe we dat beter konden kaderen. Het was misschien beter om een aparte organisatie te starten als afdeling van de March 30 Movement, die zich alleen focust op de juridische stappen om ons bereik te vergroten.

(Interview gaat verder onder de tijdscodes).

Het interview (23:44) met Nederlandstalige ondertitels:

Klik op de tijdcodes:

00:00   Introductie van Dyab Abu Jahjah

00:36   Waarom de beslissing om de Hind Rajab Foundation op te richten?

03:19   De symbolische keuze voor de naam van het 5-jarige meisje Hind Rajab

06:15   We dienen klachten in tegen Israëlische soldaten terwijl ze in het buitenland zijn

12:35   Persoonlijke gevolgen voor de veiligheid van Dyab in Brussel

16:15   Onze mediastrategie, alternatieve media, aandacht komt wel vanzelf

18:48   Respons inde Belgische media

20:45   Wat verwacht je van de nieuwe Belgische federale regering?

Mensen denken bij movement (beweging) aan ideologische standpunten. Niet iedereen voelt zich geroepen om daar achter te staan. Sommigen willen alleen werken aan die juridische stappen tegen Israëlische soldaten. De Hind Rajab Foundation is ons antwoord op dat probleem.

We hebben dus een afdeling van de March 30 Movement, waar wij niet werken met leden maar met vrijwiligers. We verwachten alleen dat ze achter deze juridische strijd staan tegen de daders van oorlogsmisdaden tegen het Palestijnse volk. We lanceerden de Hind Rajab Foundation met een klacht bij het Internationaal Strafhof tegen duizend Israëlische soldaten. Zo hebben we de Foundation op de kaart gezet.

Kan je ons nog even herinneren waarom die naam zo belangrijk is?

De naam is inderdaad zeer symbolisch en vrij sterk. Hind Rajab was een vijfjarig Palestijnse meisje in Gaza. Zij vluchtte (op 29 januari 2024) met haar familie in een wagen, nadat de Israëli’s het bevel hadden gegeven om te vertrekken.

Dat deden ze zoals vaak met een ‘humanitaire corridor’, waarlangs ze mochten vluchten. Israël schoot echter op de mensen tijdens hun vlucht, zoals ook bij deze razzia op de wagen met haar familie. Ze bleef achter, omsingeld door de dode lichamen van haar familie samen met een nichtje die nog leefde. Haar nichtje belde naar de hulpdiensten. Die oproep verscheen live op de sociale media. Tijdens die oproep werd ook haar nichtje gedood. Je hoorde de kogels op haar gsm. Daarna heeft Hind de telefoon overgepakt. De hele wereld kon dat volgen, dat ging viraal.

Wat overbleef van de ambulance die Hind Rajab te hulp schoot. Foto: Palestijnse Rode Halve Maan

Mensen begonnen haar oproep te delen op Twitter. Men stuurde haar een ambulance. Israël heeft haar dan samen met die twee ambulanciers vermoord. Dit was zo extreem en tegelijkertijd zo typerend voor hoe Israël handelt in Gaza. Wij zagen het verhaal van Hind als een gemeenschappelijke noemer van al het onrecht. Daarnaast is er het feit dat kinderen in deze genocide de grootste slachtoffers zijn wanneer je naar de statistieken kijkt.

Wat het nog wreder maakt is dat die moord routine was voor Israël.

Israël maakte daar geen groot punt van. Aanvankelijk ontkende de propaganda dat zij dat hadden gedaan: “Dat hebben de Palestijnen zelf gedaan”. Dat is altijd hun modus operandi. Daarna werd de schuld van Israël bewezen door de onderzoeksorganisatie Forensic Architecture.  Zelfs Sky News bewees dat Israëlische tanks vlakbij de auto van Hind en haar familie stonden.

Wat jullie doen krijgt heel wat internationale weerklank. Jullie hebben in tientallen landen een klacht ingediend. Kan je ons een paar voorbeelden geven?

W hebben een dubbele strategie. Enerzijds zijn er de mensen met een dubbele nationaliteit, Belgische Israëli’s of Nederlandse Israëli’s, zelfs burgers zonder Israëlische nationaliteit die meestrijden in Gaza.

We dienen klacht in tegen deze mensen bij de rechtbanken van hun land, tegen een Belg in België, een Nederlander in Nederland. Hier werken we heel traag aan, omdat we niet onder tijdsdruk staan. De  bevoegdheid van deze landen is duidelijk. Ze zijn bevoegd voor de misdaden door hun onderdanen.

Voor de audio van Hind Rajab (Engelse ondertitels), klik op de foto.

Het tweede niveau zijn Israëlische soldaten die op reis gaan, die genocide plegen in Gaza en dan op een strand gaan relaxen in Portugal, Brazilië of Cyprus – of op een terrasje in Brussel, wat die Israëlische soldaten de normaalste zaak van de wereld vinden. Hun gevoel van straffeloosheid is zo dominant dat zij denken dat dit normaal is. Wij laten zien, jij hebt misdaden gepleegd, daar horen consequenties bij.

Daarom dienden we klacht in tegen een soldaat die op bezoek was in Cyprus, met een serieuze cv aan oorlogsmisdaden in Gaza. Hij was in Cyprus op vakantie met zijn vrouw. Er werd door de Cypriotische overheid een onderzoek geopend.

We hadden daarvoor al veel klachten ingediend, maar dit werd een belangrijk moment tegen luitenant Elisha Livman in Cyprus. Het kwam tot een onderzoek. Meteen heeft Israël die man en zijn vrouw uit Cyprus gesmokkeld. Zijn zaak is daarna ontploft in de Israëlische media. Drie weken later was er een vergelijkbare klacht in Brazilië. Die heeft een gerechtelijke stap verder bereikt. Nu werd niet alleen een onderzoek geopend, maar er kwam een rechterlijk bevel om de persoon aan te houden. Yuval Vagdani had zijn oorlogsmisdaden zelf op sociale media gezet.

Wat overbleef van de Kia Picanto met Hind Rajab. Foto: Forensic Architecture.

Dit is de eerste genocide in de geschiedenis waar de daders openlijk bekennen, ze filmen, ze posten en beseffen niet dat dit een bekentenis is. Zo frappant is hun gevoel van onschendbaarheid, dat ze zelf de forensische bewijzen posten op sociale media. Als je kijkt naar de geschiedenis, hoe moeilijk het toen was om individuele verantwoordelijkheid te bewijzen, zelfs tijdens de Tweede Wereldoorlog, omdat iedereen zich kon verbergen achter bevelen. “Ik was daar niet”. “Dat was iemand anders”. Je moest op zoek door tonnen archieven.

Vergelijk dat met nu. Deze daders filmen zelf hun misdaad, zetten dat online voor u en ik. “Dan komt daar zo iemand een klacht neerleggen, waarom? Jullie doxxen mij!”. Dat toont de absurditeit van hun narratief. Israël vindt dat de Hind Rajab Foundation niet bezig is met juridische actie, maar met lawfare.

Die klacht in Brazilië was groot en duidelijk, met een dossier van 500 pagina’s. Wij doen meer dan video’s doorzenden, zoals veel sociale accounts doen. Wij onderzoeken ze, we analyseren wat de misdaad is. We doen eerst onderzoek om te bewijzen. Waar werd de video precies opgenomen? Is het  gemanipuleerd of niet?

Zo ziet een oorlogsmisdadiger er uit in 2025. Yuval Vagdani. Foto: Instagram

Daarna doen we een kruisreferentie met plaats, tijd, brigades, eenheden die daar op dat ogenblik waren, bataljons, andere slachtoffers in de buurt. Dat is veel onderzoekswerk wat we daarna juridisch vertalen en verzenden naar de juridische diensten van een land.

Daar heb je het internationaal wettelijk kader, maar ook het nationale apparaat dat verschillend is. Daarom ook moet je werken met advocaten ter plaatse. Dit is in elk land afzonderlijk gedegen juridisch werk. Het komt er op neer dat we bekentenissen moeten verkrijgen. We hebben heel wat discussies met die jurisdicties, want soms ontkennen ze bevoegd te zijn.

Israël reageert, onder andere door vanaf nu bij elke mededeling over manoeuvres geen namen van soldaten meer te vernoemen. Ze bevelen hun soldaten ook om geen sociale posts meer te plaatsen. Deze acties hebben dus al impact, maar er zijn ook gevolgen voor jou persoonlijk. Kan je ons daar iets meer over vertellen?

Bepaalde diensten in Israël hadden ons al op de radar, maar na de zaak Livman in Cyprus ontstond een maatschappelijk debat in de Israëlische media, als paniekreactie. Allerlei diensten gingen een tegenstrategie ontplooien. We werden na de zaak Livman geïdentificeerd als een van de voor hen meest gevaarlijke organisaties. Na de zaak Vagdani in Brazilië begonnen ze te proberen ons tegen te houden als niet-gemilitariseerde verzetsbeweging. Er werd een speciale commissie opgericht van Shin Bet en Mossad samen om ons te volgen.

Gazanen op de terugweg naar het Noorden, onstopbaar. Foto: X @zarahsultana

Daarna kwamen de trollen. Er ontstond een sfeer waarbij bijvoorbeeld de Israëlische minister van diaspora Amichai Chikli mij openlijk bedreigde op zijn X-account “Let maar op met je pager”, een niet mis te verstane referentie naar hun terroristische aanslagen in Beiroet. Ik kreeg daarop waarschuwingen van de Belgische diensten die ik eerst niet ernstig nam. Als activist ben ik wantrouwig: “Veiligheidsdiensten? Die proberen mij te intimideren”. Dat was mijn eerste analyse. “Ze willen mij intimideren zodat ik hiermee stop”.

Maar na dat bericht van Amichai Chikli en anderen, was het duidelijk dat er  iets aan de hand was. Ik neem dat nu serieus, want het heeft wel impact op mijn leven. Dit gaat echter geen impact hebben op het werk van de Foundation. Ze zullen het wel blijven proberen maar dat zal niet lukken. Ik kan mijn werk als leerkracht niet meer beoefenen. Ik geef les, dat kan niet meer. Ik mag immers geen enkele routine meer hebben. Ze raden me ook ten strengste aan België niet te verlaten.

Ik zag je al op Electronic Intifada en op Democracy Now!, belangrijke alternatieve media, maar geen mainstream. Hoe is de mainstream mediareactie tot nu, zowel internationaal als Belgisch?

Dat is dubbel. Het heeft ook te maken ook met onze mediastrategie. Ik geef voorrang aan alternatieve media. Ik weiger bijna altijd wat ik non friendly media noem. Soms doe ik Al Jazeera, omdat ik die beschouw als wel friendly voor de Palestijnse zaak. Ik heb geen zin om in die mainstream framing te stappen. We stuurden onze advocaten voor interviews naar CNN over de zaak Livman. Ik heb ook onze Braziliaanse advocaat gestuurd. Dan spreekt daar een advocaat over de juridische aspecten.

De Israëlische media vragen me ook. Ik heb één interview toegelaten aan Haaretz met onze advocaat daar. Onze mediastrategie is streng, ook omdat wat we doen eigenlijk geen aandacht nodig heeft. Sowieso genereert ons werk aandacht van de media, omdat onze impact reëel is.

Moshe Tetro, nette uitvoerder van bevelen of de banaliteit van het kwaad. Foto: Israel/Moshe Tetro.

Je hebt verder de solidariteitsbeweging die wel begrijpt wat we doen. Zij praten over ons en dat is goed. Als ik zeg dat we geen aandacht zoeken bedoel ik dat wij niet noodzakelijk zelf aan het woord moeten komen.

We leven in absurde tijden waarin zelfs het Internationaal Strafhof beschouwd wordt als ‘terroristische organisatie’, waarin iemand als ik in hun definitie van terrorisme op de hoogste schaal sta. Ik neem wel tijd voor een medium als jullie, maar ook voor Electronic Intifada, zelfs Democracy Now!. Je krijgt daar tenminste inhoudelijke vragen. Je zit daar niet in een Piers Morgan show. Alhoewel, ik zou dat wel eens doen als zij mij zouden uitnodigen, om hem in de hoek te duwen.

In België was er wel enige opening om over ons te berichten, maar toch opmerkelijk weinig in vergelijking met andere landen. Ondanks dat ik al een vrij gemediatiseerde persoon ben in België. De bedreigingen tegen mezelf waren wel nieuws in bijna alle Nederlandstalige kranten. Voor het werk van de Foundation was daarbij echter weinig aandacht, alsof wij geen Belgische organisatie zouden zijn, terwijl de hele wereld hierover schrijft.

Kan je iets vertellen over Moshe Tetro?

Waarover de Belgische media zouden moeten schrijven is onze klacht tegen Moshe Tetro.  De enige krant die daarover schreef was De Morgen (er stond ook een artikel in Bruzz, nvdr.). Dit is de militaire attaché van de ambassade van Israël in Brussel, die man is een oorlogsmisdadiger, verantwoordelijk voor toepassing van het beleid van Netanyahu en Galant op het terrein.

Yousef Zeino (l) en Ahmed al Madhoun, de twee ambulanciers die Hind Rajab wilden redden. Foto: Palestijnse Halve Maan

Dit gaat over het beleid waarvoor zij vervolgd worden door het International Strafhof. Ze worden vervolgd voor hun beleid van uithongering, de instrumentalisering van honger tegen Gaza en hun beleid tegen de ziekenhuizen. Tetro was de man die dat op het terrein uitvoerde.

Die man werd dus geaccrediteerd als militair attaché in juli 2024 in Brussel. We hebben een klacht tegen hem ingediend in Den Haag, want hij heeft in België immuniteit. We kunnen juridisch hier niets tegen hem doen, maar de Belgische overheid had hem kunnen weigeren. We weten dat dit geen prioriteit zal zijn van de nieuwe federale regering.

We hebben sinds enkele dagen (interview was op 4 februari) een nieuwe federale regering. Daar zitten een aantal mensen tussen waarvan ik niet bepaald een andere, iets meer Palestijns gerichte aanpak verwacht. Wat is jouw indruk van de komende regering?

Je bent heel diplomatisch. Maar inderdaad, er zitten daar figuren als Theo Francken en Georges-Louis Bouchez, die zonder overdrijving echte peetvaders zijn van de Israëllobby in België.

Embleem van de Hind Rajab Foundation

Ik ben versteld dat een Theo Francken niet gescreend wordt door de staatsveiligheid voor zijn banden met een buitenlandse mogendheid. Ik hoop dat dat op zijn minst gebeurt. Ik zeg niet dat ik informatie hebben over hem, maar ik heb sterke vermoedens dat zo iemand meer is dan iemand die alleen maar ideologisch pro-Israël is.

Die mensen zijn 100 procent pro-Israël, 100 procent tegen het internationaal recht en 100 procent tegen Palestijnse rechten. Dit zijn apologeten van de genocide. Zij horen voor een rechtbank, voor aanzetting tot en verdediging van genocide.

Je kan de Hind Rajab Foundation steunen. Laat je niet misleiden door de algoritmes van Google. Die tonen eerst een fake Hind Rajab Foundation. Surf direct naar www.hindrajabfoundation.org en naar hun steunpagina. Je kan je ook inschrijven op hun nieuwsletter.