Foto: Bit Boy, Flickr / CC BY 2.0
Opinie - Marc Rigaux

Hyperkapitalisme, fascisering en de nood aan een alternatief

Het hyperkapitalisme toont niet alleen zijn onwil, maar ook zijn onvermogen om de existentiële problemen op te lossen die het zelf heeft veroorzaakt. Hoog tijd om na te denken over een alternatief: een staatsgeleide economie die een solidaire en socialistische samenleving kan ondersteunen.

woensdag 15 januari 2025 16:31
Spread the love

 

Verstrengeling van hyperkapitalisme en fascisering

De huidige combinatie van hyperkapitalisme en de toenemende fascisering van samenlevingen is een teken van machteloosheid en gebrek aan visie.

Macht en kapitaal zijn extreem geconcentreerd in de handen van een kleine, invloedrijke elite. Deze groep heeft dankzij de dominantie van digitale technologie en informatienetwerken een vrijwel onbetwistbare controle over het mondiale kapitalisme verworven.

Met hun wereldwijde controle hebben zij een autocratisch systeem opgezet dat niet alleen de wereldeconomie domineert, maar ook politieke structuren beïnvloedt.

De werkelijke drijfveer achter deze ontwikkelingen is om te voorkomen dat de werkende klasse een effectieve tegenmacht vormt

Deze verankering vertaalt zich in de politiek naar een proces van fascisering, waarbij steeds meer landen afglijden van democratische idealen naar autoritaire praktijken. Dit wordt vooral vanuit de Verenigde Staten aangestuurd, waar politieke systemen bewust worden vervormd om de belangen van de elite te dienen.

Echte drijfveer: onderdrukking van de werkende klasse

De werkelijke drijfveer achter deze ontwikkelingen is om te voorkomen dat de werkende klasse een effectieve tegenmacht vormt. Als de werkende klasse haar sociale kracht zou organiseren, zou dat de legitimiteit van de bestaande structuren kunnen aantasten.

Ze zou in staat zijn om de hyperkapitalisten verantwoordelijk te houden voor de schade die zij aanrichten aan de samenleving, de planeet en de democratie. Dit vooruitzicht schrikt de elites af, en hun antwoord is een bewuste ondermijning van democratische instituties en een versterking van autoritaire controle.

Het afwijzen van liberalisme ten gunste van fascisme is een teken van onmacht en incompetentie

Deze aanpak is niet alleen moreel verwerpelijk, maar ook destructief. Door de focus op winstmaximalisatie te handhaven, creëert het kapitalisme structurele problemen: economische uitsluiting, uitholling van parlementaire democratieën en een onhoudbare uitputting van natuurlijke hulpbronnen.

Het afwijzen van liberalisme ten gunste van fascisme is een teken van onmacht en incompetentie, maar betekent voor de werkende klasse vooral een verscherping van onderdrukking en geweld.

Fascisme vormt niet alleen een bedreiging voor de werkende klasse, maar ook voor de samenleving als geheel. Het is een ideologie die gebaseerd is op uitsluiting en vernietiging.

Historisch gezien hebben fascistische bewegingen zich keer op keer tegen zichzelf gekeerd wanneer zij geen vijanden meer hadden om te onderdrukken. Deze zelfvernietigende neiging maakt fascisme tot een existentiële dreiging, niet alleen voor de onderdrukten, maar ook voor de samenleving in haar geheel.

De werkende klasse draagt daarom een belangrijke verantwoordelijkheid: het tegengaan van de opmars van fascisme en het voorkomen dat het zowel zichzelf als de mensheid vernietigt.

Tijd voor een alternatief

Om deze dreigingen het hoofd te bieden, moeten we verder kijken dan het kapitalistische systeem. Het is van cruciaal belang om de fundamenten van dit systeem te ontmantelen en een sociaal, economisch en ecologisch verantwoord alternatief op te bouwen.

Een staatsgeleide economie, gericht op solidariteit en rechtvaardigheid, kan een basis bieden voor een toekomst waarin de samenleving niet wordt uitgebuit, maar versterkt.

De overstap naar een dergelijk systeem vraagt om moed, visie en organisatie

Zo’n economie zou de nadruk moeten leggen op publieke investeringen, eerlijkere verdeling van middelen en duurzame groei. Het zou niet langer winstmaximalisatie voor een kleine elite centraal stellen, maar de behoeften van de samenleving als geheel.

De overstap naar een dergelijk systeem vraagt om moed, visie en organisatie. Het vereist ook dat we ons bewust worden van de noodzaak om politieke structuren te hervormen en een sterke sociale beweging op te bouwen die verandering kan afdwingen.

Kortom, het is van cruciaal belang om over te stappen van een samenleving die draait om markten en winstbejag naar een maatschappij waarin het welzijn van burgers centraal staat en de vermogenden hun fiscale verantwoordelijkheid nemen. Alleen zo kunnen we de samenleving beschermen tegen de destructieve krachten van hyperkapitalisme en fascisme.

 

Marc Rigaux is voorzitter van Masereel Fonds Antwerpen.

Lees ook:

Sociaal verzet is essentieel in de strijd tegen hyperkapitalisme
Tax the rich!

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!