“Heeft iemand toegang tot privébrandweermannen die onze eigendom kunnen beschermen in Pacific Palisades? We moeten snel handelen. Alle huizen van de buren zijn aan het branden. We betalen elk bedrag. Dank u.”
Die boodschap plaatste Keith Wasserman, een rijke Amerikaan die als vastgoedmakelaar werkt, op X.
Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken
Er is veel onderzoek waaruit blijkt dat mensen zich in crisissituaties des te socialer gaan gedragen en elkaar meer gaan helpen, maar dat geldt dus niet voor alle mensen, blijkbaar.
Ik kan het me nauwelijks voorstellen: alle huizen van je buren staan in brand en jouw reflex is niet om samen met je buren zo veel mogelijk in veiligheid te brengen. Nee, je reflex is om op sociale media op zoek te gaan naar een privéfirma die specifiek jouw eigendom kan komen beschermen. Ikke, ikke, ikke, en de rest kan stikken. Letterlijk.
Hoe zot moet je zijn om dat normaal te vinden? Je moet in ieder geval ook al een behoorlijk groot stuk eigendom hebben om te geloven dat het zelfs maar mogelijk is dat jouw huis gespaard kan blijven terwijl dat van de buren in brand staat.
Efficiënt kan het in ieder geval onmogelijk zijn, dat iedereen privébrandweerlieden zou gaan inhuren voor zijn persoonlijke eigendom. Het lijkt een soort verhaal dat je gebruikt als metafoor om uit te leggen wat er verkeerd is aan het idee dat je alles kunt overlaten aan de vrije markt, maar in de Verenigde Staten van Amerika zijn dit soort verhalen dus gewoon realiteit.
Metafoor voor het kapitalisme
Meer in het algemeen kan de hele situatie in Los Angeles beschouwd worden als een metafoor voor alles wat er mis is met het kapitalisme.
We weten dat dit soort bosbranden vaker voorkomen en heviger zijn als gevolg van klimaatverandering. We weten dat de superrijken, die nu zij ook getroffen worden, hun individuele hachje proberen te redden, terwijl zij hier de grootste verantwoordelijkheid in dragen. De grootste slachtoffers, waar veel minder aandacht voor is, bevinden zich aan de onderkant van de samenleving. Zij worden na slachtoffer te zijn van de ramp wellicht ook nog eens slachtoffer van inhalige verzekeringsmaatschappijen, als ze al verzekerd zijn. En we weten nu al dat na de ramp een aantal grote, vervuilende bedrijven in de crisis een kans zullen zien en veel winst zullen genereren met de heropbouw.
We weten verder dat om rampen te bestrijden een geplande en collectieve aanpak nodig is, en de afbraak van publieke dienstverlening op zulke momenten letterlijk dodelijk blijkt te zijn. We weten ook dat alleen al door de broeikasgassen die bij deze branden vrijkomen, de gemiddelde temperatuur op aarde alleen verder zal stijgen, wat zal zorgen voor nog meer dergelijke rampen. En we weten dat niet alleen de menselijke, maar ook de financiële kost van die rampen op lange termijn vele malen groter is dan de kosten die vandaag gemaakt moeten worden om de ecologische transitie te maken.
Ons huis staat in brand
Meneer Wasserman mag dan wel denken dat het alleen zijn eigendom is dat in gevaar is, maar in werkelijkheid staat ons gedeelde huis – de aarde – in brand. Ons huis staat in brand en men bespaart op de blussers en geeft subsidies aan hen die de brand hebben aangestoken. Letterlijk.
In Los Angeles heeft burgemeester Karen Bass meer dan 17 miljoen dollar bezuinigd op het budget van de brandweer. We moeten allemaal de broekriem een beetje aanspannen, weet je wel. Ondertussen gaat er in de VS wel meer dan 600 miljard dollar aan subsidies naar fossiele brandstoffen, want dat is natuurlijk zuurstof voor de economie. Wat zuurstof is voor het kapitaal doet de bevolking stikken.
Naar de dokter
We weten dit alles, maar we gedragen ons als iemand die aan een zware ziekte lijdt, maar niet naar de dokter wil. Omdat we schrik hebben van de kostprijs van de behandeling, al weten we dat die enkel zal oplopen naarmate we die behandeling uitstellen. Maar ook omdat we de diagnose liever niet horen en al helemaal niets van de remedies willen weten, alsof het probleem vanzelf wel zal verdwijnen als we er geen aandacht aan besteden.
Er is niemand die zegt dat het gemakkelijk wordt om de ecologische omslag te maken. Het zal een ander economisch systeem, een ander politiek systeem, een andere manier van denken, en een andere manier van leven vereisen.
Het is zoals Perkamentus zegt op het einde van Harry Potter en de Vuurbeker: “Donkere tijden liggen voor ons en er komt een tijd waarin we moeten kiezen tussen wat gemakkelijk is en wat juist is.”
We weten allemaal dat gemakkelijkheidsoplossingen de tijden enkel donkerder zullen maken.