Te midden van de blijvende dreigingen van jihadistische groeperingen en de geopolitieke druk vanuit meerdere partijen, blijft Afrini vastberaden in haar streven naar een stabiele en inclusieve toekomst voor de regio.
Huidige politieke en militaire dynamiek Noordoost-Syrië
Sinds het Assad-regime de controle verloor over Syrië, is een machtsvacuüm ontstaan dat snel werd opgevuld door jihadistische groeperingen en door Hay’at Tahrir al-Sham (HTS). Afrini benadrukt hoe deze ontwikkelingen de dynamiek in Noordoost-Syrië hebben veranderd.
“De instorting van het regime creëerde chaos, waardoor extremistische groeperingen kans zagen om strategische posities in te nemen”, zegt ze. “Vooral steden zoals Kobani en gebieden rond de Tishreen-dam zijn cruciaal geworden. Kobani heeft een symbolische waarde voor onze beweging, en de verdediging ervan is een prioriteit.”
Foto: Baram Maro
Afrini legt uit dat de strategie van de Syrian Democratic Forces1 (SDF) zich richt op het beschermen van belangrijke gebieden en het tegengaan van verdere destabilisatie. “We werken eraan om burgergemeenschappen te beschermen en onze posities te versterken, ondanks voortdurende aanvallen van externe actoren.”
Nieuwe Grondwet, onderhandelingen met Damascus
Een belangrijk punt in het politieke landschap van Syrië is de komst van een nieuwe Grondwet. Afrini gelooft dat inclusiviteit hierin cruciaal is. “De nieuwe Grondwet moet de rechten van alle Syriërs beschermen, ongeacht hun etniciteit, religie of gender”, zegt ze. “De onderhandelingen met Damascus verlopen moeizaam, maar zijn noodzakelijk. Ons doel is een federaal systeem waarin lokale gemeenschappen autonomie hebben.”
Ze spreekt ook over de oproep van HTS-leider Abu Mohammed al-Jolani om alle gewapende facties in Syrië te ontwapenen. Volgens Afrini is dit onrealistisch en gevaarlijk: “Ontwapening zou extremistische groeperingen in staat stellen om volledige controle over regio’s te krijgen. Dit is geen optie zolang de veiligheid niet gegarandeerd is.”
Dreiging van wederopstanding ISIS
Hoewel ISIS territoriaal werd verslagen, blijft het een dreiging. Afrini waarschuwt dat de groep nieuwe tactieken gebruikt om opnieuw invloed te krijgen. “ISIS werkt nu via slapende cellen en clandestiene netwerken”, zegt ze. “Ze zijn flexibeler geworden en profiteren van de instabiliteit in de regio.”
Foto: Baram Maro
Volgens Afrini blijft de SDF samenwerken met de internationale coalitie in Rojava om de dreiging van ISIS in te dammen. Ze beschrijft hoe inlichtingenoperaties en voortdurende militaire patrouilles helpen om deze slapende cellen te ontmantelen. “Maar de internationale gemeenschap moet zich blijven inzetten. Alleen met gezamenlijke inspanningen kunnen we voorkomen dat ISIS opnieuw opkomt.”
Een visie voor de toekomst van Syrië Afrini schetst een visie voor een post-conflict Syrië die gebaseerd is op decentralisatie en co-existentie. “Een federaal systeem waarin gemeenschappen zichzelf kunnen besturen, is de enige manier om Syrië te stabiliseren”, legt ze uit.
De regio Rojava in het noordoosten van Syrië, wordt door Afrini gepresenteerd als een model voor deze toekomst. “In Rojava werken Koerden, Arabieren, Assyriërs en andere etnische en religieuze minderheden samen in een democratisch systeem van democratisch confederalisme gebaseerd op de ideologie van Abdullah Öcalan2. Dit is een voorbeeld van hoe inclusiviteit mogelijk is, zelfs na jaren van conflict.”
Afrini legt ook de nadruk op gendergelijkheid: “Vrouwen hebben een cruciale rol gespeeld in onze strijd, zowel op het slagveld als in het bestuur. De nieuwe politieke structuur moet vrouwen blijven ondersteunen en hun rechten waarborgen.”
Internationale steun en betrokkenheid VS
De steun van de VS en andere internationale bondgenoten blijft een belangrijk onderwerp. Afrini benadrukt de rol die VS-luchtsteun heeft gespeeld bij de nederlaag van ISIS, maar uit ook zorgen over de inconsistenties in hun beleid.
“De plotselinge terugtrekking van VS-troepen in 2019 was een klap voor ons”, zegt ze. “Hoewel er garanties werden gegeven, blijven we voorbereid op het ergste. Internationale politiek is onvoorspelbaar, en veranderingen in Washington hebben directe gevolgen voor ons.”
Kaart: Rojava Information Centre (situatie 6 december 2024)
Ze benadrukt echter dat de regio niet afhankelijk kan blijven van externe steun: “We moeten onze eigen capaciteiten blijven ontwikkelen. Internationale steun is waardevol, maar uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid bij onszelf.”
De uitdaging van diversiteit Een van de meest opmerkelijke prestaties van de SDF is het verenigen van diverse gemeenschappen in Noordoost-Syrië. Afrini beschrijft hoe deze eenheid tot stand is gekomen.
“Het begon met dialoog en het opbouwen van vertrouwen”, zegt ze. “We hebben een systeem gecreëerd waarin iedereen een stem heeft, ongeacht etniciteit of religie. Dit model van zelfbestuur is uniek in Syrië en laat zien dat diversiteit een kracht kan zijn.”
Ze geeft toe dat dit proces niet zonder uitdagingen was: “Decennia van verdeeldheid en wantrouwen waren niet eenvoudig te overwinnen. Maar door transparantie en samenwerking hebben we laten zien dat een vreedzaam samenleven mogelijk is.”
Terugtrekking PKK
Een recente ontwikkeling is de aankondiging van Murat Karayılan, een PKK-leider, dat de groep haar strijders uit Rojava zal terugtrekken. Afrini beschrijft dit als een strategische beslissing.
“De PKK heeft ons in de beginjaren geholpen, maar nu is het tijd voor de mensen van Rojava om hun eigen pad te bepalen”, zegt ze. “Deze terugtrekking vermindert internationale druk en versterkt onze positie als een onafhankelijk bestuur.”
Ze benadrukt dat de toekomst van Rojava in handen ligt van de lokale gemeenschappen: “Dit is een kans om onze autonomie verder te ontwikkelen en te laten zien dat we klaar zijn om onze eigen regio te leiden.”
Oproep aan de internationale gemeenschap
Afrini sluit het interview af met een krachtige oproep: “Noordoost-Syrië is niet alleen belangrijk voor ons, maar voor de hele wereld. Onze strijd gaat over vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid. We vragen de internationale gemeenschap om ons niet te vergeten en ons te blijven steunen.”
Met haar vastberadenheid en visie blijft Rohlat Afrini een inspirerende stem in een regio vol onzekerheid. Haar woorden weerspiegelen niet alleen de uitdagingen waarmee Noordoost-Syrië wordt geconfronteerd, maar ook de hoop op een vreedzame en inclusieve toekomst.
Notes (nvdr):
1 De YPJ (Yekîneyên Parastina Jin = Vrouwen-Beschermings-Eenheden), opgericht in 2013, zijn gewapende milities die volledig uit vrouwelijke soldaten bestaan. Ze zijn een kernonderdeel van de SDF, een coalitie van gewapende groeperingen in het noordoosten van Syrië sinds 2015. Rojava is de Koerdische naam voor de regio Noordoost-Syrië.
2 Öcalan (°1949) is een van de oprichters van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK), die na zijn oprichting in 1978 vanaf 1984 een gewapende strijd voerde voor Koerdische rechten binnen Turkije. Zijn model is dat van democratisch confederalisme. In 1999 werd hij gevangen genomen met behulp van de CIA en de Mossad. Sindsdien is hij levenslang gevangen. Hij blijft een zeer belangrijke rol spelen als moreel leider voor Koerdische rechten in de landen waar Koerdische minderheden leven: Turkije, Syrië, Irak, Iran en Armenië.
