Cuba heeft het moeilijk, bijzonder moeilijk. Er is een nijpend tekort aan medisch materiaal, brandstof en allerhande basisproducten. Regelmatige stroompannes kunnen uren aanhouden.

Die calamiteiten zijn in de eerste plaats het gevolg van meer dan zestig jaar economische blokkade, de langste uit de wereldgeschiedenis. Daarnaast is er veel steun weggevallen van Venezuela dat zelf ook hard te lijden heeft onder zware economische sancties van de VS.

Decennialang is Cuba het toonbeeld geweest van solidariteit met landen en volkeren in nood. Vandaag is het land zelf meer dan ooit aangewezen op solidariteit uit het buitenland.

En dat is waar u, beste lezer, kan aan bijdragen. In het verleden stuurden solidariteitsorganisaties containers met allerhande materiaal. Maar door de huidige verscherpte sancties is dat veel moeilijker geworden.

Help Cuba Helpen container 2023. Foto: Cubanismo.be

Solidaire Koffers

De beste manier op dit moment om hulp aan Cuba te leveren is het zelf te gaan brengen, in koffers. En het is hier dat Lisette en Betty in de picture komen.

Lisette en Betty zijn Cubaanse vrouwen die al meer dan dertig jaar in België wonen, maar de band met hun vaderland is al die tijd heel sterk gebleven. Een aantal jaar geleden zijn zij begonnen met het versturen van concrete hulp.

Decennialang is Cuba het toonbeeld geweest van solidariteit met landen in nood

Zij willen dat nu beter organiseren en coördineren en een ruimer publiek bereiken. Daarom zetten ze een project op: Maleta Solidaria of Solidaire Koffer. Zij nodigen Belgen uit om naar Cuba te reizen en een koffer mee te nemen met solidariteitsmateriaal. Solidaire reizigers willen ze daarin graag begeleiden en ondersteunen, tot en met het geven van reistips en reisadvies.

We interviewden beide enthousiaste dames over hun project.

Hoe zijn jullie op het idee gekomen van de Maleta Solidaria, de Solidaire Koffer?

Lisette Herera: “Het is een idee dat bij me opgekomen is na een videoconferentie gedurende de covidpandemie, zo’n vier jaar geleden. Veel deelnemers klaagden over wat er allemaal ontbrak in Cuba, en ik vroeg me af: Waarom kunnen we niet een beetje helpen door materiaal mee te geven met reizigers naar Cuba?”

“Daarna was er de ramp in Matanzas met de olieopslagplaats (nvdr: aug 2022 met verschillende slachtoffers bij de brandweerlui). Dat was de aanleiding voor het meegeven van de eerste valies, vol medisch materiaal voor brandwondenbehandeling met een reiziger naar Cuba.”

Overhandiging van een ‘Solidaire Koffer’ in het Cardiocentrum in Santa Clara. Foto: Maleta Solidaria

Hoeveel zijn er intussen verstuurd?

Beatriz Campoalegre: “We zitten nu aan 41 zendingen. Het voordeel is dat die veel sneller aankomen dan wat je per container verstuurt. Door de blokkade en door allerlei administratieve verplichtingen zijn die veel langer onderweg. Het opsturen van een container is ook een complexe operatie.”

“Bovendien mag je medicatie niet per container versturen zonder dure en tijdrovende douaneverplichtingen.”

Lisette: “Het zijn niet allemaal valiezen, soms dozen, soms ook bijvoorbeeld een paar schoenen maat 50, die in Cuba niet te vinden zijn, of een set kappersscharen voor een ex-gedetineerde die men een nieuw leven wil geven in zijn wijk, ….”

Een Solidaire Koffer kan veel sneller en kan veel specifieker naar een bepaalde bestemming gestuurd worden

“Wij willen een alternatief bieden voor de containers met hulp voor Cuba. Zoals Betty zei, zijn er daarmee veel meer beperkingen, veel trager ook. Onze zendingen zijn sneller en kunnen specifieker naar een bepaalde bestemming gestuurd worden. We kunnen ook snel foto’s van de aankomst van de goederen sturen naar de donateurs.”

“Dat is ook het succes van ons project: We moeten niet alles naar één plaats zenden. Iedereen die vertrekt kunnen we van onze voorraad, vooral medicatie, meegeven voor ziekenhuizen.”

Vorige maand hadden jullie Amado Riol Pirez op bezoek. Voor jullie is hij duidelijk een belangrijk persoon in jullie project. Waarom eigenlijk en hoe zijn jullie met hem in contact gekomen?

Betty: “Amado is een ambtenaar van het Cubaans Ministerie van Buitenlandse zaken, maar in zijn vrije tijd coördineert hij de distributie van buitenlandse hulp. Via hem kunnen we wat we versturen op de gepaste plaats krijgen.”

Lisette: “Onze eerste valiezen zijn we zelf gaan overhandigen in ziekenhuizen, maar dat is eigenlijk een beetje raar. Wij weten niet echt wat waar precies nodig is. Daar praatte ik over met Norma, de voormalige Cubaanse ambassadrice in België, en ze bracht me met Amado in contact.”

“Hij kan ons echt helpen om de donaties snel en op de juiste plaats terecht te laten komen. We krijgen ook altijd foto’s van de aankomst van de goederen op de juiste plekken.”

Overhandiging van een ‘Solidaire Koffer’ in La Castellana, een centrum voor geestelijke gezondheidszorg. Amado Riol Pirez rechts op de foto. Foto: Maleta Solidaria

“Zijn bezoek aan België was een grote aanmoediging voor ons maar ook voor hemzelf. Het ziet ernaar uit dat hij een beetje de ambassadeur wordt van de solidaire Cubanen die in Europa wonen.”

Veel lezers zullen zich wellicht afvragen waarom er humanitaire hulp nodig is voor Cuba, een land dat toch een enorme reputatie heeft met betrekking tot gratis en goede gezondheidszorg, onderwijs, rechtvaardige verdeling van de rijkdommen …

Betty: “Dat is inderdaad erg, maar is in de eerste plaats te wijten aan de wurgende blokkade die de VS Cuba nu al 65 jaar oplegt, én die steeds strenger wordt. Dat maakt dat gezondheidszorg wel gratis is, maar de geneesmiddelen steeds schaarser worden.”

“Hoewel we een ontwikkelde bio-industrie hebben, hebben we geen toegang tot grondstoffen om voldoende medicijnen te maken.”

Een vrouw met kanker kon dankzij een gerichte donatie via een reiziger gered worden, een ander haalde het niet omdat de geschikte medicatie ontbrak

“Trump stelde 243 nieuwe maatregelen tegen Cuba in, tijdens zijn eerste ambtstermijn, onder andere het plaatsen van Cuba op de arbitraire lijst van staten die terrorisme sponsoren.”

“Dat maakt dat banken en bedrijven die met het kleine Cuba handel zouden willen drijven, daar uiteraard van afzien, wanneer ze bedreigd worden met het verlies van hun handelscontracten met de grote en zeer machtige VS.”

“Dat zorgt ervoor dat we allerlei noodzakelijke import verliezen, ook voor de gezondheidszorg. Tijdens de pandemie werden bijvoorbeeld beademingsapparatuur uit Zwitserland tegengehouden in de VS. Het gaat over een zeer wrede blokkade die bedoeld is om een heel volk te wurgen.”

“Met een tweede termijn van Trump als president van de VS zal de situatie zeker niet verbeteren. De nieuwe buitenlandminister wordt Marco Rubio, een absolute scherpslijper tegen de Cubanen en hun regering. We zullen de solidariteit dus zo veel mogelijk moeten opdrijven.”

x

Lisette: “Ik wil nog eens benadrukken dat de situatie in vele ziekenhuizen echt zeer nijpend is. Vooral gespecialiseerde kankermedicijnen ontbreken vaak. Een nicht kon dankzij zo’n gerichte donatie via een reiziger gered worden, een ander familielid, 42 jaar jong, haalde het niet omdat de geschikte medicatie niet tijdig gevonden kon worden.”

“Het bekend maken van deze schandalige politiek van de VS via de sociale media, is één belangrijke manier om voor Cuba en zijn revolutie te vechten. Manifestaties in Brussel, zijn een andere, maar niet altijd weggelegd voor mensen die ’s avonds werken en verder van de hoofdstad wonen.”

We denken dat we met onze ‘Solidaire Koffer’ een nieuwe manier hebben gecreëerd om solidariteit met het eiland tastbaar te maken

“Er zijn verschillende manieren om Cuba te steunen als Cubaan in het buitenland. Zo krijgen we ook veel donaties van mensen die zich niet openlijk kunnen of willen uiten als solidair met Cuba, maar het wel degelijk zijn.”

“We denken dat we met onze ‘Solidaire Koffer’ een nieuwe manier hebben gecreëerd om solidariteit met het eiland tastbaar te maken. Amado drukte het krachtig uit: door deze koffers kunnen wij in Cuba levens redden.”

Praktisch

Geen plannen om op reis te gaan naar Cuba? Ook zonder naar Cuba te reizen kan je levens redden door medisch materiaal te doneren of een gift te doen voor de verzendkosten van extra koffers. Elke koffer maakt het verschil.

De verzendkosten van de koffer zijn een belangrijke uitgave. Afhankelijk van de luchtvaartmaatschappij variëren de kosten voor verzending van een koffer van 23 kg tussen de 100 en 120 euro.

Van plan om op reis te gaan naar Cuba? Dan kan je een extra solidaire koffer meenemen. Indien gewenst, betaalt het Maleta Solidaria team de extra koffer voor je en levert de koffer met medische benodigdheden bij jou thuis af. Bij aankomst in Cuba wordt de koffer door iemand van het team in ontvangst genomen.

Je kunt de koffer ook persoonlijk overhandigen aan iemand van het project A Cuba hay que quererla (Van Cuba moet je houden) met Amado Riol, in de instelling of het ziekenhuis waar de koffer naartoe gaat. Dit bezoek kunnen we voor je regelen tijdens je verblijf in Cuba.
Je kunt ons ook ondersteunen door de kosten van de extra koffer zelf te dragen en/of de koffer zelf in te vullen met medische benodigdheden.

Nog geen directe plannen, maar toch zin om in de toekomst naar Cuba te reizen? Prima, dan kunnen wij jou reisadvies geven.

Contact.

Wie materiaal wil doneren of binnenkort een valies naar het eiland wil meenemen kan contact opnemen met Yania Larrinaga: ylarrinaga@yahoo.com; 0479 10 87 62.

Wie een eigen reis wil plannen en daarbij advies wil krijgen, kan contact opnemen met Loraine via Instagram @cuba_thathavanagirl

Interessante solidariteitsreizen zitten er aan te komen voor volgend jaar bij Cubanismo.be

Geld schenken om extra koffers mee te kunnen nemen op het vliegtuig, kan op BE87 5230 8041 4994 Vermeld: Maleta Solidaria. Opgelet: in je bericht nooit ‘Cuba’ vermelden, want dan is het mogelijk dat de transactie vanwege de onderdanigheid van onze banken aan de VS geweigerd wordt.

Meer info vind je op de facebookpagina.