Nadat duidelijk werd dat Audi Brussels in Vorst niet zal worden overgenomen, begonnen de vakbonden in november de onderhandelingen over het sociaal plan voor de bijna 3.000 werknemers die vanaf 28 februari werkloos zullen zijn.
De vakbonden en de werknemers willen een stuk meer dan wat wettelijk verplicht is. Zo vragen ze een vast basisbedrag voor iedereen, plus een som per jaar anciënniteit. Dat is niet meer dan logisch gezien de superwinst die de Audi-VW-groep ook dit jaar heeft gemaakt.
Een peulenschil
Een goede ontslagvergoeding betekent voor de bedrijfswinst een peulenschil. De arbeidskost van de geproduceerde wagens bedraagt minder dan 8 procent. Het manoeuvre dat ze nu stellen, moet dan ook eerder gezien worden als een onderdeel van het nieuwe patronaal-politieke offensief dat in Europa bezig is tegen de vakbonden.
Op 13 november had de directie de politie al afgestuurd op een paar honderd werknemers die druk kwamen zetten op de onderhandelaars, waarbij een syndicaal afgevaardigde rake klappen kreeg.
In de pers verklaarde de directie dat ze “alle protesten veroordelen die resulteren in geweld”. In hun communicatiedienst is duidelijk voldoende geïnvesteerd.
Charmeoffensief
“We houden ons woord en zullen elke werknemer vrijwillig een individuele en faire ontslagvergoeding aanbieden bovenop de wettelijke ontslagvergoeding. Op deze manier willen we de werknemers die zoveel voor de vier ringen (het logo van Audi, nvdr) hebben gedaan, ondersteunen op hun weg naar een nieuwe professionele toekomst”, verklaarde Gerd Walker.
Het is voor de directie uiteraard makkelijker om individuele arbeiders met dit soort ‘stroop aan de baard’ te charmeren en te verhinderen dat de (studiediensten van de) vakbonden hen de context schetsen van de op het eerste gezicht misschien spectaculair ogende vergoedingen.
De arbeidskost van de geproduceerde wagens bedraagt minder dan 8 procent.
Walker vertelt de werknemers waaraan zijn groep en hijzelf miljoenen euro’s heeft verdiend, maar zegt niet dat hun toekomst in het bedrijf wordt opgeofferd aan nog grotere winsten in andere vestigingen. 7,6 miljard euro in 2022 en 6,3 miljard euro voor de groep in 2023, en 50 miljoen op de site in Vorst, is blijkbaar niet genoeg om die open te houden.
Duurzame industrie of winst, winst, winst?
Dat de fabriek tot 2024 heeft gewerkt, is trouwens niet aan de directie te danken, maar aan de vakbonden en de werknemers die in 2006 de sluiting van Volkswagen-Vorst konden tegenhouden na een lange sociale strijd én met looninlevering.
Ook de met grote overheidssubsidie opgebouwde modelfabriek, een van de meest energiezuinige en efficiëntste ter wereld. De opleiding van duizenden werknemers en de knowhow voor de productie van e-wagens; het wordt allemaal aan de platte winstlogica opgeofferd.
Terwijl Europa de verkoop van klassieke brandstofwagens vanaf 2035 gaat verbieden, sluit Audi een van de beste e-wagenfabrieken ter wereld.
Arbeiders verdienen groter deel van de winst
Dat de opgezegde werknemers – ook die van de onderaannemers trouwens – zich niet tevreden stellen met gelijk welke opzegvergoeding, is dus niet meer dan logisch. Dat zij dat kunnen afdwingen dankzij de organisatiekracht van hun vakbonden, heeft de Audi-directie goed gezien. Ze blijven arrogant weg uit de parlementaire commissie die hen uitnodigde, omdat ze hun antisyndicale standpunten toch opgenomen zien in de supernota’s van de N-VA.
Die partij pleit onomwonden voor de afbraak van het sociale sectoroverleg en de Collectieve Arbeidsovereenkomsten (CAO’s), door bedrijven de mogelijkheid te geven eruit te stappen en zelf tot ‘overeenkomsten’ te komen met enkel de werknemers van ‘hun’ bedrijf. CAO’s komen tot stand door onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers, vaak na vakbondsacties in de betreffende sectoren. Eens afgesloten, hebben ze kracht van wet en gelden onder meer de lonen voor alle bedrijven in de sector, ook waar geen of weinig vakbondswerking is. Het afschaffen van de algemene geldigheid ervan zou arbeiders dus – zoals 100 jaar geleden – overleveren aan de willekeur van hun plaatselijke baas.
In hun communicatiedienst heeft Audi duidelijk voldoende geïnvesteerd
Audi-VW wil ook in Duitsland straks tot massaontslagen overgaan, en een juiste ontslagvergoeding in Brussel zou de collega’s in Wolfsburg uiteraard ook inspireren.
“Om de koopkracht van mensen te kunnen behouden, willen we via een premie een gelijkschakeling van de opzegtermijn voor bedienden en arbeiders die al langer dan tien jaar in dienst zijn, en daarnaast ook een sokkel om jonge werknemers te ondersteunen. Daarnaast eisen we een bedrag per anciënniteitsjaar – je mag niet vergeten dat mensen bij de omschakeling van Volkswagen naar Audi in 2006 al hebben ingeleverd om de fabriek draaiende te kunnen blijven houden”, zei Jan Baetens, secretaris bij ACV-CSC METEA, in november.
Vandaag krijgen de werknemers en hun vakbonden dus met een nieuwe provocatie van de directie te maken. Ze zullen aan het werk moeten om de werknemers te informeren over hun recht op een meer dan stevige vergoeding van een bedrijf én een vestiging die nog steeds superwinsten maken.
Meer algemeen komen de resultaten van decennia sociale strijd met deze demarche van Audi in het vizier van het patronaat, daarin gesteund door politiek rechts.