De 110de brigade is een tekenend voorbeeld. Twee jaar verdedigde ze Avdiivka. Toen die stad viel, kreeg de brigade acht weken om te rusten, de gewonden te laten herstellen en de gevallen kameraden te vervangen. Dan werd ze overgeplaatst naar het front in Ocheretyne. Bij aankomst daar, had de brigade nog maar 40 procent van zijn getalsterkte.
700.000 gevallen soldaten aan Oekraïense zijde
Het Oekraïense leger heeft om en bij de 700.000 manschappen verloren, zwaar gewonden en doden samengeteld. De vervanging van de gevallen kameraden lukt niet.
Omdat er aan Oekraïense zijde zo’n groot tekort is, krijgen de nieuwe rekruten bovendien nauwelijks een opleiding. Vier commandanten zeggen aan de Financial Times: “De nieuwe rekruten weten niet wat te doen als ze aangevallen worden. Sommigen lijken ter plaatse te bevriezen. Zij zijn de eersten die vallen.” De commandanten hebben berekend dat 50 tot 70 procent van de nieuwe rekruten al binnen enkele dagen na hun aankomst wordt gedood of gewond raakt.
Munitievoorraden zijn uitgeput
Dan zijn ook nog eens de munitievoorraden die vanaf 2014 in enorme hoeveelheden aangelegd werden, uitgeput en het Westen kan niet meer leveren dan wat het nu al doet. Een commandant van de 68de brigade zegt: “In mei kregen we 50 granaten per dag. Nu is dat veel minder. Het is onmogelijk te doen wat gedaan moet worden als je zo weinig munitie hebt.”
Met als gevolg dat de Russische legers oprukken over de hele frontlijn in de Donbass, zowat 900 kilometer breed. Op letterlijk alle speerpunten winnen ze constant terrein. De opmars gaat bovendien voortdurend sneller. In het eerste en tweede jaar van de oorlog hadden de Russen een maand nodig om een dorp in te nemen. Nu vallen dorpen soms al na één of twee dagen. Het point of no return ligt achter ons.
Rechtstreekse tussenkomst van de NAVO?
Hoe moet het nu verder?
Wij geven niet op, zegt Kirill Budanov. Hij is de chef van de Oekraïense militaire inlichtingendienst. Hij heeft vanaf 2014 een stevige opleiding gekregen van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA. Budanov: “Als we alle burgers vanaf 18 jaar inlijven in het leger, kunnen we het volhouden tot 2033. En als we alle burgers boven de 16 jaar inlijven, houden we het vol tot 2044.”
700.000 gevallen soldaten is niet genoeg. Ook niet als, zoals de praktijk bewijst, nieuwe rekruten de zaken niet kunnen omdraaien.
Maar ook Budanov beseft dat nog een paar honderdduizend slachtoffers extra Oekraïne niet zal redden. Daarom pleiten hij en zijn gelijkgezinden voor een rechtstreekse interventie van de NAVO. Dat gebeurt door de Oekraïners de toelating te geven Westerse lange afstandsraketten te gebruiken om Russische doelwitten ver achter het front te bestoken.
Nederlaag in Oekraïne is catastrofe voor de NAVO
Boris Johnson, de vroegere premier van het Verenigd Koninkrijk, schrijft: “Een Oekraïense nederlaag zou een verpletterende catastrofe zijn voor de NAVO. Het zou de vernietiging zijn van het aura van onoverwinnelijkheid dat rond de NAVO hangt. We moeten de Oekraïners toelaten de lange afstandsraketten te gebruiken waarvoor ze gemaakt zijn.”
De Amerikaanse raketten ATACMS kunnen enkel bediend worden door Amerikaanse hoogopgeleide officieren, voor Britse Shadowraketten heb je Britse officieren nodig, voor Franse Scalpraketten Franse officieren. “We moeten Oekraïne de toelating geven …” betekent daarom: we moeten onszelf de toelating geven Rusland diep op het eigen terrein te treffen.
Inzet lange afstandsraketten heeft militair weinig zin
Boris Johnson, Zelenski, Budanov, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken … doen het voorkomen dat Oekraïne daarmee de oorlog zal winnen. Maar lange afstandsraketten inzetten diep in Rusland is vanuit militair oogpunt zonder veel effect.
Rusland heeft de voorbije jaren de meeste Westerse lange afstandsraketten neergeschoten. Er blijven er niet veel over, ook niet in de Westerse arsenalen. Verder heeft Rusland nu al militaire depots, bommenwerpers en gevechtsvliegtuigen teruggetrokken tot buiten het bereik van die raketten.
De advocaten van het inzetten van de bewuste raketten hebben dan ook niet zozeer een militaire impact voor ogen. Ze zoeken vooral naar een manier om tot een open oorlog te komen tussen de NAVO en de Russische Federatie.
Het kamp dat voor de onmiddellijke oorlog met Rusland is, heeft het (voorlopig) verloren van het kamp dat van oordeel is dat het Westen meer tijd nodig heeft om zich voor te bereiden op die oorlog.
De oorzaken van de oorlog zijn niet verdwenen
De strategie van het Westen in Oost-Europa en specifiek in Oekraïne is een episode in de lange rij van pogingen om Rusland onder controle te krijgen.
De voorbije honderd jaar is het Westen in Rusland binnengevallen in 1919 en in 1941. Tussen deze twee data heeft het Westen geprobeerd coalities te vormen – ook met de Duitse nazi’s – om het Russische regime te doen vallen.[1]
Vanaf 1945 volgde de Koude Oorlog die hetzelfde doel had. Na 1990-1991 en het uiteenspatten van de Sovjet-Unie, probeerde het Westen met de hulp van Boris Jeltsin en in het begin ook met de hulp van Vladimir Poetin, te kunnen starten met de kolonisering van Rusland. Hun creatie van een groep oligarchen had die kolonisering tot doel.
Tegelijk schoof de grens van de NAVO voortdurend meer in de richting van Rusland. De poging van het Westen ook Oekraïne tot lid van de NAVO te maken, was net de bedreiging te veel.
In november 2021 ondertekenden de Verenigde Staten en Oekraïne het Handvest voor Strategisch Partnerschap waarin staat dat de VS “de volledige integratie van Oekraïne in de Europese en Atlantische instellingen” nastreven. De VS beloofden verder zich ten volle in te zetten voor de versterking van het Oekraïense leger, voor de samenwerking tussen de VS en Oekraïne in de Zwarte Zee, en “op onwrikbare wijze” voor de herintegratie van de Krim in Oekraïne.
Westerse partners willen langdurige oorlog om Rusland uit te putten
Henri Guaino, een topadviseur van de voormalige Franse president Nicolas Sarkozy, zei dat dit handvest “Rusland ervan heeft overtuigd dat het moet aanvallen om te vermijden dat het aangevallen wordt”.[2]
Nog voor de vijandelijkheden in het voorjaar van 2022 losbraken, zei president Zelensky aan The Economist: “Onze Westerse partners willen een langdurige oorlog, ook al is die ten koste van Oekraïne en Oekraïense levens. Het Westen denkt dat de langdurige oorlog Rusland zal uitputten.” De Russen wisten hoe laat het was.
Het eenheidsfront met het Zuiden militair breken
De relatie tussen Rusland en het Westen staat niet op zichzelf. Sinds het midden van de jaren 90 zetten nieuwe elementen de VS en West-Europa onder druk. Omstreeks die periode tekent zich het begin af van een coalitie van de Zuiderse landen met China en Rusland.
Het Zuiden heeft vanaf de jaren 80, als een gevolg van de crisis van het kapitalisme in 1974, onder dwang van de Verenigde Staten, het IMF en de Wereldbank tal van herstructurerings- en privatiseringsprogramma’s moeten doorvoeren. Het neoliberalisme zou heil brengen maar algauw bleek het tegendeel het geval te zijn.
Tegelijk groeide de Chinese economie aan een ritme van gemiddeld 11 procent per jaar.
Er is nu een feitelijk front tussen het Zuiden, China en Rusland
De dubbele evolutie bracht de twee samen: het Zuiden had eindelijk een economisch alternatief in het bondgenootschap met China. Zoetjesaan duwde het Zuiden de VS en de Europese Unie naar de uitgang.
In Rusland zelf was in 2000 de Westerse periode voorbij. Poetin en zijn groep zetten een proces in gang van afbouw van de macht van de oligarchen en van versterking van de centrale staat en de soevereiniteit.
Er is nu een feitelijk verbond tussen het Zuiden, China en Rusland.
De Verenigde Staten en de Europese Unie willen die evolutie stoppen want die leidt op den duur tot de economische ineenstorting in het Westen omdat het kapitalisme niet meer leefbaar is zonder de controle over het grootste deel van de wereld.
Kapitalisme is onleefbaar zonder controle over groot deel van de wereld
In hun contraplan stellen ze “het Russische en het Chinese gevaar” op dezelfde lijn. De Letse president Edgars Rinkēvičs zegt: “Om een coherente Russische strategie te hebben, moeten we ook een Chinese strategie uitwerken. De twee zijn de komende jaren erg sterk met elkaar verbonden.”
Onze prioriteit is het militair-industrieel complex
De strategie waarvan Rinkēvičs spreekt is op de eerste plaats militair. Bij de aanvang van haar tweede termijn als voorzitter van de Europese Commissie, schreef Ursula Von der Leyen in een rapport: “De focus van ons werk ligt op de uitbouw van de Europese Defensie Unie. In het domein van de herbewapening zullen we prioritair de investeringen verhogen. Europa zal helpen bij de financiering van militaire projecten en wij zullen die investeringen minder risicovol te maken.”[3]
De staat neemt risico investeringen op zich
Het militair-industrieel complex heeft tijdens de oorlog in Oekraïne gefaald. De productie bleef achter op de vraag omdat het complex onvoldoende wilde investeren. Het stelde onomwonden de vraag: wat na Oekraïne; zullen onze investeringen nog opbrengen als die oorlog ten einde loopt?
Vandaar dat Von der Leyen de staat ter hulp roept, die het risico geheel of deels op zich neemt en de winst laat waar die altijd geweest is: bij de private aandeelhouders van het militair-industrieel complex.
Dezelfde politieke lijn vind je bij Mario Draghi, gewezen voorzitter van de Europese Commissie en man van de bank Goldman Sachs. Draghi stelt voor dat de Europese Unie de komende zes jaar 800 miljard euro per jaar investeert en dit in de sectoren defensie, groene energie en innovatie.
Sociale voorzieningen moeten even wachten
Draghi schrijft: “De defensie-uitgaven in Europa bedragen slechts één derde van het niveau in de VS. Wij hebben een plan nodig om de militaire investeringen op te trekken.” Dat moet gebeuren, aldus Draghi “door de versterking van de politieke interventie in de economie”, want “de private sector is waarschijnlijk niet in staat het leeuwendeel van de investeringen te dragen”.[4]
Von der Leyen en Draghi willen dus dat de Europese burgers de komende vijf à zes jaar de militaire uitgaven laten voorgaan. Sociale voorzieningen moeten even wachten en in de plaats daarvan mogen de Europeanen fabrieken financieren die tanks en gevechtsvliegtuigen produceren. Daarna staat Europa klaar voor de oorlog. Dat is het toekomstperspectief dat de politici ons geven.
Notes:
[1] Lieven Soete, Het Sovjet-Duitse Niet-Aanvalspact, EPO, 1989, hoofdstukken 2 en 4
[2] Glenn Diesen, The Ukraine War & the Eurasian World Order, Clarity Press 2024, blz. 269
[3] Ursula Von der Leyen, Europe’s Choice 2024-2029, blz. 14
[4] Mario Draghi, The Future of European Competitiveness, Part A, blz. 11, 12 en 14