Over deze situatie wordt veel geschreven. Hoeveel er in de komende weken wordt opgehaald. Dat de concurrentie tussen de staat en de banken groot is. Het volume, het rendement, de marges, de kosten en de risico’s worden gewogen. Helaas wordt veel minder gezegd over de kern van de zaak: waar wordt dat geld voor gebruikt? In welke projecten, bedrijven en sectoren wordt het geïnvesteerd? Waarin niet? Wie krijgt krediet en aan wie wordt het geweigerd en waarom?
Grootouders voor het Klimaat, klaagt aan dat zowel de staat als de meeste banken te weinig van openheid blijk geven over het duurzaamheidsgehalte van hun investeringen en kredietverlening. Er is niet genoeg transparantie om ons, burgers, spaarders en beleggers, in staat te stellen te kiezen voor wat er toe doet. Het rendement, en tot op een bepaalde hoogte de risico’s, kunnen wij inschatten, het duurzaamheidsgehalte en het maatschappelijk rendement nauwelijks. Simpelweg omdat wij de informatie niet hebben.
Neem nu de grote strijd tegen de klimaatcrisis. Die moet hoogdringend gevoerd worden, en dat zal aanzienlijke financiële middelen vergen. Zowel de staat, de financiële sector als de bedrijven hebben een bijzonder grote verantwoordelijkheid tegenover de huidige en de toekomstige generaties, om de transitie te laten slagen en zo een positieve maatschappelijke impact te maken. Elk van ons kan er met veel of weinig geld toe bijdragen op voorwaarde dat we goed geïnformeerd zijn, keuzes kunnen maken en mee kunnen beslissen.
We leven in een tijd waarin klimaatrampen voor onze ogen oprukken, de teloorgang van de levensnoodzakelijke biodiversiteit dramatische wordt en de vervuiling onbeheersbaar. Je zou dan verwachten dat de aanzienlijke middelen die nu massaal vrijkomen, daarvoor ingezet worden. Op zijn minst moet het voor de spaarder en belegger duidelijk zijn in welke mate hun geld bijdraagt aan een duurzame wereld, voor ons, onze kinderen en kleinkinderen.
Met een kleine moeite moeten de volgende staatsbons bewijzen dat ze meer waard zijn dan de euro’s die erop gedrukt staan. Met een kleine of grote moeite kunnen de banken een omslag maken naar meer duurzaamheid van hun kredietverlening, beleggingen en investeringen.
We kijken er met spanning naar uit.
Frans De Clerck is ambassadeur van Grootouders voor het Klimaat, gewezen bankier en mede-oprichter van de Global Alliance for Banking on Values. Hij ontving de P&V Burgerschapsprijs in 2015.