Erg moeilijk is hierbij duidelijk een understatement. Sinds de overname van het land door de Taliban, organiseert de Internationale Organisatie voor Migratie geen vrijwillige terugkeer meer naar Afghanistan. Er is volgens hen namelijk geen veilige omgeving voor terugkeer.

Daarbovenop leveren de buitenlandse consulaire posten van Afghanistan sinds 30 juli 2024 ook geen documenten meer af. Afghanen die toch het (levens)gevaar besluiten te trotseren en op eigen houtje terug willen keren, kunnen zo bijvoorbeeld hun reisdocumenten niet laten vernieuwen. Er worden momenteel ook geen gedwongen repatriëringen meer georganiseerd naar Afghanistan, niet vanuit België, maar ook niet vanuit andere Europese landen.

Wie zijn aanvraag afgewezen ziet komt dus in limbo terecht

Wie zijn aanvraag afgewezen ziet komt dus in limbo terecht. Je krijgt een bevel om het grondgebied te verlaten, terwijl dit schier onmogelijk uitvoerbaar is. Je mag niet blijven (en dus ook niet werken) en je kan niet weg.

Ook voor de 7 procent die wordt afgewezen, voorziet Duitsland een oplossing. Het gaat om 18.090 personen die een humanitaire status kregen. Dat zorgt ervoor dat deze mensen niet perspectiefloos ronddolen. Ze kunnen actief participeren, werken en bijdragen aan de samenleving. Zo werken ze aan hun kansen om – mogelijks op een later moment – in Afghanistan een nieuw leven op te bouwen en hun families te ondersteunen.

Deze oplossing bespaart de hele samenleving en de mensen in kwestie de negatieve effecten van de overlevingsstrategieën waartoe mensen zonder wettig verblijf vaak gedwongen worden zoals onder andere uitbuiting, dakloosheid, psychische kwetsbaarheid, verslaving, …

Ook in België is er nood aan een duurzame oplossing om mensen niet in precaire overlevingssituaties te duwen

Ook in België is er nood aan een duurzame oplossing om mensen niet in precaire overlevingssituaties te duwen. Niemand heeft er baat bij deze mensen nieuwe trauma’s te laten stapelen op de eerdere.

Wie nu een onuitvoerbaar bevel om het grondgebied te verlaten aflevert, zorgt er willens en wetens voor dat deze mensen in een uitzichtloze situatie terechtkomen. Het zal dan opnieuw op de schouders van de vrijwilligers en de hulpverleners vallen om deze mensen bij te staan.

De draagkracht van deze burgers is niet onbeperkt, deze extra druk op de samenleving kan en moet vermeden worden.

Daarom roepen ondergetekende organisaties de onderhandelaars van de nieuw te vormen regering op om het Duitse voorbeeld te bestuderen en na te volgen. Als je onwettig verblijf écht wil tegengaan, geef je deze mensen een oplossing. De verwachting dat zij op eigen houtje terugkeren naar Afghanistan, is niet meer dan wensdenken.

Want een goed migratiebeleid gaat uit van de realiteit, niet van wensdenken.

Ondertekend,

ORBIT vzw
Dokters van De Wereld
11.11.11
Amnesty International België
Caritas International
Vluchtelingenwerk Vlaanderen
JRS Belgium