“Als je je ‘neutraal’ opstelt tegenover situaties van onderdrukking kies je de kant van de onderdrukker”, aldus Zuid-Afrikaans bisschop Desmond Tutu die in 1984 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg.

DeWereldMorgen veroordeelt de recente aanvallen van Hamas tegen Israëlische burgers, maar ziet die niet los van 75 jaar staatsterreur van Israël tegen het Palestijnse volk. Het internationaal erkende recht op gewapend verzet tegen een kolonisator is geen vrijbrief voor aanslagen op burgers. Een onderhandelde vrede kan alleen bereikt worden wanneer 75 jaar verdrijving, 56 jaar bezetting, kolonisatie en apartheid en 16 jaar blokkade van Gaza worden erkend als de oorzaken van dit geweld. DeWereldMorgen onderzoekt deze oorzaken die door de politiek en door mainstreammedia worden verzwegen, onderbelicht of ontkend, om zo een debat te stimuleren dat kan leiden tot onderhandelingen en vrede. (nvdr)

*  *  *

Intense Israëlische bombardementen vanuit de lucht, over land, en zee blijven deel uitmaken van de berichtgeving over de Gazastrook op 2 februari, met meer burgerslachtoffers, ontheemding, en vernietiging van de openbare  infrastructuur als gevolg.

Tussen 7 oktober 2023 en 13:30 op 2 februari 2024, werden ten minste 27.131 Palestijnen gedood in Gaza en 66.287 Palestijnen gewond, volgens het Ministerie van Volksgezondheid. [cijferupdatenbijpublicatie xxx]

Zo’n 75 percent van de Gazaanse bevolking van 2,3 miljoen mensen, met meer dan de helft kinderen, zijn ontheemd, volgens beramingen van UNRWA. Ze worden geconfronteerd met een acuut tekort aan voeding, water, onderdak, en geneesmiddelen.

Impact van de eerste zes weken op woningen, vooral in het Noorden (7 oktober tot 22 november). Map: unctad.org

Hevige gevechten rond Khan Younis drijven duizenden mensen naar de zuidelijke stad Rafah, waar al meer dan de helft van de Gazaanse bevolking  verblijft. De meesten van hen leven in geïmproviseerde beschuttingen, tenten, of in de open lucht, volgens UNRWA.

De VN-Conferentie inzake Handel en Ontwikkeling (United Nations Conference on Trade and Development, UNCTAD) lanceerde op 31 januari een rapport over de sociale en economische achteruitgang in Gaza, sedert het begin van de militaire operatie na 7 oktober 2023. Het rapport berekent het verlies van BNP, beraamt een tijdlijn voor herstel, beschrijft de langdurige effecten op armoede en uitgaven van huishoudens, en schetst een afschrikwekkend beeld over de uitdagingen voor de komende ontwikkelingsfase.

Met innovatieve satellietbeelden en officiële data, schat UNCTAD dat de economie in Gaza al met 4,5 percent is gekrompen, tijdens de eerste drie kwartalen in 2023. Maar, de Israëlische militaire aanval versnelde deze achteruitgang, met een daling van 24% van het BNP als gevolg, of 26,1% van het BNP per inwoner, berekend voor het hele jaar.

Indien de huidige oorlog onmiddellijk zou stoppen, de heropbouw direct zou beginnen, en de ontwikkelingscijfers van 2007 tot 2022 zouden blijven stijgen met 0,4% per jaar, dan zal het tot 2092 duren vooraleer Gaza het BNP niveau van 2022 haalt, terwijl het BNP per inwoner en de socio-economische situatie continu blijven verslechteren.

Zelfs volgens het meest optimistische scenario zou het BNP jaarlijks 10% kunnen groeien, maar toch zou het BNP per inwoner in Gaza pas in 2035 het niveau bereiken van vóór de blokkade in 2006.

Impact tot 28 december. Map: unctad.org

Het herstel, na de huidige militaire aanvallen, zal een financiële inspanning vergen van de economie in Gaza, die talrijke malen groter zal zijn dan de $3,9 miljard die nodig was na de Israëlische aanval op Gaza in 2014. Bovendien is een gecoördineerde internationale inspanning nodig om de socio-economische omstandigheden van vóór het conflict te herstellen.

De socio-economische toestand in Gaza was al schrijnend in 2022 en gedurende de eerste helft van 2023, met meer dan 2 miljoen Gazanen ingesloten in één van de meest dichtbevolkte plaatsen ter wereld, met onvoldoende toegang tot proper water, sporadische elektriciteit, en zonder een fatsoenlijk rioleringssysteem. Twee derde van de bevolking leefde in armoede, en 45% van de beroepsbevolking was werkloos vóór het begin van de voortdurende militaire operatie.

De aanhoudende militaire aanval heeft 85% van de Gazaanse bevolking ontheemd, economische activiteiten zijn gestopt, armoede en werkloosheid stijgen.

De beraming van UNCTAD benadrukt dat het tientallen jaren en aanzienlijke buitenlandse steun vereist om de socio-economische toestand van vóór het conflict te herstellen. Sedert december 2023, bedroeg de werkloosheid 79,3%. Ondertussen, werden 37.397 gebouwen – 18% van alle gebouwen in de Gazastrook – beschadigd of vernield door militaire aanvallen.

De Gazastrook, met de helft van de bevolking kinderen, is nu bijna helemaal onbewoonbaar; mensen hebben geen enkele bron van inkomsten, of toegang tot water, riolering, gezondheidszorg, of onderwijs.

Het rapport benadrukt de dringende noodzaak om de cyclus van economische vernietiging te doorbreken: 80 % van de bevolking is afhankelijk van internationale hulp. Een terugkeer naar de status quo van vóór het conflict is geen optie meer.

“De mogelijkheid en snelheid van het herstel in Gaza zal afhangen van wanneer de huidige militaire operatie stopt, van het engagement van donors, en van de daaropvolgende groeiprestatie van de Gazaanse economie. Een optimistisch scenario suggereert dat, zonder een voldoend gefinancierd herstelprogramma gesteund door de internationale gemeenschap,  het decennia zal duren om Gaza terug te brengen naar de socio-economische status die bestond vóór het uitbreken van het huidige conflict, ook al stopt de oorlog onmiddellijk”, verklaarde UNCTAD.

Het rapport van UNCTAD waarschuwt dat een nieuwe fase van economisch herstel niet  enkel dient terug te keren naar de status quo van vóór oktober 2023. De  vicieuze cirkel van vernietiging en gedeeltelijke heropbouw moet worden doorbroken.

Volgens de VN organisatie, is het nodig om de economische beperkingen van Gaza, na 56 jaar bezetting en 17 jaar blokkade, grondig te bestuderen en om realistische strategieën te ontwikkelen die potentiële groei mogelijk maken.

Deze groei kan worden gefinancierd door  de heropbouw van infrastructuur zoals het herstel van Gaza International Airport, nu onbruikbaar, de bouw van een zeehaven, en de mogelijkheid dat de Palestijnse overheid de aardgasvelden kan ontwikkelen, die in de jaren 1990 werden ontdekt in de Middellandse Zee langs de kust van Gaza.

Het rapport benadrukt de noodzaak om de Palestijnse overheid direct en krachtig te voorzien van middelen voor hun begroting. Zo zou een verdere ineenstorting worden vermeden, door hun bestuur te ondersteunen, essentiële openbare diensten te leveren, en de totale vraag te stimuleren door het betalen van salarissen, en schulden aan de privésector  te vereffenen.

Buitenlandse steun verminderde van $2 miljard, of 27% van het BNP in 2008, tot $550 miljoen, of minder dan 3% van het BNP in 2022.

UNCTAD  benadrukt dat, om de kritieke toestand in Gaza op te lossen, de huidige militaire operatie dient te stoppen, en de blokkade moet worden opgeheven – een cruciale stap in de erkenning van de Tweestatenoplossing, binnen de grenzen van 1967, overeenkomend de internationale wetgeving, en relevante resoluties van de Verenigde Naties.

Hier vindt u het volledige UNCTAD-rapport: Economic Impact of Destruction in Gaza

Dit artikel verscheen eerder op maki.org. De vertaling is van Katrien Vandegaer.