“Als je je ‘neutraal’ opstelt tegenover situaties van onderdrukking kies je de kant van de onderdrukker”, aldus Zuid-Afrikaans bisschop Desmond Tutu die in 1984 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg.

DeWereldMorgen veroordeelt de recente aanvallen van Hamas tegen Israëlische burgers, maar ziet die niet los van 75 jaar staatsterreur van Israël tegen het Palestijnse volk. Het internationaal erkende recht op gewapend verzet tegen een kolonisator is geen vrijbrief voor aanslagen op burgers. Een onderhandelde vrede kan alleen bereikt worden wanneer 75 jaar verdrijving, 56 jaar bezetting, kolonisatie en apartheid en 16 jaar blokkade van Gaza worden erkend als de oorzaken van dit geweld. DeWereldMorgen onderzoekt deze oorzaken die door de politiek en door mainstreammedia worden verzwegen, onderbelicht of ontkend, om zo een debat te stimuleren dat kan leiden tot onderhandelingen en vrede. (nvdr.)

 ***

Sander Claessens had een Instagrampost gemaakt waarin hij aankloeg dat de KU Leuven samenwerkt met verschillende universiteiten in Israël, waaronder universiteiten die nauw samenwerken met het Israëlische leger. Wij vonden dat een interessante post, en vroegen aan Sander of we ze mochten verwerken tot een kort artikel. Daarop antwoordde Sander dat hij informatie had gevonden in een artikel in Veto, en vroeg ons om die bron te vermelden. Wij deden dat met de (inmiddels verwijderde) zin “Maar, gaat Claessens verder, volgens de onafhankelijke studentenkrant Veto heeft de KU Leuven al lang een kant gekozen.”

Komt er vervolgens een mail op onze redactie binnen van de hoofdredacteur van Veto, Kasper Nollet. Of we ons stuk willen aanpassen. In ons stuk namelijk “wordt de indruk gewekt dat Veto zou hebben geopperd dat wij vinden dat KU Leuven een kant heeft gekozen. Dat heeft Veto nergens geschreven, integendeel. In een onderzoeksartikel bekeken we louter de bekritiseerde samenwerking tussen KU Leuven en enkele Israëlische instellingen, zelf veroordelen we die niet”.

“In een onderzoeksartikel bekeken we louter de bekritiseerde samenwerking tussen KU Leuven en enkele Israëlische instellingen, zelf veroordelen we die niet”

Wij hebben de verschillende artikels op de website van Veto gelezen, en ons eigen stuk herbekeken. En inderdaad, onze conclusie dat Veto de samenwerking tussen de KU Leuven en de Israëlische universiteiten zou interpreteren als zou de KU Leuven kant gekozen hebben is te vroeg getrokken. Een foutje van ons, aangezien Sander Claessens in zijn post Veto enkel vermeldde bij de feitelijke informatie over de banden tussen KU Leuven en Israëlische universiteiten. Claessens vermeldde Veto niet bij zijn concluderende mening die hij zelf op basis van de informatie trok, namelijk dat volgens hem KU Leuven dus al kant heeft gekozen.

Argumenten voor een boycot

Wij vonden het stuk in Veto overigens heel interessant. Een aantal samenwerkingen tussen de KU Leuven en Israëlische universiteiten enerzijds, en tussen die universiteiten en het Israëlische leger anderzijds, worden geduid. Er wordt ook melding gemaakt van rapporten van Amnesty International en Human Rights Watch, die Israël als een apartheidsstaat benoemen. Ook vermeldt het stuk  de open brief van meer dan 700 Vlaamse academici aan de rectoren van de Vlaamse universiteiten, een oproep om Israëlische bedrijven, overheidsinstellingen en universiteiten te boycotten. Het artikel bevat ook een reactie van de KU Leuven zelf.

Het stuk van Veto informeert, zonder zelf standpunt in te nemen. Wij, als lezers, dachten dat die informatie aangeboden werd om de voorstanders van een boycot van argumenten te voorzien. Dat is in elk geval hoe Sander Claessens van de info gebruik maakte.

In andere stukken bij Veto blijkt dat de zaak toch anders in elkaar zit. Zo schreef redacteur Simon Tibo een editoriaal waarin hij nogmaals de samenwerkingen bespreekt. “De rekbaarheid van de stelling dat de universiteiten los te zien zijn van de Israëlische overheid, en bij uitbreiding de daden van haar leger, is niet eindeloos”, aldus Tibo.

Is het dan tijd om te boycotten? Wel, neen! “Dat vraagt geen overhaaste beslissingen of boycot. KU Leuvens eigen onderzoek met de instellingen wordt voor zover bekend niet gebruikt voor militaire doeleinden. Toch is een kritische houding geboden. Een universiteit die het meent met mensenrechten, mag de ogen niet kritiekloos sluiten voor de rol die haar partneruniversiteiten spelen in Gaza. Een grondig debat dringt zich op.”

Trager dan de alma mater

Op het moment van verschijnen van het stuk van Simon Tibo was duidelijk dat de gruwelijke vergeldingsaanval van Israël op Gaza al meer dan 10.000 slachtoffers had geëist. Burgers werd gesommeerd naar het zuiden van het gebied te trekken, enkel om daar alsnog gebombardeerd te worden. Meerdere medische faciliteiten werden geviseerd door het leger van Israël.

De open brief van de Vlaamse academici aan hun rectoren met een duidelijke oproep voor een boycot ging op dat moment al meer dan een maand rond. Op 13 november stelt Veto dan na rijp beraad voor dat er voor de gelegenheid eens gereflecteerd wordt over het al dan niet verderzetten van de samenwerkingen tussen Leuven en Israël. Maar een eigen standpunt? Volgens de mail van de hoofdredacteur veroordeelt Veto de samenwerkingen niet.

Op 13 november stelt Veto na rijp beraad voor dat er voor de gelegenheid eens gereflecteerd wordt over het al dan niet verderzetten van de samenwerkingen tussen Leuven en Israël

Daarmee reageert Veto in feite trager en nog makker dan de eigen Alma Mater. Die besliste immers alvast om de samenwerking met één Israëlische universiteit, Bar Ilan, stop te zetten. Andere samenwerkingen blijven blijkbaar bestaan.

Hoe zit het, Veto? Is het dan werkelijk onmogelijk om, na 10.000 doden in een maand tijd, na degelijk onderzoek van de samenwerkingen door jullie eigen redactie, in navolging van 700 academici, aan de KU Leuven te vragen dat ze aansluit bij de internationale beweging tot academische, economische en culturele boycot van de apartheidsstaat Israël?