Kameraad Dumolyn heeft de onprettige gewoonte wie het niet met hem eens is “dom” te noemen. Na mijn opiniestuk in De Morgen van 12 oktober (‘De hypocrisie van het Westen is adembenemend’) had ik zelfs recht op meer: “dom én gevaarlijk” luidt het verdict in De Standaard van 21 oktober (‘Oordelen en begrijpen, begrijpen en oordelen’).

Het gaat om de uitspraak dat “het niet aan goed doorvoede witte intellectuelen (is) om achter hun veilige computerscherm te dicteren hoe die strijd (tegen de onderdrukker) moet worden gevoerd.” Maar de kameraad slaat en zalft: hij ziet ook “een zekere kern van waarheid” in mijn opinie. Historisch correct dus, maar moreel “dom en gevaarlijk.”

Daar valt over te discussiëren. Het spreekt vanzelf dat elk slachtoffer in elk conflict er één teveel is en dat het doden van burgers op geen enkele manier moreel goed te praten valt, ook niet in de context van een koloniale oorlog.

“Veroordelen is gemakkelijk, kost niets en verandert ook niets behalve dat het je eigen gevoel van morele superioriteit streelt”

Maar zijn intellectuelen uit landen die tonnen boter op het hoofd hebben als het over kolonialisme gaat wel goed geplaatst om morele lessen uit te delen aan hen die het wapen van de kolonisator – racisme en geweld – tegen de verdrukker gebruiken?

He found them sitting on the road after the israelis bombed their home: they don't talk, they don't cry — shock #NoOilForIsrael | via @Kingmoj3 pic.twitter.com/Jb0RNYUPBi

— Sarah Wilkinson (@swilkinsonbc) October 29, 2023

Dumolyn en nogal wat anderen – ook ter linkerzijde – vragen me het geweld van Hamas te “veroordelen.” Maar veroordelen is gemakkelijk, kost niets en verandert ook niets behalve dat het je eigen gevoel van morele superioriteit streelt.

Ik keur niet goed en veroordeel niet omdat ik me niet de rol van morele scheidsrechter wil aanmeten. Die laat ik over aan mensen als Dumolyn en andere rechtvaardige rechters.

Wat is het moreel “veroordelen” waard als je ziet dat zelfs een “progressieve” verdediger van de zionistische staat als David Grossman ”gradaties in de hiërarchie van het kwaad” meent te kunnen onderscheiden.

Dat is wat de filosofe Marlies de Munck terecht opmerkt in De Standaard van 12 oktober: “Volgens Grossman beschouwen het gezond verstand en het natuurlijke instinct het geweld van Hamas als een ‘evident’ groter kwaad dan de Israëlische bezetting van Gaza. Het lijf-aan-lijfgehalte van de moorddaden van Hamas wordt vaak aangegrepen om de Hamasstrijders te bestempelen als beesten. (of “onmensen” in de versie Dumolyn).

De hoogtechnologische bombardementen van Israël krijgen, volgens diezelfde logica, het etiket van ‘geciviliseerd geweld.” De “gradaties” in het kwaad verklaren wellicht waarom Grossman – het boegbeeld van de “liberale” zionisten – voor zover ik weet nog geen woord heeft vuilgemaakt aan de meedogenloze bombardementen van zijn regering tegen de bevolking van Gaza noch aan de etnische zuivering die zich voor onze ogen afspeelt.

Maar misschien heeft Grossman een punt, al is het dat niet wat hij bedoelt: het geweld van de slaaf is niet hetzelfde als dat van de slavenhouder. Ook de opstandige slaaf maakt onschuldige slachtoffers.

Kolonialisme draagt racisme en geweld in zich. Als er al veroordeeld moet worden, veroordeel dan de kern van het probleem: zionisme en kolonialisme

De bekendste slavenopstand in de Verenigde Staten was die van Nat Turner, een religieus bevlogen tot slaaf gemaakte die in 1831 in Virginia een bloedige rebellie leidde. Hij riep zijn volgelingen op “alle witte mensen te doden.”

Afbeelding: afrikmag.com

De beschrijvingen van de reacties op de aanval van Hamasstrijders tegen Israëlische burgers (en militairen en politie) op 7 oktober lijken weggeplukt uit de persverslagen van toen over de gruwelijkheden begaan door Turner en zijn volgelingen:

“Hele gezinnen, vaders, moeders, dochters zuigelingen en schoolkinderen werden afgeslacht, op hopen gegooid en achtergelaten om door varkens en honden te worden verslonden of ter plekke te verrotten.”

In de wraakacties die volgden werden 120 zwarten zonder onderscheid vermoord en verminkt op “een wijze die getuigen weigerden te beschrijven.” “Hoofden werden afgekapt en op palen gezet als waarschuwing voor al wie iets dergelijks nog zou ondernemen.”

Op 8 mei 1948 richtten Algerijnse opstandelingen in de stad Sétif een bloedbad aan onder de Franse kolonisten. De aanleiding was de dood van een jonge betoger die tijdens een demonstratie voor onafhankelijkheid door de politie was doodgeschoten.

‘Geweld is oorzaak én gevolg van koloniale verhoudingen en onderdrukking. Het is – naar het beroemde woord van Frantz Fanon – het geweld van de kolonisator dat zich tegen de onderdrukker keert”

Een Franse onderzoekscommissie schetste de barbaarsheid van de opstandelingen die “300 Europeanen hadden vermoord en verscheidene vrouwen onder wie een 84-jarige hadden verkracht.” De morele verontwaardiging in Frankrijk over deze “barbaarsheid” was mee de motor voor de koloniale oorlog die daarop volgde en die Frankrijk eveneens met “barbaarse middelen” tegen de Algerijnse strijders voerde maar verloor.

In al deze gevallen is het geweld oorzaak én gevolg van koloniale verhoudingen en onderdrukking. Het is – naar het beroemde woord van Frantz Fanon – het geweld van de kolonisator dat zich tegen de onderdrukker keert.

Het zionisme, de ideologie die Israël heeft gecreëerd, is een project van settlerkolonialisme waarbij de plaatselijke bevolking moet verdwijnen (of in een ondergeschikte positie worden gehouden) om ruimte te maken voor Europese joodse kolonisten.

Kolonialisme – dat weet Jan Dumolyn beter dan wie ook – draagt inherent racisme en geweld in zich. Als er al veroordeeld moet worden, veroordeel dan de kern van het probleem: zionisme en kolonialisme.

Maar beter dan “veroordelen” is actie voeren om verandering teweeg te brengen en druk uit te oefenen op media, politici, vakbonden, studenten en burgers om niet langer de Apartheidsstaat Israël militair, politiek en economisch te steunen.

Deze Opinie werd overgenomen van het Salon van Sisyphus.