Een recent incident vond plaats in het kleine stadje Muncie, Indiana, thuisbasis van de Ball State Universiteit, toevallig de plaats waar ik 20 jaar geleden mijn bachelorsdiploma haalde. Op 30 juli begon een aanvaller op de massa te schieten op een laat feestje. Hij doodde daarbij een 30-jarige man en stuurde 19 anderen naar het ziekenhuis.

Ik ben sinds 2003 maar een paar keer naar Muncie teruggekeerd, maar als een massale schietpartij plaatsvindt in een plaats die je kent, weet je dat het dicht bij jou komt. Toegegeven, de stress die ik voel bij de epidemie van wapengeweld in de VS verbleekt waarschijnlijk bij de stress die vele jongere Amerikanen voelen, want schietpartijen op school komen tegenwoordig veel vaker voor dan in de jaren 80 en 90, toen ik nog op school zat.

Scholen organiseren nu al oefeningen tegen wapengeweld

In centraal Indiana lieten de leerkrachten ons indertijd tornado-oefeningen doen. Vandaag houden scholen oefeningen tegen wapengeweld. Ook al vindt de actiegroep Everytown for Gun Safety dat ze die oefeningen beter stopzetten, omdat ze traumatiserend kunnen zijn en omdat er geen enkel bewijs is dat ze wapengeweld effectief voorkomen.

Schietpartijen op school, die slechts 0,2 procent van alle doden door schietpartijen uitmaken in de VS, zijn uiteraard een vorm van terrorisme. En het feit dat ze zich voordoen, is zonder enige twijfel angstaanjagend.

74 procent jongeren vindt wapengeweld ‘een probleem’

Volgens een nieuw rapport hebben meer dan een kwart van alle jongeren in de VS (tussen 14 en 30) een lockdown meegemaakt als gevolg van een schietincident, terwijl de gemiddelde jongere “tenminste één persoon kent die gewond of gedood werd door een wapen”. Het rapport ontdekte ook dat 74 procent van de jonge Amerikanen akkoord gaat met de stelling dat wapengeweld een probleem is, en 59 procent steunt strengere wapenwetten.

De gemiddelde jongere in de VS kent minstens één persoon die gewond of gedood werd door een geweer

Het rapport – gebaseerd op een nationale peiling onder 4.156 jongeren – is opgemaakt door Everytown, de antihaatorganisatie Southern Poverty Law Center, en American Univerity’s Polarization and Extremism Research and Innovation Lab (PERIL).

Het rapport zegt dat massale schietpartijen slechts 1 procent uitmaken van het jaarlijkse wapengeweld in de VS. Toch “hebben ze een zeer grote impact op de levens van jonge mensen, deels door de massale media-aandacht die ze krijgen, door het aantal keer dat specifieke gemeenschappen het doelwit zijn, door lockdownoefeningen en door echte lockdowns.”

Angst voor geweld op school heeft grote impact

Angst voor schietpartijen op school (hoe laag de kans ook is dat men er effectief één zal meemaken) zorgt voor een grote impact. “Veiligheid op school is een belangrijk aandachtspunt voor jongeren en zich zorgen maken over schietpartijen op school wordt geassocieerd met een groot aantal negatieve gevolgen voor de geestelijke gezondheid”, is één van de bevindingen van het rapport.

Wapengeweld eerste doodsoorzaak bij kinderen en tieners

We kunnen deze angsten moeilijk wegwuiven als ‘irrationeel’, aangezien wapengeweld de eerste doodsoorzaak is bij kinderen en tieners in de VS, sinds het in 2020 auto-ongevallen voorbijstak. Het nieuwe rapport toont aan dat elk jaar drie miljoen jongeren in de VS aan schietpartijen blootgesteld worden, zo stellen de Centers for Disease Control and Prevention, het nationale agentschap voor Volksgezondheid in de VS. Dat zal waarschijnlijk een impact hebben, zelfs als de aantallen gedode (3.500) en gewonde (15.000) minderjarigen veel lager liggen. Maar nog steeds indrukwekkend veel hoger dan gemiddeld in andere gelijkaardige landen.

Wapencultuur sterkst bij blank, platteland en republikeins

Ondanks het feit dat het rapport duidelijk aantoont dat een grote meerderheid van jongeren meer beperkingen wil op wapenbezit, vond het ook partijgebonden verschillen. Iets meer dan 28 procent van de respondenten zei lid te zijn van “tenminste één wapengerelateerde club of organisatie” en identificatie met wapencultuur (een term die de ontwerpers van de studie door de respondenten lieten definiëren) bleek bijna samen te vallen met blank zijn, in een plattelandsomgeving wonen en zich als Republikein identificeren.

Het rapport zag ook een “morele” link tussen een grotere identificatie als republikein en een hogere zogenoemde “racial resentment (raciale wrok) score” (gehaald uit een index die onder andere peilt naar “gevoelens tegenover mensen van kleur”), alsook de steun voor mannelijke suprematie (geïdentificeerd door het akkoord gaan met statements als “vrouwen kunnen er niets aan doen dat ze aangetrokken worden tot mensen met een hogere status dan henzelf” en “vrouwen gebruiken feminisme om unfair voordeel te bekomen tegenover mannen”).

Ongeveer 16 procent van de jongeren in de VS heeft mannelijke suprematistische ideeën, ontdekte het rapport. Omgekeerd hebben degenen die zich sterker als democraten identificeren de neiging zich als vrouw te identificeren en lager te scoren op raciale wrok en mannelijke suprematie. Mannelijke suprematistische gevoelens correleerden ook licht met een hoger geloof dat het tweede amendement van de Grondwet van de VS (het recht om wapens te dragen) burgers het recht geeft de regering omver te werpen.

Laag vertrouwen in aanpak overheid

Interessant genoeg hebben jongeren over het hele politieke spectrum heen weinig vertrouwen in de instellingen of de regering om het wapenprobleem in de VS aan te pakken. Gezien het gebrek aan actie van de opeenvolgende regeringen van de VS om het eigenaarschap van wapens te regelen – ondanks overweldigend bewijs dat een verminderde toegang tot wapens leidt tot lager wapengeweld – verbaast het me niet dat de jeugd er zo over denkt.

De auteurs van het rapport argumenteren dat een beter begrip van de houding van jongeren tegenover wapens en wapengeweld, met inbegrip van de narratieven die ze het meest overtuigend vinden, medestanders moet helpen de rechtse radicalisering onder jongeren in de VS tegen te gaan en jonge mensen te overtuigen dat de regering een deel van de oplossing kan zijn.

Ingrijpende structurele verandering is noodzaak

Om eerlijk te zijn, ik worstel in dat verband met mezelf – niet met het geloof dat regeringen in het algemeen kunnen helpen om wapengeweld te voorkomen, maar meer specifiek met het vertrouwen dat de regering van de VS dit kan. En zolang als onze federale regering aan de republikeinen disproportionele macht blijft geven door een aantal onfaire structurele voordelen (landelijke staten met een kleinere bevolking hebben bijvoorbeeld evenveel afgevaardigden in de Senaat als de meer verstedelijkte staten met een grotere bevolking), zal het moeilijk zijn de grote meerderheid van de jongeren die een minder gewelddadig Amerika wensen, ervan te overtuigen dat hun regering kan helpen om deze betere toekomst dichterbij te brengen.

Er is geen duidelijk direct pad naar de belangrijkste structurele hervormingen die mijn land nodig heeft, maar ik hoop dat ik de dag zal meemaken, dat het bereiken van een eerlijker, meer functioneel VS realistischer wordt, en daarmee samen de mogelijkheid van onze regering om – eindelijk – de gesel van wapengeweld effectief aan te pakken.