Vandaag 16 augustus is de geboortedag van Thomas Edward Lawrence, beter bekend als de uitvinder van de guerilla in de Arabische woestijn, Lawrence of Arabia. Hij werd geboren in 1888 en stierf op 13 mei 1935.
Thomas had een zeer lastige jeugd, als eerste (bastaard) kind van een zeer begoede edelman met de huishoudster. De liefde was echter oprecht en de vader huwde zijn lief, en scheidde van de zure, overmatig religieuze echtgenote.
Lawrence bleef na de strenge opvoeding door zijn moeder levenslang zeer afkerig van elk lichaamscontact met anderen. "Aangeraakt worden door de vijand vind ik afschuwelijker dan geraakt worden door zijn slagen" zegde hij daarover.
De homobeweging heeft zich soms niet gestoord aan de realiteit, en heeft er een beroemde lotgenoot van trachten maken. Lawrences broer was ervan overtuigd dat de man als maagd is gestorven. Kennis van de geschiedenis leert dat seksualiteit voor mensen in het verleden vaak veel minder belangrijk was dan voor velen vandaag.
Ik las o.a. de autobiografie "Seven pillars of Wisdom. A Triumph" (waarin Triomf toch vooral ironisch zou zijn bedoeld); zijn latere beschrijving van zijn leven in de barakken bij de gewone soldaten van de RAF, "The Mint", en de uitstekend biografie door Michael Korda.
De geromantiseerde oorlogsfilm die over Lawrence of Arabia werd gemaakt in de jaren zestig blijft populair bij cinéfielen.
In het boek " De eed van de vijf lords" in de reeks Blake en Mortimer wordt op basis van veel historisch feitenmateriaal een zinderende fantasie, een knap verhaal geweven rond de trieste en tragische dood van deze grote held. Die op een dag verongelukte met zijn zware motor, zoals vele vrienden hadden zien aankomen.
Lawrence was door toeval de eerste zeer bekende figuur die door de media en pers gretig overal werd opgezocht, gefotografeerd en lastig gevallen. Een enkele keer kon de militaire held die persoonlijk tientallen Ottomaanse soldaten had gedood en als aanvoerder nog veel meer, zich niet beheersen, en gaf een opdringerige reporter een klap. Het was om dit soort drukte en chaos te vermijden dat hij anoniem opnieuw, als gewone soldaat, bij de troepen ging. Zijn verstandige verslag van het kazerneleven gaf aanleiding tot een reeks verbeteringen, remedies voor wantoestanden die voordien onbekend waren gebleven aan legertop en ministerie.
Lawrence begon zijn loopbaan als archeoloog in Egypte. Hij vertaalde de Odyssee van Homerus, vertaling die tot op vandaag wordt uitgegeven. Zelf held van de twintigste eeuw, was hij klaarblijkelijk geïnteresseerd in de klassieke Griekse helden. Een fascinerende historische figuur: integer, uitzonderlijk visionair, dapper en, zoals dat maar al te vaak gaat, een man met een tragisch levensverloop en dito levenseinde.
Epiloog [160625]
Lawrence kon na zijn militaire expedities in de woestijn het gewone burgerleven niet meer hebben, en liet zich een jaar of wat inlijven "in the ranks" bij de gewone rekruten van de RAF. Hij hield een dagboek bij dat later publicatie zag onder de titel "The Mint": hij doorzag de fouten in de behandeling van de soldaten, en op basis van zijn kritieken werd de dienst hervormd. Hij reed veel en graag met zijn zware Brogue motorfiets. Hij raakte bevriend met grote invloedrijke personen m/v. Zoals vrienden hadden verwacht, werd een zoveelste snelle motorrit hem fataal. Hij belandde met zijn hoofd tegen een boom toen hij van de weg af ging voor de veiligheid van twee kinderen die op de baan reden met hun fietsen, en stierf na enkele dagen laatste strijd in het ziekenhuis.
De biografie door Michael Korda evenals de autobiografische reflectie op zijn tijd als strijder met kamelen, paarden, kanonnen, mijnen en mitrailleurs in de woestijn en de paradijselijke momenten in de oases kan ik ten zeerste aanraden.
