Koopkrachtverlies voor gepensioneerde leerkrachten en ambtenaren
Ongeveer 80% van de beoogde besparing wordt bereikt op kosten van gepensioneerde ambtenaren en leerkrachten. Hun pensioen is welvaartsvast omdat het de loonstijgingen van de overheidslonen volgt, volgens een systeem dat perequatie wordt genoemd. Daarbij moet wel opgemerkt worden dat de barema’s van deze beroepsgroepen al jarenlang niet verbeterd zijn, enkel geïndexeerd.
De perequatie wordt nu beperkt tot maximaal 0,3% per jaar. Een eventuele loonsverhoging in het onderwijs, of voor ambtenaren, zal de gepensioneerde collega’s dus minder ten goede komen, hoewel ook voor hen het leven steeds duurder wordt.
De vakbonden zijn hierover teleurgesteld. Het ABVV schijft: “Dit leidt, voor personen die al lang op pensioen zijn, tot vele euro’s koopkrachtverlies. Wederom wordt het lot van de ene verbeterd door te besparen op kap van de andere.”
De overheidsvakbonden van het ACV zeggen in een gemeenschappelijk standpunt: “Ambtenaren hebben al heel wat inspanningen gedaan. Ze moeten drie jaar langer werken, de referentiewedde wordt berekend op tien jaar, de pensioenbonus is afgeschaft, de diplomabonificatie dooft uit en voor steeds meer verloven is er geen pensioenopbouw meer.”
Ouderenvereniging OKRA besluit: “Het doorbreken en beperken van de welvaartskoppeling voor ambtenaren is allesbehalve een duurzame en doordachte hervorming.”
Een lichtpuntje: thematisch verlof telt mee voor pensioenopbouw
Vorige zomer besliste de regering al dat wie een minimumpensioen wil daar minstens 20 jaar voor gewerkt moet hebben. In het nieuwe pensioenakkoord wordt nu bepaald dat thematische verloven, zoals zwangerschapsrust, ouderschapsverlof, mantelzorg meetellen om die 20 jaar te bereiken. Hetzelfde geldt voor tijdelijke werkloosheid. De vakbonden en OKRA vinden dat een lichtpuntje, maar wijzen erop dat nog steeds veel mensen, in de eerste plaats vrouwen, uit de boot vallen. Vrouwen kiezen vaker voor deeltijds werk dan mannen.
Periodes van langdurige ziekte voor de wettelijke pensioenleeftijd blijven uitgesloten bij de pensioenopbouw.
Geen aandacht voor zware beroepen
De hervorming houdt geen rekening met zware beroepen die het onmogelijk maken om langer te werken en aanspraak te maken op een pensioenbonus.
“Als we steeds langer moeten werken, moeten er maatregelen komen voor fundamenteel betere arbeidsomstandigheden. Nu is te veel werk ziekmakend en onhoudbaar,” aldus het ACV. Een vergelijkbaar standpunt vinden we bij het ABVV: “Een zwaar beroep maakt het zo goed als onmogelijk om de loopbaan te verlengen en dus te genieten van eender welke pensioenbonus.”
Pensioenleeftijd blijft op 67
Het ACV merkt op dat, nadat de vorige regering de pensioenleeftijd verhoogde naar 67 jaar, er nog steeds geen enkele compensatie is gekomen. En wie voor zijn 20ste is beginnen werken, kan nog altijd niet na 42 jaar loopbaan op vervroegd pensioen.
Eén beroepscategorie waar de pensioenhervorming geen gevolgen voor heeft zijn verkozen politici. Hun pensioenextra’s blijven vooralsnog bestaan. De PVDA doet bij monde van voorzitter Raoul Hedebouw een bittere vaststelling: “Er is sneller een politieke meerderheid in dit land om 3 miljard te besparen bij de werkende klasse, dan om de eigen politieke privileges af te schaffen. Dat zegt veel over hun prioriteiten.”