Interview -

Docufilm ‘Tandwolf’ wil grenzen van migratie- en vluchtelingendebat terug opentrekken

Afgelopen week ging docufilm Tandwolf in Mechelen in premiere. De film vertelt het verhaal van Hawa, een jonge Afrikaanse vrouw die op zoek is naar haar broer Dembé. Ze is alleen, ziek en op de dool. De film toont het portret van mensen op zoek naar een beter leven en naar een thuis. De fictie scènes zijn vervlochten met dansscones en interviews met vluchtelingen en experts over het thema. Door de opkomst van nieuw rechts zijn de grenzen van het debat rond migratie en vluchtelingen letterlijk en figuurlijk verschoven. Het niet redden van vluchtelingen in nood op zee of ze zelfs terugduwen wordt haast als een normaal discours gebracht. Met hun docufilm Tandwolf willen regisseur Marc Frans en journalist Ng Sauw Thjoi de toon van het debat terug opentrekken. Een gesprek met de makers.

vrijdag 5 mei 2023 15:55
Spread the love

 

Marc Frans: “Mijn motivatie om de film te maken over dat migratiethema kwam er omdat ik in mijn carrière in de sociale sector zoveel onwetenheid heb gezien rond migratie, vluchtelingen en mensen zonder papieren. Mensen hebben er een irreële angst voor. Ik wil met de film de mensen beter informeren zodat ze er meer inzicht over krijgen.”

“Zelfs tijdens het maken van de film stootten we op hetzelfde soort onbegrip. We zochten bijvoorbeeld voor onze film een repetitielokaal. We hadden algauw een toezegging gekregen voor een zaal en alles was in orde tot ik in een mail wat meer uitleg gaf over het filmproject, namelijk dat het met vluchtelingen was. Plots hoorde ik er niets meer over. “

“Ik ben zelf vooral technisch aangelegd en zocht iemand die het meer inhoudelijk wil kaderen.  Zo ben ik bij Ng Sauw Thjoi terechtgekomen. Hij heeft de interviews gedaan met de vluchtelingen en experten. “

Debat verziekt

Ng Sauw Thjoi: “De Combinatie van fictie en non fictie is een bewuste keuze. Het was geen gemakkelijke keuze. Tot op de premiere toen de lichten in de zaal uitgingen, twijfelden we over die mix van fictie en non fictie. Maar uit de reacties van de mensen na de vertoning zagen we dat het wel werkte.“

“We wilden meer dan alleen getuigenissen brengen. We wilden de verhalen kaderen in een breder perspectief van globale ongelijkheid en van ons onmenselijk asiel- en migratiebeleid. De non-fictie duiding bij het persoonlijke verhaal maakte het geheel sterker.

Marc Frans: “Het was wel even zoeken om er een goed ritme in te vinden. We hebben er bijvoorbeeld ook een danseres in gestoken die met haar masker danste. Dat benadrukte dan weer die benauwdheid van heel dat beleid.”

Ng Sauw Thjoi: “De toon in het debat over vluchtelingen verschuift alsmaar naar rechts. Naima Charkaoui noemt het in de film het Overton-venster. Rechts en nieuw rechts als motor heeft heel dat debat verziekt. De grote klassieke politieke families, de liberale, de christelijke en socialistische families in België en ook in Europa, hebben zich laten vloeren door nieuw rechtse en het linkse gedachtengoed met een beleid dat duizenden doden tot gevolg heeft.”

De grote klassieke politieke families de liberale, de christelijke en socialistische families in België en ook in Europa. hebben zich laten vloeren door nieuw rechtse en het flinkse gedachtengoed met een beleid dat duizenden doden tot gevolg heeft”

“Er is vrij verkeer voor goederen en kapitaal maar niet voor mensen. We willen met de docufilm het debat terug opentrekken. Weg van een discours richting fort Europa en gesloten grenzen. Dat was voor mij een belangrijke insteek en ik zocht ook naar experten die dat mee konden ondersteunen, zoals Naima Charkaoui.”

Tandwolf

Open grenzen

“Charkaoui’s boek Open grenzen, dat twee jaar geleden verscheen, was voor mij echt een opluchting van oef eindelijk terug iemand die de dingen in perspectief plaatst. Die denkoefening om de grenzen open te gooien was vroeger ook gemaakt met de uitbreiding van de Europese Unie. Waarom zou dat nu niet mogelijk zijn. Daarnaast vond ik het ook belangrijk om er de internationale dimensie van de globale ongelijkheid aan te koppelen. De thematiek van zowel de mensen zonder papieren als de vluchtelingen komt in de docufilm aan bod. Het is zoals priester Daniel Alliet het toepasselijk omschrijft, een onderklasse die gecreëerd wordt van moderne slaven.“

De thematiek van zowel de mensen zonder papieren als de vluchtelingen komt in de docufilm aan bod. Het is zoals priester Daniel Alliet het toepasselijk omschrijft, een onderklasse die gecreëerd wordt van moderne slaven“

“In contrast daarmee heb je de één procent rijken op deze planeet die afgelopen twee jaar een kapitaal verzameld hebben van één miljoen dollar in het kwadraat. Dat is een hallucinant getal van twaalf nullen maal tweeënveertig. Dus tweeënveertig biljoen dollar. De rijkentaks waarvoor we pleiten in eigen land zou ook globaal moeten gebeuren. En om die discussie te voeren moeten we ons eerst afvragen waar we mee bezig zijn als je ziet dat de Middellandse Zee, de dodelijkste zee ter wereld is.”

Tandbederf

“De titel tandwolf verwijst naar een oud Vlaams woord voor tandbederf of cariës, het personage in de film heeft ook tandpijn. Het is een metafoor voor mensen op de vlucht – mensen die weggezet worden als een ziekte. Ik heb het altijd moeilijk gehad met de slogan van de antiracisme betoging vroeger die opriep tot verdraagzaamheid. Een kiespijn dat wil je verdragen maar geen mensen. Het gaat over gelijke kansen, gelijke rechten en over een eerlijke en rechtvaardige samenleving.”

Ik heb het altijd moeilijk gehad met de slogan van de antiracisme betoging vroeger die opriep tot verdraagzaamheid. Een kiespijn dat wil je verdragen maar geen mensen

Marc Frans: “De reacties na de premiere waren uiteenlopend maar heel positief. Er waren mensen die helemaal emotioneel werden bij sommige scenes. Anderen vonden het sterk dat de film alles op een rij zetten en duiding gaf. Iemand anders zei knappe film, revolterende verhalen en toch perspectieven en dat vond ik wel een mooie samenvatting.”

“We zijn nog met gesprekken bezig om de film te vertonen op filmfestivals. En daarnaast zoeken we ook ambassadeurs voor Tandwolf, zowel individuen als organisaties die in hun stad of gemeente een avond willen organiseren bij hen thuis of in een zaal waar de film kan vertoond worden met aansluitend een gesprek over het thema. “

 

Op maandag 15 mei om 18.30u is er een extra vertoning van TANDWOLF in het Filmhuis Mechelen (Minderbroedersgang 5, 2800 Mechelen). Met inleiding en  nabespreking door journalist Ng Sauw Tjhoi en met Hussam, vluchteling uit Soedan en hoofdgetuige in de docufictie-film, in de foyer van het Filmhuis Mechelen.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!