Ontmoeting tussen Chinese president Xi Jinping en Iraanse president Ebrahim Raisi op 16 september 2022. Foto: Xinhua, more info about the rights of this work, see below the article.
and

Wat moeten we denken van de Chinese vredesinitiatieven?

De voorbije maanden lanceerde China het ene na het andere diplomatiek offensief: rond de oorlogen in Oekraïne en Jemen, de spanningen tussen Iran en Irak en tussen Iran, Saoedi-Arabië en Syrië. Ze betekenen goed nieuws voor de volkeren van het Midden-Oosten en slecht nieuws voor de positie van de VS in die regio.

maandag 27 maart 2023 10:57
Spread the love

 

Het Chinese offensief begon op 20 februari 2023 met de publicatie door het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken van een document met de titel ‘De hegemonie van de VS en haar gevaren’. Dat gaat over de politieke, militaire, economische, technologische en culturele hegemonie van de VS.

Het is tegelijk een uiteenzetting van de internationale doctrine die de assen van de Chinese internationale politiek voor de komende jaren verduidelijkt. Vanaf de eerste regels maakt het document de inzet duidelijk.

“Sinds de Verenigde Staten, na de twee wereldoorlogen en de Koude Oorlog, het machtigste land ter wereld zijn geworden, zijn ze agressiever opgetreden en hebben ze zich gemengd in de interne aangelegenheden van andere landen, om hun hegemonie op te leggen, te handhaven en te misbruiken, om subversie en infiltratie te bevorderen en om doelbewust oorlogen te voeren, waardoor de internationale gemeenschap wordt geschaad”.

Het hegemoniehandboek van de VS

Het document beschrijft in detail deze hegemoniestrategie van de VS, het spreekt zelfs van een heus hegemoniehandboek.

“De Verenigde Staten hebben een hegemoniehandboek ontwikkeld voor het ensceneren van ‘kleurenrevoluties’, het aanwakkeren van regionale conflicten en zelfs het rechtstreeks lanceren van oorlogen onder het mom van bevordering van democratie, vrijheid en mensenrechten.”

Het document hekelt de politieke hegemonie en de talrijke inmengingen van de VS in de wereld.

“In naam van de ‘bevordering van de democratie’ hebben de Verenigde Staten in Latijns-Amerika een ‘neo-Monroedoctrine’ toegepast, in Eurazië ‘kleurenrevoluties’ ontketend en in West-Azië en Noord-Afrika de Arabische Lente georkestreerd, die in veel landen chaos en rampspoed heeft meebracht.”

Kleurenrevoluties, staatsgrepen, sancties, blokkade … all made in America

De feiten die naar voren worden gebracht om deze politieke hegemonie te illustreren zijn de blokkade tegen Cuba gedurende 61 jaar, de staatsgreep tegen Allende, de zogenaamde Rozenrevolutie in Georgië, de Oranje Revolutie in Oekraïne, de zogenaamde Tulpenrevolutie in Kirgizië, de poging tot putsch in Venezuela, enz. Het document hekelt ook dat de VS het internationaal recht overtreedt.

“De Verenigde Staten hanteren een dubbele standaard inzake het internationaal recht. Door hun eigenbelang voorop te stellen, distantiëren ze zich van internationale verdragen en organisaties en zetten ze hun binnenlandse wetgeving boven het internationaal recht”.

Als het gaat over de militaire hegemonie verwijst het document naar het indrukwekkende aantal oorlogen dat Washington heeft gevoerd.

“Na de Tweede Wereldoorlog hebben de Verenigde Staten onder meer de Koreaanse Oorlog, de Vietnamoorlog, de Golfoorlog, de Kosovo-oorlog, de Afghaanse Oorlog, de Irak-oorlog, de Libische Oorlog en de Syrische Oorlog uitgelokt of gestart, waarbij zij hun militaire hegemonie misbruikten om de weg vrij te maken voor expansionistische doelstellingen.”

Het document citeert ook enkele gegevens over de militaire begroting van de VS.

“De afgelopen jaren bedroeg de begroting voor defensie van de VS gemiddeld meer dan 700 miljard dollar, of 40 procent van het wereldtotaal. Dat is meer dan de 15 landen die de VS steunen samen. De Verenigde Staten hebben ongeveer 800 militaire bases in het buitenland, met 173.000 manschappen in 159 landen.”

Militaire bases van de VS wereldwijd. Kaart: PatriotMyke, Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0

“Dollar als internationale wisselmunt is een vorm van onderwerping”

Inzake de economische hegemonie ziet het document het feit dat de dollar als internationale munt geldt als een vorm van “onderwerping”.

“De Verenigde Staten exploiteren de rijkdom van de wereld door middel van ‘onderwerping’. Het kost slechts ongeveer 17 cent om een biljet van 100 dollar te produceren, maar andere landen hebben 100 dollar aan echte goederen moeten betalen om één dollar te krijgen.

Meer dan een halve eeuw geleden werd erop gewezen dat de Verenigde Staten zich exorbitante privileges en verliezen konden veroorloven zonder kleerscheuren door hun dollar. En dat de VS het waardeloze papieren biljet gebruikt om de grondstoffen en fabrieken van andere landen te plunderen.”

Het tweede instrument van economische hegemonie dat dit document aan de kaak stelt is dat

“de VS in staat is extra voorwaarden te koppelen aan hun hulp aan andere landen door hun wurggreep in internationale economische en financiële organisaties. Deze voorwaarden leggen financiële liberalisering en de openstelling van hun markten zonder bescherming op.”

Inzake de technologische hegemonie van de VS bekritiseert het document de politiek van monopolisering van intellectuele eigendom, van sancties om de toegang tot hoogwaardige technologie te verhinderen en van wereldwijde cybersurveillance.

De VS domineert zowel reguliere als sociale media

De culturele hegemonie ten slotte toont het ideologische belang van het mediabeleid van de VS, zowel wat betreft de reguliere media als de sociale netwerken.

“De door de VS gedomineerde westerse media spelen een bijzonder belangrijke rol bij de vorming van de mondiale publieke opinie ten gunste van de inmenging van de VS in de interne aangelegenheden van andere landen.”

Als eerste concreet voorstel: Initiatief voor Mondiale Veiligheid

Kort na het verschijnen van het document volgden concrete initiatieven. Als eerste werd de dag na de publicatie van het document een tweede document uitgebracht, het Initiatief voor Mondiale Veiligheid.

“Het ‘Initiatief voor Mondiale Veiligheid’ (Global Security Initiative – IGS) wil de fundamentele oorzaken van internationale conflicten wegnemen, het beheer van de wereldwijde veiligheid verbeteren, gezamenlijke internationale inspanningen aanmoedigen om meer stabiliteit en zekerheid te brengen in een onstabiele en veranderende wereld, en duurzame vrede en ontwikkeling in de wereld bevorderen”

Dit tweede document hanteert als criteria de eerbiediging van de nationale soevereiniteit, de gelijkheid van alle staten ongeacht hun grootte en macht, de eerbiediging van de principes van het Handvest van de Verenigde Naties, de afwijzing van hegemonisme, het beginsel van gedeelde veiligheid, wat betekent dat de veiligheid van één land niet ten koste van die van andere landen mag gaan, het onlosmakelijke verband tussen veiligheid en ontwikkeling, de vreedzame oplossing van conflicten en de afwijzing van unilaterale sancties.

Het document wijst het hegemonisme af

Op basis van deze beginselen kondigt het document initiatieven waarmee China “een nieuwe vredesagenda wil formuleren, de conflictpreventie verbeteren, de belangrijkere rol aan de VN versterken, het gebruik van nucleaire, biologische en chemische wapens verbieden en de lopende conflicten en oorlogen door middel van onderhandelingen oplossen”.

Een reeks van internationale initiatieven

Vredesplan voor Oekraïne

China lanceerde ook initiatieven met betrekking tot de Palestijnse en de Oekraïense kwestie, de kwestie van de meervoudige destabilisaties in Afrika, enzovoort. Te veel om in deze rubriek allemaal te bespreken.

We willen het in het bijzonder hebben over het eerste initiatief van China van de voorbije weken, het voorstel van 24 februari 2023 met een vredesplan dat een einde moet maken aan de Oekraïense crisis.

Dit 12-puntenplan omvat: respect voor de soevereiniteit van alle landen, het loslaten van de Koude Oorlogsmentaliteit en haar blokkenpolitiek, de onmiddellijke stopzetting van de vijandelijkheden en de hervatting van de vredesbesprekingen, de oplossing van de humanitaire crisis met inachtneming van de beginselen van neutraliteit en onpartijdigheid, de bescherming van burgers en krijgsgevangenen, de beveiliging van nucleaire installaties, de stopzetting van alle internationale sancties, de bevordering van de wederopbouw na het conflict.

De VS reageerde nog vóór Oekraïne op het Chinese vredesplan

Veelzeggend is dat de eerste reacties op het Chinese vredesplan uit de VS kwamen. De woordvoerder van de Nationale Veiligheidsraad, John Kirby, zei op 19 maart tegen FOX dat “elke oproep tot een staakt-het-vuren onaanvaardbaar is, omdat dit neerkomt op het bekrachtigen van de Russische verovering tot nu toe”. Het standpunt van de VS kwam er nog voordat de Oekraïense regering had gereageerd.

Succesvolle bemiddeling tussen Iran en Saoedi-Arabië

Het tweede Chinese initiatief is de bemiddeling in het conflict tussen Iran en Saoedi-Arabië, die heeft geleid tot het herstel van de diplomatieke betrekkingen tussen beide landen. Deze overeenkomst werd op 10 maart in Peking ondertekend.

In het gezamenlijke communiqué van Teheran en Riyad leggen de twee landen de nadruk op “de gemeenschappelijke wens om onderlinge meningsverschillen door middel van dialoog en diplomatie op te lossen”.

De winnaars zijn Iran, Saoedi-Arabië, China, Irak en Syrië. De verliezers zijn de VS, Israël en de Verenigde Arabische Emiraten

Deze overeenkomst is in feite een uitdaging voor de strategie van de VS in de regio. Ze schept een nieuwe basis voor de oplossing van de oorlog in Jemen, zet een krachtige rem op normalisering van de betrekkingen tussen Arabische landen en Israël, die op initiatief van de VS was opgestart, en verzwakt de Amerikaanse politiek van omsingeling en isolatie van Iran aanzienlijk.

De Amerikaanse geostrategische blog “Moon of Alabama” vat de inzet van dit akkoord samen:

“De winnaars zijn: 1) Iran, dat nu nog beter in staat zal zijn om door de muur van sancties te breken die de VS rond dat land heeft gebouwd; 2) Saoedi-Arabië, dat waarschijnlijk in staat zal zijn om zijn rampzalige en kostbare oorlog tegen Jemen te beëindigen;

3) China, omdat het het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken te slim af is geweest; 4) Irak, Syrië en Jemen, omdat zij vrede zullen kennen nu de twee machten die het beleid in hun land beïnvloeden hun rivaliteit beëindigen.

De verliezers zijn: 1) Israël, omdat zijn pogingen om de VS in een oorlog met Iran te betrekken, nu minder kans op slagen hebben. De coalitie met de Saoedi’s, waar Israël op hoopte, zal het daglicht niet zien; 2) de VS omdat zij overvleugeld worden op hun traditionele “grondgebied”, het Midden-Oosten,

3) de Verenigde Arabische Emiraten omdat zij minstens een deel van de handel die de VAE ondanks de sanctie nog met Iran voerden, nu kwijtraken aan Saoedi-Arabië.”

De inzet van het akkoord is des te belangrijker omdat het niet op zichzelf staat. In dezelfde periode bracht de Syrische president Al Assad op 19 maart een officieel bezoek aan de Verenigde Arabische Emiraten. Bij die gelegenheid zei de diplomatieke adviseur van de president van de VAE, Anwar Gargash: “Het standpunt van de Verenigde Arabische Emiraten is dat Syrië zijn plaats in de Arabische wereld herovert en zijn legitimiteit in de regio herwint”.

Samenwerkingsakkoord Iran-Irak

In dezelfde periode ondertekenden Iran en Irak op 20 maart een samenwerkings- en veiligheidsovereenkomst. Bij die gelegenheid onderstreepten de twee partijen:

“Het is van het grootste belang dat er onmiddellijk een einde wordt gemaakt aan de ‘perverse’ acties van de anti-Iraanse gewapende groepen en huurlingen, alsmede aan de dreiging van het leger en de inlichtingendiensten van de in Irak gestationeerde Amerikaanse strijdkrachten.”

Afwijzing van de westerse hegemonie

Al deze gebeurtenissen komen bij andere, economische evoluties die wij in onze vorige columns hebben besproken.

Zo zijn er de overeenkomsten met verschillende landen in de regio om de handel te ontwikkelen met een andere munt dan de dollar. Zij vinden het onaanvaardbaar dat de Verenigde Staten het Midden-Oosten als een van hun achtertuinen beschouwen.

Het is de hegemonie van de VS in de regio die heeft geleid tot de invasie van Irak, de honderdduizenden doden en de decennialange chaos. Het is hetzelfde hegemonisme dat leidde tot de oorlog in Syrië en de illegale stationering van buitenlandse troepen op het grondgebied van een soevereine natie.

Het is de hegemonie van de VS in de regio die heeft geleid tot de invasie van Irak

Het is hetzelfde hegemonisme dat Israël aanmoedigt om dagelijks Palestijnen te terroriseren en aanvallen tegen Iran en Syrië uit te voeren.

De positieve ontwikkeling verandert uiteraard niets aan de aard van de regeringen in de regio zijn, maar ze betekent wel goed nieuws voor de volkeren in de regio. Bovenal blijkt hieruit de groeiende afwijzing van de westerse hegemonie en de vooruitgang van het multilateralisme in de internationale politiek.

 

Dit is de vertaling door Frans De Maegd van een videoboodschap in de reeks ‘De wereld van onderuit’ op Investig’action.

 

Om meer te weten:

– Ministère des affaires étrangères de la République Populaire de Chine, L’hégémonie états-unienne et ses périls.
– Ministère des affaires étrangères de la République Populaire de Chine, Initiative pour la Sécurité Globale, consultable à l’adresse.
– Ministère des affaires étrangères de la République Populaire de Chine, Position de la Chine sur le règlement politique de la crise ukrainienne.
Un incroyable retournement diplomatique entre l’Iran et l’Arabie Saoudite, Mondafrique.

 

Disclaimer Foto 

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!