Op dinsdag 21 februari kwam de Nationale Veiligheidsraad van Tunesië bijeen om, aldus de voorzitter in een persbericht, te discussiëren over “de dringende maatregelen die genomen moeten worden om het hoofd te bieden aan de komst van een groot aantal illegale migranten uit Afrika ten zuiden van de Sahara”. Op de bijeenkomst zelf maakte president Kaïs Saïed een analyse die alleen maar als antizwart racisme kan worden omschreven.

De president heeft het over “horden illegale migranten die geweld, misdaad en onaanvaardbare acties meebrengen”.

Hij zei er onder meer: “Wij zijn getuige van de komst van horden illegale migranten die geweld, misdaad en onaanvaardbare acties meebrengen. Aan deze abnormale situatie moet dringend een einde worden gemaakt. Degenen die achter dit fenomeen zitten, beweren dat ze de mensenrechten verdedigen, maar doen in feite aan mensenhandel.

Het is een criminele onderneming die aan het begin van deze eeuw is opgezet om de demografische samenstelling van Tunesië te veranderen. (…) Het doel van dit plan is ervoor te zorgen dat Tunesië als een zuiver Afrikaanse staat wordt beschouwd en geen deel uitmaakt van de Arabische en islamitische naties.”

Meer dan twintig Tunesische antiracistische verenigingen reageren

Kaïs Saïed. Foto: Houcemmzoughi, Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0

De president deed die racistische uitspraken in de context van toenemende haat tegen zwarte Afrikanen in Tunesië, die door politieke partijen en de pers wordt aangezwengeld. Meer dan twintig Tunesische antiracistische verenigingen had vijf dagen eerder in een persbericht de racistische uitlatingen van Kaïs Saïed al aan de kaak gesteld:

“De staat sluit ook de ogen voor de hatelijke en racistische uitlatingen op sociale netwerken en in bepaalde media, die gericht zijn tegen immigranten uit het zuiden van Tunesië. Ze nemen het karakter aan van haatcampagnes die grotendeels worden gesteund door de regionale autoriteiten.”

Er groeit in Tunesië een haat tegen zwarte Afrikanen, die door pers en politiek wordt aangezwengeld.

Univers News bijvoorbeeld schrijft in zijn hoofdartikel van 13 februari, op basis van vergezochte cijfers: “Het is een plan van occulte krachten met even gemene als desastreuze bedoelingen. Tunesië telde in januari 2011 amper 120.000 buitenlandse inwoners … en plotseling is er sinds die datum een zorgwekkende instroom ontstaan.

Iets meer dan tien jaar later is het aantal op zorgwekkende wijze toegenomen en hebben we het vandaag over meer dan 1,2 miljoen sub-Saharanen.”

Franse racisten springen Tunesische president bij

Deze persartikels, evenals de toespraak van de president van de Republiek, werden uiteraard verwelkomd door extreemrechts in Frankrijk. Zij zien daarin een bevestiging van hun standpunten over een Europa dat wordt binnengevallen door Arabieren en zwarten.

Ze beweren dat er een “project van omvolking” bestaat om de “demografische samenstelling te veranderen en het land te islamiseren”. Eric Zemmour reageert als volgt: “De Maghreblanden (Noordwestelijk deel van Afrika, nvdr) zelf beginnen alarm te slaan over de migratiegolf. Tunesië wil dringend maatregelen nemen om zijn bevolking te beschermen. Waar wachten we nog op om de Grote Vervanging te bestrijden?”

Eric Zemmour: “Waar wachten we nog op om de Grote Vervanging te bestrijden?”

Ook Afrikaanse Unie veroordeelt racisme van Tunesische president

In Afrika kwamen de eerste reacties uit Mali. De Malinese ambassade in Tunis vroeg de Malinese onderdanen in Tunesië om “kalm en waakzaam te blijven” en vroeg ook dat “zij die dat wensen zich aan te melden voor een vrijwillige terugkeer”.

Ook de Afrikaanse Unie, waarvan Tunesië sinds haar oprichting lid is, haalde in een persbericht scherp uit naar de Tunesische president: “De Afrikaanse Unie (AU) veroordeelt krachtig de schokkende verklaringen van de Tunesische autoriteiten tegen mede-Afrikanen, die indruisen tegen de letter en de geest van onze organisatie en onze grondbeginselen”.

De AU streeft naar de oprichting van de Verenigde Staten van Afrika en daarin is geen plaats voor  racisme, luidt het nog.

Antifascistisch front betoogt

In Tunesië tenslotte vond op zaterdag 25 februari een betoging plaats van verenigingen, partijen en organisaties die zich het ‘Antifascistisch Front’ noemen, met als slogans: “Nee aan het racisme” of “Wij zijn allen Afrikanen” of “Solidariteit met migranten uit de hele wereld”.

De EU stuurt overal in Afrika aan op liberalisering, privatisering en “vrije en onvervalste concurrentie”. Dat drijft de migratiedruk nog op.

De kwestie van de migranten is een gevaarlijk wapen tegen de antikoloniale wind die vandaag waait in Afrika en in het bijzonder in het naburige West-Afrika. De oorlog van een Westerse coalitie tegen Libië in 2011 veroorzaakte een blijvende economische- en veiligheidschaos die de migratiedruk aanvuurde.

Bovendien is er het economisch beleid van de Europese Unie voor alle Afrikaanse landen en in het bijzonder de fameuze ‘economische partnerschapsovereenkomsten’. Die sturen aan op totale liberalisering, privatisering van overheidsdiensten, terugtrekking van de staat en zogenaamde “vrije en onvervalste” concurrentie tussen kleine lokale producenten en Europese multinationale agrovoedingsbedrijven.

Europa besteedt zijn grensbewaking uit

Al deze maatregelen creëren ook een migratiedruk. Laten we tot slot herinneren aan het Europese migratiebeleid van ‘uitbesteden van de grensbewaking’. Overeenkomsten tussen de Europese Unie en een Afrikaans land zijn nu afhankelijk van de toezegging om kandidaat-vluchtelingen terug te sturen.

Zo besteedt Europa zijn vuile werk uit aan autochtone Afrikanen. Dit ‘uitbesteden van grensbewaking’ zaait het zaad oor racisme in heel Afrika. Zo ontwikkelt zich in Ivoorkust anti-Burkina racisme en een antizwarten-mentaliteit in Noord-Afrika.

Deze vormen van racisme moeten worden bestreden, niet alleen omdat zij op zichzelf verwerpelijk zijn, maar ook omdat zij een wapen zijn om verdeeldheid te zaaien in een pan-Afrikaans volkerenbeleid. Dat is nodig om tot een machtsevenwicht te komen dat ons in staat zal stellen ons te bevrijden van de neokoloniale en imperialistische overheersing en afhankelijkheid.

Dit is de vertaling door Frans De Maegd van het eerste deel van een videoboodschap in de reeks ‘De wereld van onderuit’ op Investig’action.

Om meer te weten:

– Nicolas Beau, L’Union Africaine condamne les propos de Kaïs Saïed sur les migrants, MondAfrique.
– Africanews, Tunisie : manifestation contre un « discours anti-migrants » de Kaïs Saied.