Mislukte poging

In juli 2021 had de voorzitter van de Commissie van de Afrikaanse Unie, Moussa Faki, Israël de status van waarnemer verleend zonder daarvoor de bevoegde organen te raadplegen.

Veel landen hekelden deze eenzijdige beslissing, te beginnen met twee belangrijke leden van de Afrikaanse Unie, Algerije en Zuid-Afrika. Het protest leidde ertoe dat de kwestie werd voorgelegd aan de top van staatshoofden van de Afrikaanse Unie in februari 2022. Die besloot een comité van zeven staatshoofden op te richten om aanbevelingen te doen.

Dit besluit betekende de schorsing van de waarnemersstatus van Israël tot de juridische organen van de Afrikaanse Unie hierover een beslissing hebben genomen.

Het ANC ziet het sturen van de Israëlische delegatie als een poging om de Afrikaanse Unie te laten imploderen.

Het sturen van een Israëlische delegatie naar de top van de Afrikaanse Unie was een nieuwe poging om met trucjes de status te verkrijgen die haar wordt ontzegd. De voorzitter van de Commissie van de Afrikaanse Unie, die Israël illegaal probeerde op te dringen, erkent dit zelf:

“Wij hebben geen Israëlische functionarissen uitgenodigd voor onze top. We merkten dat er iemand de zaal binnenkwam met een badge. En natuurlijk hebben we hem gevraagd het gebouw te verlaten. We doen momenteel onderzoek. Bovendien is het een persoon die hier niet woont, hij kwam uit Israël. We hebben geen enkele (Israëlische) ambtenaar uitgenodigd. We doen onderzoek om uit te zoeken wie hiervoor verantwoordelijk is.”

De vertegenwoordiger van het ANC, de partij die in Zuid-Afrika aan de macht is, ziet het sturen van deze delegatie als een poging om de Afrikaanse Unie te laten imploderen. Het is de wens van Israël om de top van Addis Abeba te ondermijnen.

Reeds in oktober 2021 waarschuwde Algerije bij monde van zijn minister van Buitenlandse Zaken voor het bestaan van “diepe verdeeldheid”. Hij waarschuwde voor “beslissingen die kunnen leiden tot onherstelbare breuken binnen de Afrikaanse Unie vanwege de onverantwoordelijke beslissing van Moussa Faki”.

Zuid-Afrika van zijn kant bevestigde zijn standpunt, dat hetzelfde is gebleven sinds de eerste ambtstermijn van Nelson Mandela: “Het ANC is ertegen dat de AU de apartheidsstaat Israël de status van waarnemer toekent. De koloniale geschiedenis van Afrika en het onderdrukkende karakter van Israël ten opzichte van Palestina vereisen dat zoveel mogelijk druk wordt uitgeoefend in het belang van alle Palestijnen”.

Historisch perspectief

Om te begrijpen wat er werkelijk op het spel staat bij Israëls verzoek om een zetel bij de Afrikaanse Unie, moeten we dit in een langer tijdsbestek plaatsen.

Telkens er een radicale antikoloniale wind over het continent of een deel ervan waaide, zagen we er Israëlisch activisme. Dat was het geval in de jaren zestig, toen de Casablanca-groep[1] de vestiging van het neokolonialisme aan de kaak stelde.

“Israël heeft niet opgehouden het imperialisme te steunen.”

Bij de oprichting van deze groep in januari 1961 werd de rol van Israël in Afrika in de slotverklaring door Mohamed V, Sekou Touré, Modibo Keita, Gamal Abdel Nasser, Kwame Nkrumah en vertegenwoordigers van de Algerijnse FLN – die nog een bevrijdingsoorlog voerden tegen de Franse staat – als volgt samengevat:

“Israël heeft niet opgehouden het imperialisme te steunen telkens er een vraagstuk in verband met Afrika aan de orde werd gesteld, in het bijzonder met betrekking tot Algerije, Congo en de nucleaire testen in Afrika. De conferentie hekelt daarom Israël als instrument van het oude en nieuwe kolonialisme, niet alleen in het Midden-Oosten, maar ook in heel Afrika.”

Deze waarschuwingen van de grondleggers van de onafhankelijkheid en het panafrikanisme moeten serieus worden genomen op een moment dat er een nieuwe antikoloniale wind waait in Afrika, zoals blijkt uit de ontwikkelingen in onder meer Mali, Burkina Faso en Guinee, maar ook uit de weigering van veel staten op het continent om deel te nemen aan de sancties tegen Rusland.

Dit is de vertaling door Frans De Maegd van het tweede deel van een videoboodschap in de reeks ‘De wereld van onderuit’ op Investig’action.

Om meer te weten:

Raul Redondo, Israël accuse l’Iran, l’Algérie et l’Afrique du Sud d’avoir expulsé une diplomate israélienne du sommet de l’Union Africaine.

Note :

[1] De Casablanca Groep was een intergouvernementele organisatie en politieke unie die in 1960 werd opgericht in Casablanca, Marokko door zeven Afrikaanse landen met een gedeelde visie op de toekomst van Afrika en het panafrikanisme in de vroege jaren 1960. De groep bestond uit Marokko, Algerije, Egypte, Libië, Ghana, Guinee en Mali. Deze groep is in zekere zin de voorloper van de Organisatie van Afrikaanse Eenheid. (nvdr)