Analyse -

Brengt vertrek van Dries Van Langenhove samenwerking tussen VB en N-VA dichterbij?

In december verklaarde Bart De Wever dat hij ervoor openstaat om met VB te regeren als zij mensen zoals Dries Van Langenhove aan de kant zouden schuiven. Vorige week maakte die laatste bekend dat hij stopt als parlementslid. Is dit een stap in de richting van een toenadering tussen VB en N-VA?

dinsdag 7 februari 2023 18:55
Spread the love

 

December vorig jaar zat Bart De Wever in de studio van VTM Nieuws. Als De Wever naar de tv-studio komt, dan is het omdat hij iets strategisch mee te delen heeft. In het interview verklaart hij zich tegenstander van het cordon sanitaire als principe.

“Als mensen binnen de redelijke krijtlijnen kunnen komen, moet je hen een kans geven om te besturen. Tom Van Grieken moet dat perfect kunnen. Maar hij kan nog altijd geen afscheid nemen van mensen die hem in verlegenheid brengen”, zo verklaarde De Wever toen.

Fascisten in maatpak

Het is een bizarre redenering van het soort waar enkel De Wever mee wegkomt zonder tegenspraak. Aan het Vlaams Belang vragen afstand te nemen van de extremisten in haar organisatie is een beetje zoals aan IS vragen om afstand te nemen van de terroristen in haar organisatie.

Het Vlaams Belang is een extreemrechtse partij. Ze is dat niet omdat er ‘controversiële’ figuren zoals Dries Van Langenhove rondlopen. Het is net omgekeerd omdat het een extreemrechtse partij is dat iemand zoals Dries Van Langenhove ertoe aangetrokken werd.

Met Tom Van Grieken als voorzitter doet het Vlaams Belang de afgelopen jaren sterk haar best om over te komen als een verantwoordelijke partij die klaar is om regeringsverantwoordelijkheid te nemen. Voortaan dragen de fascisten een maatpak en doen ze hun best om beleefd over te komen.

Voortaan dragen de fascisten een maatpak en doen ze hun best om beleefd over te komen.

Een meer keurig voorkomen moet de aandacht afleiden van het feit dat het Vlaams Belang nog steeds dezelfde partij is die in 2004 veroordeeld werd voor racisme, met dezelfde hetzelfde programma en hetzelfde personeel en als voorzitter dezelfde persoon die in het verleden met wc-papier naar vluchtelingen gooide met als boodschap “hier zijn uw papieren”.

Er mag in de kern dan wel niets veranderd zijn. De stijlbreuk legde de partij geen windeieren. De normalisering van het Vlaams Belang gaat razendsnel. Tom Van Grieken mocht samen met de andere partijvoorzitters een dansje doen op de tv-show van Ketnet. Hij mocht deelnemen aan de onderhandelingen voor de Vlaamse regering. Zijn partij wordt steeds meer beschouwd en behandeld als een partij zoals alle anderen.

Complementaire strategieën

De door het Vlaams Belang aangedreven verrechtsing schiep de ruimte waarin Dries Van Langenhove een organisatie zoals Schild & Vrienden op poten kon zetten.

Met Schild & Vrienden trachtte Van Langenhove extreemrechtse jongeren te verenigen om te doen wat de partijpolitiek momenteel niet toelaat, met name: linkse activisten intimideren, op bezoek gaan bij het Franse Génération Identitaire dat vluchtelingen terug de zee in duwt en openlijk neonazistische boodschappen verspreiden.

De bedoeling van Van langenhove met Schild & Vrienden was om aan zogenaamde meta-politiek te doen. Van Langenhove paste zijn daden en woorden niet aan om aanvaardbaar te zijn het grote publiek en stemmen te winnen.

Met Schild & Vrienden verenigde Van Langenhove extreemrechtse jongeren om te doen wat de partijpolitiek momenteel niet toelaat.

Door linkse stemmen te intimideren probeert hij een maatschappelijke context te creëren waarin extreemrechts goed kan gedijen. Door steeds extremere ideeën te verspreiden, probeert hij de termen waarin het debat gevoerd wordt steeds verder op te doen schuiven. Het Vlaams Belang maakte daar op haar beurt weer gretig gebruik van.

De ‘harde’ variant fascisme van Van Langenhove en de ‘keurige’ variant fascisme Van Grieken waren van meet af aan twee kanten van dezelfde medaille. De ‘metapolitiek’ van Van Langenhove is niet tegengesteld, maar complementair aan de partijpolitiek zoals het Vlaams Belang die bedrijft. Dat blijkt ook wanneer Van Langenhove in 2019 als onafhankelijke kandidaat lijsttrekker wordt van Vlaams-Belang in Vlaams-Brabant.

“Meer activist dan politicus”

Wanneer Van Langenhove als parlementslid openlijk verklaart dat hij experimenteren met steden met enkel etnisch zuivere Vlamingen wel interessant zou vinden, verklaart Van Grieken dat het niet verstandig is om “de tegenstander onnodig munitie te geven.”

Hij heeft er met andere woorden niet zozeer inhoudelijk een probleem mee, maar als het Vlaams Belang geloofwaardig wil zijn als coalitiepartner moeten zulke ideeën even binnenskamers blijven.

Terwijl Tom Van Grieken ondertussen kind aan huis is in de TV-studio’s ligt dat mede omwille van zulke uitspraken voor Dries Van Langenhove nog steeds moeilijker. In zijn verklaring over zijn aftreden als parlementslid beklaagt hij zich over het feit dat omdat hij het thema migratie opvolgde, het standpunt van het Vlaams Belang over dit thema minder aanbod kwam in de reguliere media.

De ‘harde’ variant fascisme van Van Langenhove en de ‘keurige’ variant fascisme Van Grieken zijn twee kanten van dezelfde medaille.

“Ik heb me altijd meer activist dan politicus gevoeld”, aldus Van Langenhove verder op dezelfde persconferentie. In een langere videoboodschap op zijn eigen YouTubekanaal legt Van Langenhove uit wat hij hiermee bedoelt. Hij wil meer tijd steken in het uitbouwen van zijn eigen media, mensen aanzetten om zelf actie te ondernemen en het proces dat tegen Schild & Vrienden loopt, voor te bereiden. Kortom: hij wil weer meer aan meta-poltiek kunnen doen.

Van een breuk tussen Van Langenhove en Van Grieken is geen sprake, maar eerder van een herstel van de relatie zoals die voor 2019 bestond. Van Langenhove sloot zijn aankondiging af met een oproep om op massaal voor het Vlaams Belang te stemmen. Van Grieken op zijn beurt riep iedereen op om het YouTubekanaal van Van Langenhove te volgen.

Een linkse metapolitiek

Dat het vertrek van Van Langenhove nu als mogelijke aanleiding wordt gezien voor een samenwerking tussen Vlaams Belang en N-VA zegt vooral iets over de ambivalente positie van de N-VA.

Het cordon sanitaire, de afspraak tussen alle democratische partijen om niet samen te werken met het Vlaams Belang, dateert van voor de geboorte van Van Langenhove. Zijn vertrek uit het parlement verandert niets aan het democratische principe dat je met een racistische partij die een bedreiging vormt voor die democratie niet samenwerkt.

Vóór de geboorte van Van Langenhove betekent echter ook vóór het ontstaan van de N-VA. De N-VA bestond nog niet bij de oprichting van het cordon sanitaire en heeft het principe ook nooit onderschreven. Hoewel De Wever beweert dat zijn partij een dam zou vormen tegen het Vlaams Belang, lijkt het er steeds meer op dat de N-VA vooral fungeert als brug naar het Vlaams Belang.

Het fascisme bestrijden doe je niet door op een hellend vlak steeds voor het minste kwaad te kiezen.

Dat indien ze na 2024 samen een meerderheid zouden kunnen vormen, De Wever die dreiging op z’n minst als breekijzer in zal zetten om een verdere splitsing van het land af te dwingen, staat in de sterren geschreven. Wie de groei van het Vlaams Belang wil stoppen, heeft aan de N-VA duidelijk geen bondgenoot.

Het fascisme bestrijden doe je niet door op een hellend vlak steeds voor het minste kwaad te kiezen, wel door haar ideologie te bestrijden en er een positief alternatief tegenover te stellen. Als links iets kan leren uit het vertrek van Van Langenhove uit het parlement, is het misschien wel dit: misschien is het tijd dat links ook wat meer aan meta-politiek gaat doen.

 

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!