Daarom zal niemand de verantwoordelijkheid voor de misdaad op zich nemen. En heel waarschijnlijk zal nooit iemand expliciet schuldig bevonden worden.

Niettemin vergt het zo’n geavanceerde kennis en technologie om op drie verschillende plaatsen de Nord Stream 1 en 2-pijpleidingen op te blazen dat het nauwelijks anders kan dan dat er een staat achter de actie zit.

Het is opvallend hoe stil de westerse media gebleven zijn

Het is opvallend hoe stil de westerse media gebleven zijn, terwijl het toch om een vijandige aanval op een mondiale energie-infrastructuur gaat, een aanslag die zelfs 9/11 in de schaduw stelt.

De reden waarom er zo weinig animo is om deze catastrofe uit te pluizen en meer te doen dan alleen met de beschuldigende vinger naar Rusland te wijzen, is niet moeilijk te achterhalen.

Er is nauwelijks een reden te bedenken waarom Moskou zijn eigen energiepijpleidingen met een waarde van 20 miljard dollar zou willen vernietigen of door zeewater laten aantasten.

Er is nauwelijks een reden te bedenken waarom Moskou zijn eigen energiepijpleidingen met een waarde van 20 miljard dollar zou willen vernietigen

Door de aanvallen verliest Rusland zijn belangrijkste gasleveringslijnen naar Europa en dus levensbelangrijke toekomstige inkomsten, en ligt de markt open voor de concurrenten.

Moskou verliest zijn enige significante drukkingsmiddel op Duitsland, dat niet alleen zijn belangrijkste koper in Europa is maar ook de kern van Europa uitmaakt, en zoiets op een moment dat het die pressie hard nodig heeft om het hoofd te bieden aan de gezamenlijke inspanningen van VS en Europa om het Russische leger uit Oekraïne te verdrijven.

Bovendien had ieder mogelijk tijdelijk voordeel dat Moskou kon halen uit een demonstratie van zijn meedogenloosheid en macht aan Europa even efficiënt bereikt kunnen worden door simpelweg de kraan dicht te draaien.

Mediataboe

Deze week werd de vooraanstaande econoom Jeffrey Sachs gevraagd om op Bloomberg TV te spreken over de aanvallen op de pijpleidingen. Hij verbrak een taboe onder de westerse elites door bewijs naar voren te brengen als zou Amerika en niet Rusland de hoofdverdachte zijn.

Westerse media zoals Associated Press hebben geprobeerd een dergelijke gedachtegang tegen te houden door het een ‘ongegronde complottheorie’ en Russische ‘desinformatie’ te noemen. Maar zoals Sachs opmerkte zijn er goede redenen om de VS te verdenken boven Rusland.

Zo is er het dreigement dat de Amerikaanse president Joe Biden begin februari uitte, dat ‘het uit zal zijn met Nord Stream 2’ als Oekraïne zou worden aangevallen. Op de vraag van een reporter hoe zoiets zou kunnen, antwoordde Biden: ‘Ik verzeker je, we zullen ertoe in staat zijn.’

Biden sprak toen niet voor zijn beurt of uit de losse pols. Op hetzelfde moment gaf Victoria Nuland, een belangrijke diplomate van de regering-Biden, Rusland een soortgelijke waarschuwing. ‘Als Rusland Oekraïne binnenvalt,’ zei ze tegen de journalisten, ‘houdt het daar op voor Nord Stream 2.’

Dat is dezelfde Nuland die in 2014 nauw betrokken was bij Amerikaans gemanoeuvreer achter de schermen om de verkozen Oekraïense regering te doen vallen, waarna er een Moskouvijandige werd aangesteld. Die coup zette een explosieve mix van ontwikkelingen in gang – Kiev dat steeds meer flirtte met de NAVO, een burgeroorlog in het oosten tussen Oekraïense rechts-nationalisten en etnisch Russische gemeenschappen – die de belangrijkste beweegreden leverde voor de latere invasie door president Vladimir Poetin.

Anthony Blinken omschreef de vernieling van de Nord Streampijpleidingen als iets wat ‘geweldige strategische kansen biedt voor de komende jaren’

En wie het nog niet duidelijk was welk motief de VS dan wel mocht hebben om een dergelijke wandaad te plegen, kreeg vorige vrijdag behulpzaam een antwoord van Nulands baas. Minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken omschreef de vernieling van de Nord Streampijpleidingen en de milieucatastrofe die er het gevolg van is als iets wat ‘geweldige strategische kansen biedt voor de komende jaren’.

Daarmee maakte Blinken de cui bono-redenering (‘wie heeft er belang bij?’) iets té helder en liet hij uitschijnen dat de eerdere uitspraken van Biden en Nuland niet zomaar een nietszeggende pose van voor de invasie waren van het Witte Huis.

Blinken verheugde zich erover dat Europa in de nabije toekomst van Russisch gas verstoken zou blijven en dat Poetin bijgevolg zijn macht over Duitsland en sommige andere Europese landen kwijt was. Voor de explosies leefde bij Washington de vrees dat Moskou misschien met gunstige onderhandelingen over Oekraïne zou kunnen komen in plaats van een oorlog te handhaven waarvan Bidens defensieminister Lloyd Austin eerder had beweerd dat die minstens evenzeer bedoeld was om Rusland te ‘verzwakken’ als om Oekraïne te bevrijden. Of in de woorden van Blinken: de aanslagen waren ‘een geweldige kans om eens en voor altijd een eind te maken aan de afhankelijkheid van Russische energie en Vladimir Poetin zo het energiewapen uit handen te nemen waarmee hij zijn imperialistische plannen wilde realiseren.’

Hoewel Blinken dat niet vermeldde, was het ook een ‘geweldige kans’ om Europa veel afhankelijker te maken van de VS voor zijn gasbevoorrading

Hoewel Blinken dat niet vermeldde, was het ook een ‘geweldige kans’ om Europa veel afhankelijker te maken van de VS voor zijn gasbevoorrading. Dit over zee aangevoerde gas komt Europa veel duurder uit dan dat uit de Russische pijpleidingen. Het zijn vast de Amerikaanse energiebedrijven die het meeste voordeel uit de explosies halen.

Bemoeienis in Oekraïne

Dat de VS vijandig staat tegenover Russische economische banden met Europa is niet nieuw. Lang voor de Russische invasie zocht Washington al openlijk naar manieren om de Nord Streampijpleidingen te blokkeren.

Een van Blinkens recente voorgangers, Condoleezza Rice, verwoordde de opvatting van Washington al in 2014 … op hetzelfde moment dat Nuland zich in het geniep aan het moeien was in Oekraïne en besprak wie er als president zou worden aangesteld in plaats van de verkozen Oekraïense regering die door een staatsgreep moest worden omvergeworpen.

Voor de Duitse televisie beweerde Condoleezza Rice in 2014 dat de Russische economie gevoelig was voor sancties omdat 80 % van de export energiegerelateerd was

Voor de Duitse televisie beweerde Rice dat de Russische economie gevoelig was voor sancties omdat 80 % van de export energiegerelateerd was. ‘Er wordt gezegd dat de Europeanen zonder energie zullen vallen. Wel, de Russen zullen zonder geld vallen voordat de Europeanen zonder energie vallen’, beweerde ze zelfverzekerd, waarmee ze bewees hoezeer Amerikaanse voorspellingen van buitenlandse politiek ernaast kunnen zitten. Europa’s afhankelijkheid van Russisch gas verbreken was, in de woorden van Rice, ‘een van de weinige instrumenten die we hebben (…). Op de lange termijn willen we eenvoudig het systeem van energieafhankelijkheid veranderen.’

Ze voegde er nog aan toe: ‘Jullie (Duitsland) kunnen maar beter meer afhangen van het Noord-Amerikaanse energieprogramma, de enorme rijkdom aan olie en gas die wij in Noord-Amerika vinden. Je hebt maar liever pijpleidingen die niet door Oekraïne en Rusland lopen.’

Nou, met de sabotage van Nord Stream 1 en 2 is in één klap een belangrijk Amerikaans politiek doel gerealiseerd.

Ook werden de toenemende druk door volksprotesten en groeiende oppositie vanuit de Duitse zakenwereld ontkracht, die anderzijds misschien Berlijn ertoe hadden gebracht zich van de Europese sancties tegen Rusland af te keren en de gastoevoer nieuw leven in te blazen. Een dergelijke kentering zou Washingtons doel om Poetin te verzwakken behoorlijk hebben ondermijnd. Nu zijn de protesten overbodig geworden. Duitse politici kunnen niet toegeven aan de eisen van het volk als er geen pijpleiding is waardoor zij hun bevolking van Russisch gas kunnen voorzien.

‘Bedankt, VS!’

Het is niet verrassend dat Europese leiders Rusland publiekelijk de schuld geven van de aanvallen op de pijpleidingen. Tenslotte schuilt Europa onder de Amerikaanse veiligheidsparaplu en werd Rusland door Washington tot officiële vijand nummer 1 benoemd.

Maar ongetwijfeld trekken belangrijke Europese hoofdsteden in privé andere conclusies. Net als Sachs onderzoeken hun ambtenaren het indirecte bewijs, denken ze na over de zelfbeschuldigende verklaringen van Biden en zijn medewerkers en wegen ze de cui bono-argumenten tegen elkaar af.

En net als Sachs concluderen ze daar heel waarschijnlijk uit dat de VS in deze zaak de hoofdverdachte is, of dat Washington op z’n minst een bondgenoot machtigde om namens de VS op te treden. Evenmin als een Europese leider publiekelijk de VS zou durven beschuldigen van de aanslagen zou er iemand zo’n aanval durven uitvoeren zonder het goedkeurende knikje van Washington.

Dat was duidelijk de opvatting van de gewezen buitenland- en defensieminister van Polen, Radek Sikorski. Hij tweette: ‘Bedankt, VS’, met een foto van de borrelende zee boven de breuk in een van de pijpleidingen.

Maar als Washington de hoofdverdachte is van het opblazen van de pijpleidingen, wat moet Europa dan maken van zijn relatie met de VS?

Sikorski, het moet gezegd, heeft evenveel connecties in Washington als in Polen, een Europese staat met bittere vijandgevoelens tegen Rusland en tegen zijn pijpleidingen. Sikorski’s vrouw Anne Applebaum is redactiemedewerker van het magazine The Atlantic en een invloedrijk figuur in politieke kringen in Amerika. Zij heeft lange tijd gepleit voor een uitbreiding van de NAVO en de EU naar Oost-Europa en Oekraïne.

Toen zijn tweet viraal ging, haalde Sikorski hem haastig van het net.

Maar als Washington de hoofdverdachte is van het opblazen van de pijpleidingen, wat moet Europa dan maken van zijn relatie met de VS? En wat vertelt een dergelijke sabotage de Europese leiders over hoe Washington de belangen in Europa percipieert? De antwoorden zijn niet verkwikkend.

Absolute trouw geëist

Als de VS inderdaad achter de aanslagen zat, betekent dat niet alleen dat Washington de oorlog in Oekraïne naar een nieuw en gevaarlijker terrein tilt, bereid om Moskou eventueel mee te slepen in een rondje oog om oog tand om tand dat snel zou kunnen escaleren in een nucleaire confrontatie. Het betekent ook dat de banden tussen de VS en Europa eveneens in een beslissende nieuwe fase zijn gekomen.

Of anders gezegd, Washington zou meer hebben gedaan dan uit de schaduw treden en van zijn proxyoorlog in Oekraïne een directere, warme oorlog met Rusland hebben gemaakt. Het zou erop wijzen dat Amerika bereid is om heel Europa in een slagveld te veranderen en om de bevolking net zo wreedaardig te pesten, te verraden en indien nodig op te offeren als het gewoonlijk omgaat met zijn zwakke bondgenoten in het globale Zuiden.

In dit opzicht interpreteren de Europese leiders het onklaar maken van de pijpleidingen zeer waarschijnlijk als een waarschuwing: dúrf eraan te denken een eigen, onafhankelijke buitenlandpolitiek te voeren en Washington te trotseren! De aanslagen wijzen erop dat de VS absolute trouw eist, dat Europa zich moet onderwerpen aan Washington en ieder opgelegd dictaat moet aanvaarden.

Europese leiders interpreteren het onklaar maken van de pijpleidingen zeer waarschijnlijk als een waarschuwing

Dat zou neerkomen op een radicale omkering van het Marshallplan, het plan waarmee Washington na de Tweede Wereldoorlog heel ambitieus de wederopbouw van Europa financierde, voornamelijk om de afzetmarkt te herstellen voor de snel groeiende Amerikaanse industrie.

Deze sabotagedaad daarentegen versmacht Europa op economisch vlak, stuurt het richting recessie, vergroot zijn schulden en maakt het tot slaaf van Amerikaanse energieleveringen. De regering-Biden zou daadwerkelijk zijn overgestapt van een lekkere wortel voorhouden aan de Europese elites naar met een grote, dikke stok zwaaien naar hen.

Genadeloze agressie

Logisch dat Europese leiders slechts met tegenzin willen geloven dat hun bondgenoot aan de overkant van de Atlantische Oceaan zich zo wreed zou kunnen gedragen tegen hen. De implicaties zijn meer dan verontrustend.

De conclusie die Europese leiders nog kunnen trekken is dat de rechtvaardiging voor een dergelijke genadeloze agressie slechts kan zijn dat Amerika aan het manoeuvreren is om de ineenstorting van zijn naoorlogse werelddominantie te voorkomen, het einde van zijn militaire en economische imperium.

De vernieling van de pijpleidingen kon dan begrepen worden als een wanhoopsdaad: een laatste poging van Washington om het verlies van zijn hegemonie af te wenden, nu Rusland, China en anderen elkaar vinden om de Amerikaanse kolos uit te dagen, en een ferme dreun op Europa om de boodschap duidelijk te maken dat het geen eigen koers moet gaan varen.

Terzelfdertijd zou dit een ander en helderder licht werpen op de gebeurtenissen die zich de voorbije jaren in en rond Oekraïne hebben afgespeeld:

• De aanhoudende uitbreiding van de NAVO naar Oost-Europa, ondanks waarschuwingen van experten om Rusland niet te provoceren
• Bidens en Nulands bemoeienissen om een verkozen Oekraïense regering met sympathieën voor Moskou ten val te brengen
• Het cultiveren van een gemilitariseerd Oekraïens rechts-nationalisme gericht tegen Rusland, wat leidde tot een bloedige burgeroorlog tegen de etnisch Russische gemeenschappen binnen Oekraïne
• Het laten escaleren van de oorlog door wapenleveringen aan Oekraïne als enige focus van de NAVO in plaats van een diplomatieke oplossing na te streven en te stimuleren

Al deze ontwikkelingen moet je kennen om een realistische inschatting te maken waarom Rusland reageerde door Oekraïne binnen te vallen.

De aanslag op de pijpleidingen wijst op een complexer verhaal, een waarin het Europese publiek moet ophouden met zijn blik alleen op Rusland te richten

De Europeanen werden overtuigd dat ze Oekraïne onvoorwaardelijke morele en militaire steun moesten verlenen, omdat dit het laatste bolwerk is dat hun thuisland beschermt tegen een meedogenloos Russisch imperialisme.

Maar de aanslag op de pijpleidingen wijst op een complexer verhaal, een waarin het Europese publiek moet ophouden met zijn blik alleen op Rusland te richten en zich moet omkeren om te begrijpen wat er zich achter zijn rug heeft afgespeeld.

Deze tekst verscheen op Mint Press News. Vertaling: Hilde Baccarne