Foto: Amnesty International Vlaanderen

FIFA World Cup: Alle sponsors horen compensatie van WK-arbeidsmigranten te steunen

Wereldwijde enquête toont grote bijval voor sponsors die compensatie voor arbeidsmigranten steunen.

dinsdag 20 september 2022 15:15
Spread the love

 

De bedrijfspartners van de FIFA en de sponsors van het WK 2022 moeten samen druk uitoefenen op de Wereldvoetbalbond en de regering van Qatar om compensatie en andere oplossingen te bieden aan arbeidsmigranten en hun gezinnen die het slachtoffer zijn geworden van sterfgevallen of verwondingen, loondiefstal of schulden door illegale wervingskosten tijdens de voorbereiding van het toernooi. Dat staat in een gezamenlijk statement dat vandaag is gepubliceerd door Human Rights Watch, Amnesty International en FairSquare.

De oproep komt naar aanleiding van een nieuwe wereldwijde opiniepeiling in opdracht van Amnesty International. Daaruit blijkt dat twee derde (66%) van de ondervraagden – en 72% van degenen die waarschijnlijk naar ten minste één WK-wedstrijd zullen kijken – vindt dat de bedrijfspartners en sponsors van de FIFA, de FIFA publiekelijk moeten oproepen om de arbeidsmigranten te compenseren die hebben geleden tijdens de voorbereiding van het WK in Qatar. De enquête werd uitgevoerd door YouGov en omvatte 17.477 volwassenen in 15 landen. In België gaat het om 67% van de ondervraagden en 71% van degenen die waarschijnlijk naar ten minste één WK-wedstrijd zullen kijken.

In juli schreven de drie mensenrechtenorganisaties een brief aan de 14 bedrijfspartners en sponsors van de FIFA om de voetbalorganisatie op te roepen een einde te maken aan het misbruik van arbeidsmigranten tijdens de voorbereidingen van het WK. Sindsdien hebben vier van hen – AB InBev/Budweiser, Adidas, Coca-Cola en McDonald’s – zich uitgesproken voor een dergelijke financiële compensatie. Tien andere sponsors hebben geen publieke steun aangeboden en hebben niet gereageerd op schriftelijke verzoeken om misbruiken in verband met het toernooi te bespreken. Deze bedrijven zijn Visa, Hyundai-Kia, Wanda Group, Qatar Energy, Qatar Airways, Vivo, Hisense, Mengniu, Crypto en Byju’s.

“Merken kopen sponsorrechten voor het WK omdat ze geassocieerd willen worden met vreugde, eerlijke competitie en sportieve prestaties op het speelveld – niet met ongebreidelde loondiefstal en de dood van arbeiders die het WK mogelijk maakten”, aldus Minky Worden, directeur wereldwijde initiatieven bij Human Rights Watch. “Met slechts twee maanden tot de eerste bal wordt getrapt, zouden sponsors hun aanzienlijke invloed moeten gebruiken om druk uit te oefenen op de FIFA en Qatar om hun verantwoordelijkheden op het gebied van mensenrechten tegenover deze arbeiders na te komen.”

Eerder wees Amnesty International ook al op de rol die de nationale voetbalbonden kunnen spelen. De Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB) liet vorige week weten, samen met ander bonden, FIFA aangeschreven te hebben om actie te vragen rond een compensatiefonds. De FIFA moet ook initiatieven voor bijstand en steun aan arbeidsmigranten stimuleren en financieel ondersteunen, zoals het Migrant Workers’ Centre dat wordt aanbevolen door de Building and Wood Workers’ International.

Antwoorden van de sponsors

Hieronder volgen de antwoorden van de vier sponsors die hun steun hebben betuigd voor het garanderen van een oplossing voor de arbeiders:

AB InBev/Budweiser, de officiële biersponsor van de 2022 FIFA World Cup, bracht een verklaring uit waarin stond: “Wij steunen de toegang tot procedures die eerlijke remedies kunnen bewerkstelligen voor arbeidsmigranten die benadeeld zijn.”

Adidas bracht een verklaring uit waarin stond dat het de FIFA en het Qatarese organiserende orgaan, het Supreme Committee for Delivery and Legacy, “steunt” bij het aanpakken van “alle kwesties rond werknemersrechten die voortvloeien uit het organiseren van de 2022 World Cup, inclusief de vereiste acties voor herstel en, waar nodig, gepaste compensatie voor werknemers en hun families met onopgeloste grieven.”

Coca-Cola antwoordde aan de mensenrechtengroeperingen dat het “in gesprek blijft met sponsors en de FIFA om te onderzoeken hoe het best kan worden voortgebouwd op de vooruitgang die in Qatar is geboekt om de toegang tot effectieve rechtsmiddelen voor arbeidsmigranten verder uit te breiden,” en “moedigt de FIFA aan om voort te bouwen op haar inspanningen tot nu toe om respect voor mensenrechten in te bedden in de levenscyclus van dit en toekomstige WK-evenementen, inclusief effectieve structuren om genoegdoening te ondersteunen.”

McDonald’s schreef: “We zullen blijven samenwerken met de FIFA, mensenrechtendeskundigen en de andere sponsors om positieve veranderingen op het gebied van mensenrechten te helpen stimuleren, waaronder het ondersteunen van processen die de toegang tot genoegdoening vergemakkelijken, zowel rond het toernooi als in de gemeenschappen die we bedienen.”

Tien andere sponsors van het WK en partners van de FIFA hebben niet gereageerd, ondanks het feit dat zij in hun activiteiten en zakenrelaties een beleid voeren om de mensenrechten en normen op het gebied van milieu, maatschappij en bestuur te respecteren. De Guiding Principles on Business and Human Rights van de Verenigde Naties beschrijven de verantwoordelijkheden van alle bedrijven om de mensenrechten te respecteren, onder meer door hun invloed bij zakelijke partners aan te wenden om negatieve gevolgen voor de mensenrechten te voorkomen of te beperken.

Noodzaak tot herstel

De afgelopen jaren heeft Qatar een reeks belangrijke hervormingen doorgevoerd na een klacht over dwangarbeid bij de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO), en de Supreme Committee voor Oplevering en Erfenis heeft betere bescherming geboden aan degenen die stadions bouwen. Niettemin blijven er in het hele land ernstige misstanden op het gebied van arbeid bestaan en zijn misstanden uit het verleden niet adequaat verholpen.

In een rapport dat Amnesty International in mei publiceerde, werd benadrukt hoe de FIFA bij de toewijzing van de wereldbeker aan Qatar in 2010 niet de nodige zorgvuldigheid aan de dag legde op het gebied van de mensenrechten, hoewel de risico’s voor de werknemers goed gedocumenteerd waren, en vervolgens niet tijdig doeltreffende maatregelen nam om deze risico’s te beperken.

Op 19 mei riep een wereldwijde coalitie van migrantenrechtengroeperingen, vakbonden, supportersgroepen, overlevenden van misbruik en mensenrechtenorganisaties de FIFA op om samen met Qatar een uitgebreid programma op te zetten om alle misbruiken in verband met het WK 2022 te vergoeden. Om dit te financieren zou de FIFA een bedrag moeten reserveren dat ten minste gelijk is aan het prijzengeld van 440 miljoen dollar dat aan de teams die aan het toernooi deelnemen wordt uitgekeerd. Met slechts twee maanden tot de aftrap van het toernooi heeft de FIFA nog niet toegezegd om misstanden te verhelpen. FIFA zegt het voorstel nog in overweging te nemen.

“Er is niets dat Qatar of de FIFA ooit kunnen doen om het verlies van een geliefde goed te maken”, zegt Nick McGeehan, stichtend directeur van FairSquare, dat onderzoek doet naar misstanden op het gebied van arbeidsmigratie. “Maar financiële compensatie voor families die het moeilijk hebben vanwege de dood van arbeidsmigranten kan enig financieel respijt geven en mogelijk blijvende schade beperken.”

Voortbouwen op bestaande mechanismen

Human Rights Watch heeft gedocumenteerd dat compensatie verstrekkende voordelen kan hebben voor arbeidsmigranten en hun families. Sinds 2018 hebben de Qatarese autoriteiten maatregelen ingevoerd om werknemers te beschermen tegen loondiefstal en de toegang tot de rechter te verbeteren, maar deze dekken niet alle werknemers of behandelen geen misstanden die plaatsvonden in de jaren voordat de systemen werden opgezet. Er blijven belangrijke tekortkomingen in de uitvoering en handhaving. Werknemers die Qatar al hebben verlaten, hebben bijvoorbeeld geen toegang tot de arbeidscomités of een fonds dat is opgericht om hen te betalen wanneer hun werkgevers dat verzaken.

Sponsors, voetbalbonden (FA’s) en de FIFA moeten hun invloed bij Qatar aanwenden en druk uitoefenen op de autoriteiten om de bestaande compensatieregelingen en -systemen van het land uit te breiden en te versterken, en – waar nodig om het grote aantal gevallen van misbruik in het verleden aan te pakken – aanvullende effectieve mechanismen op te zetten om alle niet-aangepakte schade te verhelpen.

Sponsors hebben FIFA meer dan 1 miljard dollar betaald

YouGov ondervroeg 17.477 volwassenen in Argentinië, België, Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland, Kenia, Mexico, Marokko, Nederland, Noorwegen, Spanje, Zwitserland, het VK en de VS. 54%v an de ondervraagden zei dat ze waarschijnlijk minstens één wedstrijd op het WK zouden kijken.

Alle cijfers zijn, tenzij anders vermeld, afkomstig van YouGov Plc. De totale steekproef bestond uit 17.477 volwassenen. De peiling werd online uitgevoerd tussen 16 augustus en 6 september 2022. De cijfers zijn gewogen en zijn representatief voor alle ondervraagde volwassenen (van 18 jaar en ouder).

“Sponsors uit het bedrijfsleven hebben de FIFA meer dan een miljard dollar betaald om geassocieerd te worden met het WK 2022 en zullen niet willen dat hun merk wordt bezoedeld door mensenrechtenschendingen”, aldus Stephen Cockburn, hoofd economische en sociale rechtvaardigheid bij Amnesty International. “Het is duidelijk wat het publiek en hun klanten willen dat ze doen – opkomen voor de rechten van werknemers in Qatar en compensatie eisen voor elke werknemer die heeft geleden om dit toernooi mogelijk te maken.”

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!