Wij steunen het economisch programma van de Nupes bij de parlementsverkiezingen

Voor het eerst in de 21ste eeuw is links in Frankrijk het eens om een breuk met het neoliberalisme te bewerkstelligen. Nupes keert zich tegen elk beleid dat de ongelijkheid vergroot, de openbare diensten verzwakt en de ecosystemen aantast, en verdedigt bij deze parlementsverkiezingen een programma van sociale en ecologische transformatie. Het doel is tijdens het volgende mandaat een meer egalitaire en solidaire samenleving tot stand te brengen, die ook de ecologische uitdagingen respecteert.

Als economen weten wij dat dit een ambitieus programma is. De koopkracht behouden, de toegang tot kwaliteitsvolle gezondheidszorg en onderwijs garanderen, massaal investeren in de ecologische transitie of het kompas van de sociale vooruitgang bij de pensioenleeftijd van 60 jaar houden, dat betekent ingaan tegen de tendens die onze samenleving doet ontsporen. De status quo is geen optie. Nu we geconfronteerd worden met endemische onzekerheid, oorlog en ecologische transitie is het misleidend en gevaarlijk te beweren dat er geen alternatief is voor het huidige economische beleid.

Een zwalpende regering

Door de gebeurtenissen uit het lood geslagen, is de regering-Macron vervaarlijk beginnen zwalpen. Af en toe waagt ze zich aan een zeker interventionisme met het moto “koste wat het kost“ en in haar discours recupereert ze zelfs het idee van een ecologische planning. Maar de doctrine blijft een aanbodpolitiek: alleen de markt kan het handelsverkeer organiseren, zodat ondernemingen en kapitaalbezitters de volledige macht hebben om te bepalen hoe onze maatschappij zich verder ontwikkelt. Het resultaat is een ecologische catastrofe, een stijging van de inkomens van de rijksten door enorme belastingverlagingen in hun voordeel, en een privésector die steeds meer overheidssubsidies opzuigt: die zijn na de crisis van 2008 een eerste keer verdubbeld en na de pandemie opnieuw.

Deze strategie is inefficiënt en onrechtvaardig en leidt uiteindelijk tot een verslechtering van de situatie van het land, zowel op sociaal en ecologisch vlak als op het vlak van de economische ontwikkeling. De slechte prestaties van ons land op het gebied van kindersterfte, van het wiskundeniveau bij de studenten, het gebrek aan klimaatactie en de buitenlandse schuld worden allemaal systemisch. Dit is een diepgaande regeringscrisis die een koerswijziging vereist.

Besturen op basis van behoeften

Door economische problemen aan te pakken vanuit het oogpunt van de noden van de mensen, stelt het Nupes-programma een andere weg voor. Het basisprincipe daarvan is de dringende sociale noodsituatie te koppelen aan het langetermijnkarakter van een wenselijke en ecologisch verantwoorde ontwikkeling.

Een onmiddellijk antwoord op de sociale crisis is daarom een eerste vereiste. De inflatie holt de koopkracht uit en de verslappende economie zal een reeds alarmerende situatie nog verergeren. Als er een nieuwe Macroniaanse meerderheid komt, zullen de komende maanden voor het grootste deel van de bevolking zeer moeilijk worden.

Omgekeerd zou een overwinning van de Nupes onmiddellijke vooruitgang opleveren: blokkering van de prijzen van eerste levensbehoeften, verhoging van het minimumloon tot 1.500 euro netto, onderhandelingen over lonen op sectcoraal niveau, herwaardering van de pensioenen en sociale minimumuitkeringen, invoering van een zelfstandigheidsuitkering voor jongeren en een programma voor werkgarantie zullen het mogelijk maken de dringendste problemen te verlichten en het vertrouwen van de meerderheid in de toekomst te herstellen.

Een overwinning van de Nupes zou onmiddellijke vooruitgang opleveren.

Het inkomensbeleid kan echter niet het alfa en omega van de sociaaleconomische wederopbouw zijn. Daartoe moet de openbare macht opnieuw worden gemobiliseerd en moet een productief langetermijnproject worden opgezet dat verenigbaar is met het respect voor de biosfeer. Dit impliceert een inspanning om de uitrusting te financieren en de arbeidsomstandigheden te verbeteren, met name in het onderwijs, de gezondheidszorg en het wetenschappelijk onderzoek, waar de opgelopen achterstand het personeel demoraliseert. De sociale verhoudingen in de ondernemingen moeten grondig worden gedemocratiseerd, met name door een betere vertegenwoordiging van de werknemers in de beslissingsorganen van de ondernemingen, een versterking van de rol van de vakbonden en de beperking van de loonverschillen.

Een herschikking van de basisdiensten (onderwijs, vervoer, gezondheidszorg, post, justitie) zal de economische heropleving mogelijk maken van domeinen die zijn opgeofferd op het altaar van de kostenbesparing. Het voorstel om een democratische en bindende ecologische planning op te stellen is gericht op een langetermijnplanning van onze samenleving die verenigbaar is met een vermindering van de vervuiling en het gebruik van natuurlijke hulpbronnen.

Ons programma is solide

Investeringen in de wederopbouw van de openbare diensten en de ecologische overgang vereisen financiële middelen. De gekozen optie is in de eerste plaats die van de sociale rechtvaardigheid ten dienste van de doeltreffendheid. Een progressievere inkomsten- en vermogensbelasting, de herinvoering van de vermogensbelasting en de afschaffing van de vlaktaks, alsmede fraudebestrijding, zullen het mogelijk maken aanzienlijke extra middelen vrij te maken en het beroep op schulden te beperken. Hoewel de geplande inspanning aanzienlijk is voor de meest bevoorrechten, met name voor rijke erfgenamen, zullen de belastingen voor 90% van de bevolking constant blijven of dalen.

Wat de overheidsschuld betreft, is de situatie uitzonderlijk gunstig omdat de groei van het spaarvolume en de ontwikkeling van financiële producten gepaard gaan met een grotere vraag naar veilige activa. Maar wat de conservatieve tegenstanders ook mogen beweren, de Franse schuld profiteert van een zeer bevoorrechte status: enerzijds behoren onze leenvoorwaarden tot de beste ter wereld en anderzijds is het grootste deel van de Franse schuld aangegaan tegen zeer lage rentevoeten en met lange looptijden. Een gematigd inflatieniveau is gunstig voor de overheidsfinanciën, zodat een dergelijke dynamiek wenselijk is op voorwaarde dat het arbeidsinkomen en de sociale overdrachten worden beschermd. Tenslotte overwegen wij een groter beroep te doen op de openbare banksector om de geldschepping en het spaargeld van de Fransen te richten op collectieve behoeften en om bescherming te bieden tegen de destabiliserende effecten van de financiële markten.

De stijging van de lonen zal worden gefinancierd door een nieuw evenwicht in de verdeling van de winsten tussen lonen en winsten.

Nu de winsten van bepaalde Franse groepen historische records bereiken, zal de stijging van de lonen worden gefinancierd door een nieuw evenwicht in de verdeling van de winsten tussen lonen en winsten. Tegelijkertijd zullen de dynamiek van de vraag van de bevolking, de ecologische overgang en de steun voor bedrijfsdelocalisaties en innovatie de investeringen stimuleren.

Deze verkiezingen zijn het moment om de economische deugden van collectieve ambitie en solidariteit te herontdekken. Het door Nupes verdedigde programma is het resultaat van collegiale werkzaamheden van deskundigen en burgers en vormt de basis van een alliantie zonder voorgaande. De overwinning van dit sociale, ecologische en democratische project op 12 en 19 juni zou ons eindelijk in staat stellen de economie te mobiliseren om zorg te dragen voor de planeet en onze levensomstandigheden.

De eerste 30 ondertekenaars van de tribune:

Bruno Amable
Eric Berr
Mireille Bruyère
Julia Cagé
Lucas Chancel
Jézabel Couppey-Soubeyrand
Anne Debregeas
Anne-Laure Delatte
Cédric Durand
Etienne Espagne
Anne Eydoux
Bernard Friot
Jacques Généreux
Camille Herlin Giret
Elise Huillery
Sabina Issehnane
Esther Jeffers
Eloi Laurent
Benjamin Lemoine
Dominique Méda
Stefano Palombarini
Thomas Piketty
Dominique Plihon
Emmanuel Saez
Laurence Scialom
Isabelle This Saint-Jean
Aurélie Trouvé

Dit opiniestuk verscheen op de website van Journal Du Dimanche, en werd vertaald door Gaston Van Dyck