© Johanna de Tessières / Greenpeace

PFOS: milieuorganisaties dagvaarden Vlaamse overheid voor schending informatieplicht aan burger

Een coalitie van de milieubeweging, ecologische tuiniers en bioboeren laat in een gezamenlijke mededeling weten dat ze samen de Vlaamse Overheid, de Openbare Maatschappij voor Afvalstoffen (OVAM) en Lantis (de bouwheer van de Oosterweel) dagvaarden. "Hoewel de 3 partijen zeker sinds 2017 op de hoogte waren van de PFOS-vervuiling en de potentiële gevolgen voor milieu en volksgezondheid, verzuimden ze de bevolking te waarschuwen", stellen de milieuorganisaties vast. Ze besluiten dat de overheid de informatieplicht, de zorgplicht en de rechten van de mens heeft geschonden.

woensdag 26 januari 2022 15:53
Spread the love

 

Met kostbare tijd gespeeld

De coalitie bestaande uit Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, BioForum en Velt benadrukken dat voor een zorgvuldig overheidsbeleid het een essentiële zaak is om burgers tijdig te informeren over de impact van vervuiling en gezondheidsrisico’s. “De buurtbewoners en boeren hadden al jaren geleden hun voorzorgen kunnen nemen. Ook had de overheid 4 jaar geleden al kunnen starten om alle PFAS in Vlaanderen in kaart te brengen. Er ging kostbare tijd verloren.”

“Een van de absolute kerntaken van de overheid is haar burgers en het leefmilieu beschermen. Door informatie achter te houden over de nefaste gevolgen van de PFOS-vervuiling, bracht ze de natuur en de gezondheid van de omwonenden schade toe.

Bovendien werd het imago van lokale bioboeren geschonden. De vervuiling treft de biologische boeren extra hard omdat het belang van bodem en vrije uitloop van dieren de sector extra kwetsbaar maakt. Dat is onaanvaardbaar en mag in de toekomst nooit meer gebeuren”, zegt de coalitie die 1 euro morele schadevergoeding vraagt.

Het verdwenen rapport Tytgat

Om even terug te gaan in de tijd, waar het schandaal begon, haalt de coalitie het rapport van professor Jan Tytgat over de PFOS-kwestie aan die op 6 oktober 2017 werd afgeleverd en verstuurd naar Lantis, OVAM en verschillende ministeriële kabinetten. “Ondanks de alarmerende waarschuwingen en aanbevelingen in het rapport, besloten de verschillende overheidsinstanties en de toenmalige regering er niets mee te doen.” Zo gingen er jaren verloren en werd de gezondheid van de burger nodeloos langer in gevaar gebracht. De eerste spades gingen de grond in.

Opvallend vindt de coalitie het dat er sinds 2017 niets is veranderd aan de maatregelen. Het zijn die maatregelen die in 2017 werden voorgesteld, die ongewijzigd in werking traden in de zomer van 2021, onder grote politieke druk weliswaar. Hoe dat komt? Een enorm stijging in media-aandacht voor het dossier, dankzij enkele bezorgde burgers en milieuactivisten zoals onder andere Thomas Goorden.

Met PFOS vervuilde grond ramp voor bioboeren

“Bioboeren en hun klanten hechten veel belang aan gezonde voeding en een gezond leefmilieu. Een startende bioteler zou nooit beginnen boeren in een gebied met door PFOS vervuilde grond, indien hij dat op voorhand zou weten. Consumenten kiezen ook net voor bio omdat ze erop vertrouwen dat de bioboer werkt volgens het voorzorgsprincipe en dus geen onnodige risico’s neemt ten koste van mens of milieu”, zegt Esmeralda Borgo van BioForum.

“Onze mensen kregen plots te horen dat hun zelf geteelde groenten niet meer geschikt voor consumptie waren. De effecten en verbolgenheid zijn groot. Imagoschade kwam er bovenop. Door laattijdige communicatie van de overheid, zijn wij de pineut”, zegt Stijn Overloop, directeur bij Velt, Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren.

Naar actieve informatieplicht

Ondanks de hele PFOS-saga en het politieke amateurtoneel dat erbij komt kijken, is het rapport van Tytgat nog steeds niet publiek. De coalitie vraagt zich af of we dan niets geleerd hebben. We zouden moeten weten dat transparantie cruciaal is voor de bescherming van het leefmilieu en de volksgezondheid.

“De keuze om de PFOS-vervuiling in de doofpot te houden moeten worden rechtgezet. Maar even belangrijk: onze overheden moeten extra checks en balances inbouwen om dit soort bedrog van burgers in de toekomst te vermijden”, zegt Joeri Thijs van Greenpeace.

Met deze dagvaarding en de symbolische euro schadevergoeding willen Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, BioForum en Velt de overheid aanzetten tot een actieve informatieplicht. Rapporten, publicaties, lopende initiatieven en onderzoeken zouden allemaal op een proactieve manier moeten verspreid worden naar de burger.

“De milieubeweging vraagt dan ook dat vergunningen, inspectieverslagen en rapporten transparant online worden geplaatst, net als alle rapporten die besteld of uitgevoerd worden door de overheid. We moeten ervoor zorgen dat dit het laatste milieuschandaal wordt dat de overheid probeerde stil te houden”, besluit Tycho Van Hauwaert van BBL.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!