Opinie -

Debat over België: zwijgende meerderheid doorbreekt de stilte

België meer en meer opsplitsen en uiteindelijk opblazen is de natte droom van VB, N-VA en aanverwante geesten. Bart De Wever heeft de mond vol van zijn ‘episch project’. Maar er zijn gelukkig nog heel andere meningen en visies in het debat.

donderdag 18 november 2021 16:19
Spread the love

David Pestieau, ondervoorzitter van de linkse PVDA, publiceerde onlangs het manifest ‘We Are One’ (uitgegeven bij EPO) om een andere visie over België uit te dragen. Ook verenigingen als B-Plus en BE2030-United for Belgium staan een pro-Belgisch discours voor. “Bij de bevolking is er een stille meerderheid pro eenheid, ja ook bij de Nederlandstalige Belgen”, onderstreept Pestieau.

Op de klimaatconferentie in het Schotse Glasgow (COP26) bleek dat België er niet in slaagde om met één krachtige stem te spreken. De zoveelste illustratie van het feit dat de regionalisering en de versnippering van bevoegdheden een degelijk beleid voor heel het land in de weg staan en bemoeilijken. Vanuit separatistische hoek worden ook stelselmatig pogingen ondernomen om Belgisch, federaal beleid te dwarsbomen.

Na de overstromingen in de Vesdervallei zag David Pestieau in Pepinster en andere getroffen gemeenten met eigen ogen hoe Franstalige en Nederlandstalige Belgen de handen in elkaar sloegen om de grote menselijke miserie aan te pakken. “Er kwam toen hulp uit alle hoeken van het land, indrukwekkend om te zien. Met elkaar praten bleek in de praktijk helemaal niet zo’n probleem”.

Ook bij Nederlandstalige Belgen is er een 2/3 meerderheid voor meer eenheid in België, zoals nog bleek uit een recente peiling van VRT en De Standaard. Ondanks alle politieke agitatie van de voorbije tientallen jaren. “Alleen krijgt dat in het politieke milieu nog te weinig weerklank”, merkt Pestieau.

Het agressieve discours van N-VA en VB tegen België voedde mee de ongerustheid die Pestieau motiveerde om zijn boek te schrijven. “De Wever en Co zien 2024 als een kantelmoment. Ze waarschuwen voor ‘civiele onrust’ en vragen zich af of de Grondwet niet moet worden opzij gezet. Mijn manifest levert argumenten om werk te maken van meer eenheid. We moeten alternatieven formuleren en het debat aangaan. De huidige crisiscontext is perfect om alle positieve krachten te bundelen: politieke spelers, vakbonden, ziekenfondsen, mensen uit de cultuur, intellectuelen, figuren uit de sport, noem maar op”.

Herfederaliseren

Volgens Pestieau zou het verstandig zijn om een aantal bevoegdheden te herfederaliseren. “Ik denk bijvoorbeeld aan de gezondheidszorg, de energiesector, het beheer van onze rivieren en waterlopen. Sommige uitvoerende aspecten kan je eventueel regionaal houden. We moeten naar een situatie waarin de federale overheid veel vaker het laatste woord heeft, zoals in een normaal federaal land. Nu spelen de diverse regeringen en parlementen te veel pingpong met elkaar, we zitten met een gevechtsfederalisme en een kakofonie. Er is ook nog altijd geen federale kieskring; waarom zouden de Belgen niet mogen stemmen voor de persoon die zij als nationale premier wensen? We moeten werk maken van een nieuwe, nationale dynamiek met uiteraard linkse en rechtse krachten”.

Onderwijs herfederaliseren vindt Pestieau minder vanzelfsprekend. “Maar we zouden wel gemeenschappelijke normen voor het onderwijs moeten bedenken, bijvoorbeeld rond taalbeheersing. We moeten het onderwijs van de andere landstalen overal verplichten. En switchen van het Nederlandstalige onderwijs naar het Franstalige, en omgekeerd, moet veel makkelijker worden gemaakt. Nu zijn er serieuze verschillen op het vlak van middelen, lonen, pensioenen. Waarom moet het zo moeilijk zijn voor een leraar uit Oudenaarde om les te geven op een school in Lessines of Doornik? En waarom is er zo weinig meertaligheid in ons onderwijs, in het Groothertogdom Luxemburg leren de leerlingen Letzeburgs, Frans en Duits?”. Pestieau betreurt dat het Nederlands nog altijd geen verplicht vak is op alle Franstalige scholen ondanks alle mooie verklaringen van opeenvolgende bevoegde ministers.

Kloof burgers-politiek

Opmerkelijk is dat een aanzienlijk aantal Belgen méér eenheid wil, terwijl een flink deel van de politieke klasse dat niet lijkt te willen weten. “Die kloof tussen burgers en politiek is er op wel meer gebieden”, stelt Pestieau. “Kijk naar het pensioendossier: de politiek wil de mensen langer laten werken, de gemiddelde werknemer wil stoppen wanneer hij 61 of 62 is. Ook in het debat over rechtvaardige fiscaliteit zie je de kloof tussen de bevolking en de politiek”.

De PVDA’er constateert dat sommige prominente en minder prominente figuren uit andere partijen wel soms uitspraken doen tegen (Vlaams) nationalisme en separatisme. “Er zijn veel meer politici die wel iets voelen voor een herfederalisering. Maar ze moeten zich ook meer durven uitspreken in het openbaar”.

In 2019 stonden N-VA en PS op het punt om een deal te beklinken die tot nog meer splitsing zou hebben geleid. Bij de politie, bij de civiele bescherming, in het arbeidsmarktbeleid bijvoorbeeld. “Iemand als De Wever wil altijd nieuwe stappen zetten totdat hij ook de sociale zekerheid en het land kan splitsen. Sommige krachten binnen de PS willen met de N-VA onderhandelen, maar niet alle PS’ers zijn fans van het regionalisme. De houding van een politieke partij hangt ook van de evolutie bij de publieke opinie. Ik ben zeker niet hopeloos, maar we moeten het debat voeren”.

Concurrentie onder werknemers

Als linkse politicus kan je niet meegaan in scenario’s die de concurrentie onder werknemers in België versterken, vindt Pestieau. “Jan met de Pet zou dan het kind van de rekening worden. Sommige Vlaamse politici willen van Vlaanderen een landje maken dat naar de pijpen van Voka danst, met een politiek van strenge activering, weinig mededogen voor langdurig zieken en zo laag mogelijke lonen. Of neem nu onze geneesmiddelen: hoe gaat een kleine regio met Big Pharma onderhandelen wanneer sommige producten te duur blijken?”.

David Pestieau hoopt dat zijn manifest kan bijdragen om het debat over België ruimer te voeren en een bredere beweging te voeden. “CopyLeft is ons motto, we hebben geen patent op onze ideeën. Toen we het boek voorstelden in de Brusselse Bozar, hadden we sprekers die helemaal niet tot de PVDA behoren: de gewezen atlete Tia Hellebaut, Alain de Gerlache (ooit de woordvoerder van Guy Verhofstadt), vakbondsmensen als Stefaan Decock (ACV Puls) en Estelle Ceulemans (ABVV). Naarmate we onze krachten meer bundelen, kunnen we de separatistische stromingen beter isoleren. Veel kiezers van N-VA en VB zijn trouwens ook geen separatisten, iets wat dikwijls onder de mat wordt geveegd”.

In het Vlaams-nationalistische kamp wordt geprobeerd om het communautaire vuur zoveel mogelijk op te stoken. “Op de jongste (extreemrechtse) IJzerwake bijvoorbeeld werd pure trumpiaanse taal gesproken. Daar waarschuwden ze voor ‘een vervalsing van de verkiezingsresultaten door de belgicisten in 2024’. Zulke broeierige uitspraken dienen natuurlijk alleen maar om de achterban wantrouwig te maken. Ze moeten helpen om een klimaat van ‘civiele onrust’, zoals gewenst door De Wever, aan te wakkeren. In zo’n klimaat denken de separatisten meer kans te maken om hun confederalisme af te dwingen”.

‘Verfrissend’

Tony Van de Calseyde, voorzitter van B-Plus, heeft ‘We Are One’ nog niet gelezen maar is wel blij met het boek. “Het is verfrissend dat er eindelijk eens een partij is met vertegenwoordigers in het parlement die voluit kiest voor meer eenheid, en niet voor meer verdeeldheid. De PVDA overgiet zijn discours natuurlijk met een linkse saus, maar vanuit hun optiek is dat ook logisch. Veel liberalen bijvoorbeeld zullen een pleidooi voor meer eenheid eerder verdedigen met het argument dat je dan ‘minder overheid’ nodig hebt. Iedere partij zingt zoals ze gebekt is. Het is David Pestieau alleszins goed gelukt om het thema in de markt te zetten. En ook in andere partijen trekken steeds meer mensen de federalistische kaart. Eindelijk. Maar we zijn er nog niet”.

Ook bij B-Plus merken ze dat meer mensen voorstander zijn van een herfederalisering van bevoegdheden. “In een recente opiniepeiling van De Standaard en de VRT was staatshervorming plots het op twee na belangrijkste thema. Vroeger stond zoiets achteraan in de prioriteitenlijst. Diegenen die de kwestie belangrijk vinden, willen nu in grote mate méér België. Het gaat om zowat 2/3 van de ondervraagden, dat is niet niks. De meeste mensen waren altijd al tegen een splitsing van het land, maar dit is toch opmerkelijk. De bevolking heeft gezien dat we moeten samenwerken om iets te bereiken. De overstromingsramp in de voorbije zomer maakte dat ook heel duidelijk”.

B-Plus is voorstander van een ‘evenwichtige staatshervorming’. “Het moet niet langer alleen maar gaan om meer autonomie voor regio’s maar ook om de samenhang en om de slagkracht van het federale niveau. De tijd is daar nu rijp voor. Wij zullen niet aanvaarden dat er een zevende staatshervorming zou komen die nog maar eens draait rond ‘splitsen om te splitsen’. Met zo’n aanpak ben je de staat niet meer aan het hervormen maar aan het afbreken”.

‘Pro-Belgische stemmen niet langer doodzwijgen’

Ook B-Plus wil graag zoveel mogelijk mensen mobiliseren om de pro-Belgische stemmen veel sterker te laten klinken. “Momenteel komen die stemmen nog altijd te weinig aan bod”, vindt Van de Calseyde. “Bij een deel van de media is het nog altijd ‘not done’ om voor een sterker Belgisch niveau te pleiten. Wie een opinie in die zin wil verkondigen, komt er gewoon niet in. Dat moet ophouden. Het is onaanvaardbaar dat de grote meerderheid van de Belgen wordt doodgezwegen”.

De voorzitter van B-Plus wil zich niet blindstaren op de grote budgetten die N-VA en VB kunnen aanspreken om een splitsingsdiscours te promoten. “Met weinig middelen kan je toch heel efficiënt zijn als je ze verstandig gebruikt. De N-VA verspilt veel centen aan advertenties op Facebook. Met B-Plus trachten we te mobiliseren in alle lagen van de bevolking: bij politici, in de academische wereld, in de sport, bij werknemers- en werkgeversorganisaties enzovoort. Je moet zoveel mogelijk mensen overtuigen om voor hun mening uit te komen. Ook op dit punt geldt dat je altijd meer bereikt door samen te werken dan door het alleen te doen”.

Lichtpunten bij PS

Sommige waarnemers vrezen voor een berekende koehandel tussen N-VA en PS in 2024, met België in de folterstoel. “Het klopt dat er bij de PS een sterke regionalistische strekking bestaat maar ik zou toch niet de hoop verliezen als het over die partij gaat. In de zomer van 2020 hadden N-VA en PS naar verluidt bijna een akkoord; als nog maar de helft daarvan waar was, is er een probleem. Maar kijk, ondertussen pleit Paul Magnette opnieuw voor een federale kieskring en zegt hij geen taboes te hebben als er wordt gepraat over een herfederalisering van bevoegdheden. Bij B-Plus waren we ook erg blij toen een partijtopper als Thomas Dermine begin september ons Pact voor België steunde. Eind 2019 tekende de PS als partij al ons Pact”.

Volgens Van de Calseyde neemt N-VA-voorzitter Bart De Wever zijn wensen voor werkelijkheid door te hopen op een akkoord over confederalisme met de PS. “Op hun eentje zouden die twee partijen trouwens niets kunnen doen. Ook nu lijken de mogelijke partners voor een ‘confederale omslag’ me niet dik gezaaid te zijn. Integendeel, ik denk dat de situatie nu zeker niet beter is voor de fans van separatisme en confederalisme”.

“Wat ons bindt, maakt ons sterker”

Paul Bosmans, voorzitter van de vzw BE2030-United for Belgium, heeft het manifest van David Pestieau ook nog niet gelezen. “Maar zijn initiatief bewijst dat er minstens één politieke partij is die beseft dat veel Belgen helemaal geen splitsing van ons land willen. Wat ons bindt, maakt ons sterker; wat ons verdeelt, maakt ons zwakker. Dit is de overtuiging van alle leden van BE2030 en ik deel die volledig. Een splitsing van België zou asociaal, duur absurd en brutaal zijn. Ze zou ook economisch onverantwoord zijn. De retoriek van de separatisten is pervers, want ze weten perfect wat hun verkeerde logica voor gevolgen zal hebben. Toch aarzelen ze niet om hun machtswellust en ego te dienen, ten koste van de welvaart van iedere Belg”.

“De overgrote meerderheid van de Belgen is nooit voor een splitsing van het land geweest. Sommige politieke partijen nemen nu wat meer afstand van het separatistische discours, maar volgens mij speelt electoraal opportunisme daarbij een rol. N-VA en VB dragen het separatisme in het noorden des lands, terwijl de CD&V, die mee aan de basis lag van alle staatshervormingen, ernaar staat te kijken. Na zes staatshervormingen, allemaal in de richting van meer splitsing, is ons land slecht bestuurbaar geworden. Het staat onomstootbaar vast dat we daar iets moeten aan doen. Sommige partijen beseffen nu dat een herfederalisering een geloofwaardig antwoord kan zijn voor de groeiende ergernis bij de bevolking. Of de politiek er ook echt werk van zal maken, is een andere vraag”.

‘Zwijgende meerderheid zichtbaar maken’

“Onze vzw BE2030-United for Belgium is geen politieke partij en jaagt dan ook niet op stemmen. We willen wel de zwijgende meerderheid zichtbaar maken zodat politieke partijen inzien dat er kiezers te winnen vallen met een verhaal van eenheid en solidariteit. Sommige partijen zouden er verstandig aan doen om daarmee rekening te houden. De mobilisatie moet sterker worden als we de machtswellust en de onverantwoordelijkheid bij sommige partijen willen terugdringen”.

Volgens Bosmans wil BE2030-United for Belgium als pro-Belgische organisatie positief samenwerken met iedereen die zich inzet voor solidariteit en nationale eenheid. “We willen alle pro-Belgische krachten verenigen, en willen daarbij ook versnippering tegengaan”.

“Het zal lukken om meer te mobiliseren door onze ambitie en ons ideaal. Mensen willen meedoen aan acties die stoelen op enthousiasme, volharding en menselijkheid. Veel geld of human resources hebben we niet, maar ons ideaal en onze motivatie zijn ijzersterk. Wat wij voorstaan, is in het belang van iedere Belg. Elke grote actie wordt geboren uit een droom”.

Bosmans vindt dat de strijd voor de eenheid niet los te koppelen is van het streven naar ethiek en goed bestuur. “Begrippen die weinig doorwegen voor sommige machtsgeile politici. Het gevaar is reëel dat de Belgische bevolking eens te meer gegijzeld wordt door politici die alleen hun persoonlijke agenda nastreven. We moeten dus alert zijn en die foute agenda’s met alle mogelijke middelen bestrijden”.

 

Het boek ‘We Are One’ (176 blz.) is uitgegeven bij EPO. Meer over B-Plus is te vinden op www.bplus.be. Meer over BE2030-United for Belgium lees je op www.be2030.be.

 

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!