Foto: Wikimedia Commons
Jake Johnson, Scheerpost,

Pandora Papers: VS en GB dé toplanden die fiscale transparantie tegenhouden

De explosieve Pandora Papers richten de schijnwerpers in hoofdzaak op hooggeplaatste personen en wereldsterren waardoor landen en instellingen die belastingfraude ten bate van de rijken mogelijk maken, buiten schot blijven. Het gaat dan in hoofdzaak over de VS en Groot-Brittannië die dit systeem niet alleen in stand houden maar ook bevorderen en uitbreiden. VS-rijken ontbreken opvallend op de Pandora lijst. "Superrijken in de VS betalen al zo weinig belastingen dat een belastingparadijs voor hen geen meerwaarde betekent.”

vrijdag 8 oktober 2021 11:39
Spread the love

 

De in de eerste week van oktober 2021 gelekte Pandora Papers zijn een ware goudmijn en lichten nogmaals een tipje van de sluier die over de geheimzinnige offshore-constructies hangt. De VS en andere rijke landen hebben dit systeem niet alleen in de hand gewerkt, ze houden het ook in stand.

Na de bekendmaking van het onderzoeksdossier werden meteen oproepen gelanceerd om onverwijld de internationale regels te veranderen. Het zijn immers die regels die maken dat de machtigen hun rijkdom kunnen verbergen, aan hun verplichtingen ontsnappen en naar fondsen snakkende regeringen beroven van cruciale inkomsten.

“Dit hadden ziekenhuizen kunnen zijn”, zei Susana Ruiz, deskundige belastingbeleid van Oxfam International. “Dit is waar de lonen zitten van het zorgpersoneel of alle extra leraren die we nodig hebben.”

“Telkens wanneer een politicus of een bedrijfsleider beweert ‘geen geld’ te hebben voor klimaatgerelateerde maatregelen, voor meer en betere banen, voor een eerlijk herstel na de crisis of voor meer ontwikkelingshulp, weten ze nu waar ze die kunnen vinden.”

“427 miljard dollar komt neer op het ontduiken van het volledige jaarsalaris van een verpleegster, elke seconde van elk uur, elke dag van de week. De gewone belastingbetaler betaalt het gelag”

“Belastingparadijzen kosten regeringen over de hele wereld elk jaar 427 miljard dollar, wat neerkomt op het volledige jaarsalaris van een verpleegster, elke seconde van elk uur, elke dag van de week. De gewone belastingbetaler betaalt het gelag.”

“Ontwikkelingslanden worden in verhouding het hardst getroffen. Ondernemingen en rijken die gebruik maken van belastingparadijzen, concurreren met diegenen die dat niet doen. Belastingparadijzen zorgen er ook voor dat misdaad en corruptie kan gedijen.”

Schaduweconomie

Net als bij de Panama Papers in 2016 geeft het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) met de Pandora Papers een beter zicht op de werking van de “schaduweconomie”, waar wereldleiders, beroemdheden en superrijke zakenmagnaten — waarvan sommigen beschuldigd worden van flagrante misdaden — gretig gebruik van maken om miljarden dollars weg te moffelen en aan de fiscus te onttrekken.

Foto: Timmaexx, Wikimedia Commons / Public Domain

Het Consortium kon 11,9 miljoen documenten inkijken, analyseren en lekken en legde de goed bewaakte financiële manoeuvres bloot van meer dan 330 politici en hoge ambtenaren uit bijna 100 landen en gebieden. Onder hen ook tientallen nog actieve nationale leiders.

“De geheime documenten onthullen offshore dealings van de koning van Jordanië, de presidenten van Oekraïne, Kenia en Ecuador, de premier van Tsjechië en de voormalige Britse premier Tony Blair”, schrijft het ICIJ in een samenvatting van de metershoge stapel documenten.

“Enge focus op personen die via achterpoortjes hun geld in belastingparadijzen parkeren, leidt de aandacht af van de instellingen en landen die dit fraude faciliterend belastingstelsel op poten hebben gezet.”

“Ze geven ook details over de financiële activiteiten van de ‘onofficiële minister van Propaganda’ van de Russische president Vladimir Poetin en van meer dan 130 miljardairs uit Rusland, de VS, Turkije en andere landen.”

Ook vooraanstaande atleten, modellen en kunstenaars hebben overzeese activa, onder andere de beroemde Indiase cricketspeler Sachin Tendulkar, de popster Shakira en het supermodel Claudia Schiffer.

Alex Cobham, directeur van het Tax Justice Network, waarschuwde evenwel dat een enge kijk op de personen die via achterpoortjes in de belastingwet hun geld in belastingparadijzen konden parkeren, de aandacht afleidt van de instellingen en landen die een fraude faciliterend belastingstelsel op poten hebben gezet.

“De VS staan bovenaan de lijst van landen die transparantie zoveel mogelijk tegenhouden … en Groot-Brittannië staat aan het hoofd van het grootste netwerk van belastingparadijzen ter wereld”.

“Het is een schande wat die individuen hebben gedaan en ongetwijfeld zullen hun activiteiten de komende dagen zeer nauwkeurig onderzocht worden, maar we mogen één cruciaal feit niet uit het oog verliezen: maar weinigen van hen hebben meegewerkt aan de omvorming van het wereldwijde belastingsysteem in een geldautomaat voor de superrijken”, postte Cobham zondag. “Die eer is voor professionals en hun ondernemingen die dit hebben mogelijk gemaakt — de banken, de advocaten- en boekhoudbedrijven — en de landen die hen ter wille zijn.”

Cobham merkte ook op dat de Pandora Papers — het resultaat van een bijna twee jaar durend onderzoek door 600 journalisten in 117 landen en gebieden — bevestigen dat de VS de grootste “handelaar in financiële geheimen ter wereld” zijn.

“De VS staan bovenaan de lijst van landen die transparantie zoveel mogelijk tegenhouden … en Groot-Brittannië staat aan het hoofd van het grootste netwerk van belastingparadijzen ter wereld”, schreef Cobham.

“Er moet volledige transparantie komen zodat we belastingontduikers kunnen ter verantwoording roepen, vooral als ook onze politici betrokken zijn. VS-president Biden moet zijn woorden in daden omzetten en het wereldwijde illegale financieringssysteem uitschakelen, te beginnen met de grootste misdadiger, zijn eigen land.”

Volgens het ICIJ tonen de nieuwe documenten in detail “hoe in het bijzonder de VS almaar meer een aantrekkelijke bestemming is geworden om rijkdom te verbergen, ook al beschuldigt het samen met zijn Westerse bondgenoten vooral kleinere landen ervan de stroom geld en activa uit corruptie en misdaad toe te laten.”

“Onder de Pandora Papers vonden we documenten van 206 Amerikaanse trusts in 15 staten en Washington DC en van 22 Amerikaanse fondsbeheerders”, zegt het ICIJ. “De documenten geven details over de verschuiving van honderden miljoenen dollars uit belastingparadijzen in het Caraïbisch gebied en Europa richting Zuid-Dakota, een dunbevolkte VS-staat, die een belangrijke bestemming is geworden voor buitenlands geld.”

“Wij, Amerikanen, zouden moeten beschaamd zijn dat we een aantrekkingspool zijn geworden voor kleptocratische fondsen”, zei Chuck Collins, directeur van het Program on Inequality and the Common Good aan het Institute for Policy Studies.

Verdachte afwezigheid VS-rijken

Verdacht afwezig zijn dan weer sommige van de rijkste Amerikanen, o.a. Bill Gates, Elon Musk, Warren Buffett en ook de rijkste man ter wereld, Jeff Bezos. Maar, zo legt de Washington Post uit, dat komt wellicht doordat “de superrijken in de VS zo weinig belastingen betalen dat een belastingparadijs voor hen geen meerwaarde betekent.”

In antwoord op de onthullingen in de Pandora Papers roept Oxfam de wereldleiders op een einde te maken aan de belastingparadijzen door volgende actie te ondernemen:

  1. Een einde maken aan belastinggeheim voor individuen, offshores en multinationale ondernemingen. Een openbaar register opzetten van werkelijke eigenaars bankrekeningen, trusts, lege vennootschappen en activa. Multinationale ondernemingen verplichten rekeningen te openbaren waar zij zaken doen, per land.
  2. Meer gebruik maken van automatische uitwisseling, waardoor belastingdiensten toegang krijgen tot de informatie nodig om het geld te traceren.
  3. Een einde maken aan winstverschuiving door bedrijven naar belastingparadijzen met nieuwe regels. In het kader van het BEPS-akkoord van de OESO een wereldwijde minimumbelasting vaststellen, idealiter van ongeveer 25 procent.
  4. Een wereldwijde zwarte lijst van belastingparadijzen opstellen en tegenmaatregelen nemen, waaronder sancties, om hun gebruik te beperken.
  5. Een nieuwe wereldwijde agenda opstellen voor eerlijk belasten van vermogen en kapitaal. De belastingconcurrentie tussen landen aanpakken met betrekking tot vermogende particulieren, hetzij op inkomen, hetzij op vermogen, aan de hand van overeengekomen normen.

“De beloften van regeringen om een einde te maken aan belastingparadijzen zijn nog lang niet gerealiseerd”, zei Ruiz. “We kunnen niet toestaan dat belastingparadijzen de ongelijkheid in de wereld blijven oprekken tot het breekpunt, terwijl de wereld de grootste toename van extreme armoede in decennia beleeft.”

 

US Denounced as ‘Biggest Peddler of Financial Secrecy’ After Pandora Papers Leak werd vertaald door Marina Mommerency.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!