Door in te zetten op een doorgedreven circulaire economie, zijn aanzienlijk minder energie en grondstoffen nodig om dezelfde waarde te creëren. Aan de Vlaamse overheid om duidelijke krijtlijnen richting klimaatneutraliteit uit te tekenen voor de industrie.
Een beter alternatief, in het belang van industrie en jobs
In november 2020 lanceerde het Agentschap Innoveren & Ondernemen (Vlaio) een studie rond de uitdaging om onze industrie klimaatneutraal te krijgen. Het uitgangspunt van die studie: de broeikasgasuitstoot terugdringen zonder de belangen van de huidige Vlaamse industrie in gedrang te brengen. Daardoor landde geen van de scenario’s op klimaatneutraliteit en leunen ze allemaal in grote mate op halfslachtige en dure oplossingen zoals koolstofafvang. Toch is het onverstandig om vast te klampen aan technologieën die tegen het midden van de eeuw geen klimaatneutraliteit voor de economie kunnen opleveren. Dat is een groot gevaar voor de competitiviteit en de weerbaarheid van onze economie, en dus ook voor de toekomstige jobs in onze industrie.
”Daarom gaven we het onafhankelijk studiebureau Climact de opdracht te berekenen hoe we onze industrie wél kunnen klaarstomen voor de toekomst”, stelt Tycho Van Hauwaert, beleidsexpert Industrie bij Bond Beter Leefmilieu. “We gebruikten exact hetzelfde simulatiemodel, maar kozen voor recepten die de overheid in haar eigen studie nog niet op de radar had, zoals een keuze voor circulariteit, efficiënter grondstoffenverbruik en vraagreductie.”
Succesvolle recepten
De resultaten van het BBL-scenario zijn bemoedigend: het toont aan dat snellere en grootschalige emissiereducties in de industrie mogelijk zijn. Het scenario zet de industrie beter op weg naar klimaatneutraliteit (-95,2% tov 86,4%), vermindert de nood aan energie (-48%), zet veel minder in op een halfslachtige en dure oplossing als CO2-afvang (2,5 miljoen ton ten opzichte van 12 miljoen ton). Het is daardoor ook goedkoper (12 -13 miljard tegenover 12-18 miljard). De investeringen belanden in het BBL-scenario bovendien in nieuwe, innovatieve technologieën die bijdragen tot de industrie van de toekomst, in plaats van de fossiele lineaire industrie van het verleden in stand te houden.
Maatschappelijk debat
In het najaar komt minister Crevits met een nieuwe strategie voor het industriebeleid. Dat moet de contouren van ons Vlaams industriebeleid uitzetten.
“Die discussie verdient een breed maatschappelijk debat”, zegt Van Hauwaert, “de transitie is namelijk niet alleen baanbrekend voor de industrie zelf, ze zal ook een impact hebben op de hele samenleving. Zo zal de overheid infrastructuur moeten voorzien, aansluitend op de investeringsbeslissingen van de industrie. Heel wat investeringen zullen bovendien publieke ondersteuning nodig hebben. En bovendien impliceert de transitie een serieuze verandering in de jobinhoud en de jobskills die we in de toekomst nodig hebben.”
Daarom moeten ook burgers, vakbonden en de milieubeweging mee de richting van de industriële transitie kunnen bepalen. Enkel een transparant, inclusief en participatief beleid kan voor het broodnodige draagvlak zorgen.
“Met het BBL-scenario geven we aan hoe de industrie klimaatneutraal kan worden. Het is nu aan de Vlaamse overheid om iedereen te betrekken en ervoor te zorgen dat de Vlaamse industrie gestimuleerd wordt om de juiste investeringen te doen en snel af te stappen van fossiele brandstoffen en grondstoffen “, besluit Van Hauwaert.