Stop met daarover te pochen. Stop met promopraatjes. Het is al erg genoeg dat de staat zichzelf het recht heeft ontzegd om megacontracten uit het verleden en aankoopbeslissingen van vorige regeringen ongedaan te maken. Wees nederig hierover. Gevangenissen bijbouwen is een mislukt beleid. Het wil zeggen dat al dat opsluiten in al die andere gevangenissen niet gewerkt heeft, dat het leidt tot altijd maar langere straffen en tot toenemende criminaliteit.
Natuurlijk wrijft de private kapitaalmarkt zich in de handjes. Zij zijn dan ook de enige winnaars van dit debacle. Maar daarom hoeft een minister nog niet voor te lezen uit de promoblaadjes. Iedereen weet dat die blinkende brochures pure reclame zijn, opgedirkte leugens die nadien altijd duurder blijken uit te vallen en kille kerkers opleveren, vol moderne technosnufjes die de mensen uit elkaar houden en de frustraties zullen doen oplopen.
Iedereen weet dat kleinschalige huizen beter geschikt zijn om een antwoord te geven op de multipele vragen en noden van mensen, daders en slachtoffers, die achter een veroordeling schuil gaan. Wat meer is: zelfs de minister weet dit. In zovele interviews komen de woorden zinvolle detentie en detentiehuizen gezamenlijk voor.
Ja, we weten dat die omslag naar detentiehuizen zijn tijd zal nemen. Al blijkt het plots rapper te zullen gaan om zeshonderd plaatsen in detentiehuizen te realiseren dan een gevangenis van 312 gedetineerden neer te poten. Denk maar aan Dendermonde waar het project van een nieuwe gevangenis al langer dan 26 jaar aansleept.
We weten wel dat onze huidige gevangenissen kreunen onder overbevolking. Samen met zovele andere instanties, academische, het CPT, de CTR weten we: overbevolking los je niet op door bijkomende celcapaciteit te creëren, maar door de strafmaat te verlagen en minder mensen naar de gevangenis te sturen. Een betere vrijheidsstraf los je niet op door bomen te planten in een megacomplex of door energiezuinige gebouwen met groendaken neer te poten achter een Berlijnse muur, maar door kleinschalige infrastructuur die zich met de samenleving verbindt.
Vergeet niet dat het om mensen gaat. Niet om megaprojecten. Niet om geld. Niet om mooie praatjes en plaatjes. Het gaat om mensen die zullen gestraft worden en die je dus moet begeleiden, ontmoeten, ruimte geven om hun leven om te keren, nieuwe keuzes te maken. Maar dan, godverdomme, binnen een context die dat mogelijk maakt. Wees bescheiden in de gebouwen. Wees groots in de menselijke omkadering en nabijheid. Sla bruggen naar de slachtoffers.
Maar stop met dingen op te hemelen waar geen zinnig mens nog in gelooft.
