"Niet voor ons, maar met ons': ATD Vierde Wereld België bestaat 50 jaar

Op 26 september vierden leden (vrijwilligers met en zonder armoede – ervaring) en medewerkers het vijftig jarig bestaan van ATD Vierde Wereld België. De focus lag zowel op het verleden als de toekomst van de Beweging. Het was een kans om de verwezenlijkingen van de voorbije jaren te vieren, zo was er een expo over de geschiedenis en kwamen enkele pioniers van de Beweging langs. ATD vierde Wereld stelde ook haar strategisch plan voor om zo samen de uitdagingen van de toekomst aan te gaan. Dit plan voor de komende vijf jaar is een participatief proces waarbij de leden de doelen mee hielpen bepalen.

Participatie

Van in het begin staat participatie van mensen in armoede centraal in de bestuursvorm van ATD Vierde Wereld. Participatie, dat is de unieke kennis van mensen in armoede laten meetellen en hen als evenwaardige partners betrekken in de dialoog met experten en beleidsmakers. ATD Vierde Wereld heeft mee de bakens uitgezet voor een weg naar participatie en dialoog.

Kracht uit 50 jaar Beweging

ATD Vierde Wereld is bepalend geweest voor het armoedebeleid in België. Zoals het Algemeen Verslag over de Armoede van 1994, een keerpunt in het armoedebeleid in België. Een verslag op verzoek van regering Dehaene dat tot stand komt in samenspraak met mensen die dagelijks in armoede leven en andere actoren. Dat de armsten zelf mee de basis leggen voor een nieuw beleid was een primeur.

Afbeelding

Nog andere verwezenlijkingen: de decretale erkenning van ‘verenigingen waar armen het woord nemen’ in Vlaanderen, het Samenwerkingsakkoord tussen de federale en regionale overheden voor een globale aanpak van armoede, gebaseerd op mensenrechten én op permanente dialoog met mensen in armoede; de oprichting van het interfederale Steunpunt tot bestrijding van armoede in 1998; en een pioniersrol in het recht op vakantie en cultuur voor mensen in armoede.

Toekomst van de Beweging

Eén van de grote uitdagingen voor de toekomst is de negatieve beeldvorming over mensen in armoede ombuigen. De coronacrisis zorgt voor meer besef van ongelijkheid onder de bevolking; de meest kwetsbaren lijden het meest onder de crisis. En door een stijgend wantrouwen in de democratie wordt het besef van het gebrek aan aandacht voor een deel van de bevolking groter. Ook de klimaatverandering versterkt de ongelijkheid. De strijd tegen klimaatverandering is een kans die ATD Vierde Wereld aangrijpt om mensen in armoede te betrekken. Een voorbeeld: vrijwilligers met armoede-ervaring werkten mee aan het tweejaarlijks verslag van het Steunpunt tot bestrijding van armoede over duurzaamheid en armoede (2018 – 2019).