Rector Van de Walle: wij kunnen niet langer zwijgen

De situatie is ernstig. De uitdagingen zijn niet min. Een neonazistische militair steelt oorlogswapens uit de kazerne en dreigt daarmee ‘politici en virologen’ om te brengen. De voorbije jaren spuwde hij op sociale media zijn haat tegen vluchtelingen en mensen van kleur. Ook zij mogen zich als potentieel doelwit beschouwen van deze gewelddadige extremist.

Op sociale media rolt een golf van sympathie voor de man. De Facebook-groep ‘als 1 achter Jürgen’ verzamelde in enkele dagen tijd meer dan 45.000 volgers. Mensen over het hele land bieden de extremist onderdak aan en tonen zich dus bereid om zonder enige schroom medeplichtig te worden aan zijn toekomstige moorden.

Op zulke cruciale momenten van de geschiedenis rust een enorme verantwoordelijkheid op de schouders van academici. Maar op sommige schouders nog net iets meer dan op andere. U bent rector van één van de grootste universiteiten van het land. Uw stem klinkt dus net iets luider dan die van vele anderen. Het was trouwens ook aan de UGent dat Schild&Vrienden tot bloei kwam. U had toen een Pano-uitzending - en vooral de publieke verontwaardiging die die uitzending opwekte - nodig om tot actie over te gaan.

Zaterdagmorgen verkondigde u uw mening op Twitter. Wat u daar schreef heeft ons bijzonder verontrust. U begint met een pluim te geven aan de voorzitter van de extreemrechtse partij Vlaams Belang. U had hem bezig gezien op De Afspraak op vrijdag en vindt dat hij “een belangrijke stem in het debat is” en dat hij “meningen vertolkte die publiek moéten gehoord worden”.

U vindt niet alleen dat hij dat platform verdient, maar legitimeert hem ook als een belangrijke gesprekspartner. Door dat te doen, draagt u bij  aan de normalisering  van extreemrechts. Gezien uw maatschappelijke gewicht is dat niet onschuldig. Wij roepen u dan ook op om geen platform te geven aan de voorzitter van een partij die reeds jarenlang racistische en ontmenselijkende propaganda ten aanzien van bepaalde groepen verspreidt.  In een maatschappelijke context waarin een groot deel van het ooit verguisde 70-puntenplan uit de jaren 1990 van het Vlaams Blok ofwel werd uitgevoerd, ofwel niet langer taboe is, moet u net een dam zijn tégen die toenemende normalisering.

Die verantwoordelijkheid heeft u niet alleen ten aanzien van de bredere maatschappij, maar ook ten aanzien van uw studenten en personeel, in het bijzonder studenten en personeelsleden van kleur en LGBTQGI+ die door het racistische, homofobe, seksistische en islamhatende discours van Vlaams Belang geviseerd worden. Zij verdienen uw bemoedigende woorden, niet Tom Van Grieken.

In het korte bestek van uw 7 tweets herhaalt u meermaals dat u Tom van Grieken gelooft en roept u hem op om samen met u te strijden tegen ‘geweld’. Dat is een grote denkfout, en wel om twee redenen. Waarom denkt u dat extreemrechts gesloten groepen op sociale media heeft en zelfs in de duistere spelonken op het dark web? Extreemrechtse politici hebben het spreken met dubbele tong tot kunst verheven. Als de studio waarin ze te gast zijn te klein is voor hun jachthoorn brengen ze wel een hondenfluitje mee. Op dezelfde dag dat de extreemrechtse voorzitter in De Afspraak op vrijdag zat stuurde hij een berichtje naar de organisatoren van één van de steunmarsen voor de voortvluchtige neonazi. Daarin stond: “Op ons kan u blijven rekenen, want onze mensen moeten weer op de eerste plaats komen.”

Ten tweede zijn racisme en homofobie niet zomaar ‘meningen’. Het zijn ideologieën die de menselijkheid van hele groepen mensen – inclusief een belangrijk deel van uw studenten en personeelsleden – ontkennen en die een maatschappij willen organiseren waarin nét die groepen mensen tweederangsburgers worden. Met andere woorden, het racisme en de homofobie zijn zélf reeds het geweld, ze hebben invloed op het sociale welzijn, op de mentale én fysieke gezondheid en op de socio-economische positie van mensen die het doelwit zijn van dergelijke ideologieën. De UGent gaat prat op zijn mensenrechtenbeleid en beschouwt discriminatie als grensoverschrijdend. Hoe rijmt u dit met het oproepen tot een platform geven aan Tom Van Grieken, die surft op een politiek verdienmodel gestoeld op discriminatie?

Eind vorig jaar probeerden de Gentse Studentenraad, Umoja, Flux en Engage het gesprek met u aan te gaan over hun open brief ‘Dekoloniseer UGent’. Zij willen dat u werk maakt van kwalitatief en veilig onderwijs voor iedereen. Als reactie op deze brief, publiceerde de UGent een statement dat stelde dat “racisme, discriminatie en onverdraagzaamheid geen plaats hebben en nooit zullen worden getolereerd op onze universiteit”. Hoe geloofwaardig is dat als u uitgerekend op dit moment uw sympathie uit voor een extreemrechtse partijvoorzitter?

De opstellers van die brief werden niet gehoord. Wij hebben in ieder geval niet de indruk dat u de eisen die zij formuleerden ter harte neemt. Uw tweets hebben dat enkel bevestigd. Terwijl u bleef herhalen dat u tegen ‘verbale of fysieke bedreigingen’ van beide kanten bent, ging u in de aanval tegen iedereen die kritiek had op uw sympathiebetuiging aan de extreemrechtse partijvoorzitter. Studenten die het niet met u eens waren, werden geblokkeerd op Twitter.

In plaats van te reageren op de feiten die ze aanklagen, ging het dan plots over de zogenaamd emotionele toon van hun aanklacht. Dankzij deze techniek werden slachtoffers in één klap schuldigen. Maar voor onze studenten (en medewerkers) is dit niet zomaar een debat. Racisme en discriminatie hebben een constante negatieve invloed op hun leven. Zo mist u ook hier een open kans om het vertrouwen te winnen van de studenten, vertrouwen dat u nodig hebt als rector aangezien u onlangs wel herverkozen werd aan het hoofd van de universiteit, maar amper 38 procent van de studenten achter u kreeg.

Dit is een cruciale episode in de geschiedenis van ons land. België beleeft hier en nu zijn Capitool-moment. In de VS schudde de gewelddadige bestorming van het Capitool de brede mainstream wakker over het gevaar van extreemrechts. Het leidde ook tot bezinning over het eigen falen om extreemrechts een halt toe te roepen. De massale steun voor een voortvluchtige gewapende neonazi moet een gelijkaardig effect hebben in ons land. Wie nu zijn nek niet uitsteekt, geeft zichzelf bloot.

Iedereen zou ondertussen moeten weten dat de komende jaren doorslaggevend worden. Extreemrechts bouwt op naar de verkiezingen van 2024, die de grote kladderadatsch moet opleveren waar zij van dromen. De monsters van het fascisme beuken op de poort. Sommigen hebben zich daar misschien al bij neergelegd, maar een grote groep mensen in ons land wil er alles aan doen om hen buiten te houden. Ook aan uw universiteit zijn zij in een overweldigende meerderheid. Zij hebben recht op uw steun. Uw geflirt met extreemrechts is een aanfluiting van hun inspanningen.

Ondertekenaars:

Luce Beeckmans, Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur Berber Bevernage, vakgroep Geschiedenis Koen Bogaert, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Eva Brems, Faculteit Recht en Criminologie Stef Craps, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte Tom Decorte, Faculteit Recht en Criminologie Joost Dessein, Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Tine Destrooper, Faculteit Recht en Criminologie Els Leye, Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Marianne Maeckelbergh, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Jan Orbie, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Rudi Roose, Faculteit Psychologie en Pedagogische wetenschappen Kornee van der Haven, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte Karim Zahidi, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte Sami Zemni, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Christopher Parker, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Ann Heirman, vakgroep Talen en Culturen Jan Nyssen, vakgroep Geografie

Wetenschappelijke medewerkers UGent 

Marte Beldé, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Mary Ann Manahan, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Amal Miri, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte Siggie Vertommen, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Eline Kindt, Faculteit Recht en Criminologie Femke Lootens, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Saumya Pandey, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Salma Mediavilla Aboulaoula, Faculteit Communicatiewetenschappen Anissa Bougrea, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Julie Carlier, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Allan Souza Queiroz, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Itamar Shachar, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Giselle Corradi, Faculteit Recht en Criminologie Marco Lombardi, Faculteit Psychologie en Pedagogische wetenschappen Amber Steyaert, Faculteit Bio-Ingenieurswetenschappen Marie Schoups, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte Tomas Van Acker, Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Jonas Adriaensens, vakgroep Landbouweconomie Annelies Van Assche, vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen Benoit Dhondt, Faculteit Recht en Criminologie Lieselot De Taeye, vakgroep Letterkunde Sarah Adams, vakgroep Letterkunde Sara Lembrechts, vakgroep Europees, Publiek- en Internationaal Recht Gillian Mathys, vakgroep Geschiedenis Marjolein De Pau, Faculteit Recht en Criminologie Safa Belghith, vakgroep Europees, Publiek- en Internationaal Recht Hannah Cornelus, vakgroep Letterkunde Seppe Malfait, Vakgroep Conflict- en Ontwikkelingsstudies Shepherd Mutsvara, Human Rights Centre, Faculteit Recht en Criminologie Sam Kniknie, Vakgroep Conflict- en Ontwikkelingsstudies Emma-Lee Amponsah, vakgroep Communicatiewetenschappen Margot Luyckfasseel, vakgroep Talen en Culturen Eline Mestdagh, vakgroep Geschiedenis Marjolein Schepers, vakgroep Geschiedenis Leni Linthout, vakgroep Volksgezondheid en Eerstelijnszorg Valerie De Craene,  LiLI-project Laura, UGent en Kask Sara Nyssen, Vakgroep Vertalen, tolken en communicatie Cathérine Van de Graaf, Human Rights Centre, Faculteit Recht en Criminologie Soibam Haripriya, Conflict Research Group Sarah Staes, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte Branwen Peddi, Faculteit Bio-inenieurswetenschappen Sünbül Karakaya, directiemedewerker Diversiteit en Gender Marit de Haan, Human Rights Centre of Ghent University Rachida Lamrabet, Human Rights Centre, Faculteit Recht en Criminologie Brecht De Smet, Department of Conflict and Development Studies Gerlinde Werdefroy, vakgroep Volksgezondheid en Eerstelijnszorg Pieter Cannoot, Human Rights Centre, Faculteit Recht en Criminologie Carolien Vekemans, Human Rights Centre, Faculteit Recht en Criminologie Thomas Bellinck, vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen David Eeckhout, vakgroep Volksgezondheid en Eerstelijnszorg Anke Lion, vakgroep Communicatiewetenschappen Charlotte Vekemans, Vakgroep Conflict- en Ontwikkelingsstudies Tina Goethals, Vakgroep Orthopedagogiek Anke De Malsche, Departement Sociologie Arjen Van de Walle, Vakgroep Biotechnologie Jolien Tegenbos, Vakgroep Conflict- en Ontwikkelingsstudies Emma Ydiers, vakgroep Geschiedenis Charlotte Prové, vakgroep Politieke wetenschappen Elke Mahieu, vakgroep Communicatiewetenschappen Andere universiteiten

Omar Jabary Salamanca, onderzoeker ULB Sarah Bracke, professor universiteit van Amsterdam Ewoud Vandepitte, onderzoeker UA Gert Van Hecken, professor UA Vincent Scheltiens, onderzoeker UA Anneleen Kenis, onderzoeker KU Leuven Pascal Debruyne, Hogeschool Odisee Anya Topolski, Radboud University Saloua Berdai-Chaouni, onderzoeker VUB Jouke Huijzer, onderzoeker VUB Ilke Adam, prof VUB Nellie Konijnendijk, VUB Lotte Spreeuwenberg, UA Brunilda Pali, onderzoeker KU Leuven Tamara van den Berg, onderzoeker KU Leuven Sarah Demart, ULB Vincent  Bellinkx, UA Hassan Bousetta, ULiège Martiniello Marco, ULiège Liesbeth Schoonheim, KU Leuven Annemie Leemans, KU Leuven Mylene Botbol-Baum, UCL Eszter Kollar, KU Leuven Nadia Fadil, KU Leuven Stijn Oosterlynck, UA Katrien Schaubroeck, UA Lisa Van der Schueren, VUB Nozizwe Dube, KU Leuven Jenny Pelletier, ULB Tivadar Vervoort, KU Leuven Benedikte Zitouni, ULB Sara Elloukmani, UA Pauline Grippa, ULB David Jamar, UMons Aymar Nyenyezi Bisoka, UMons Elsa Mescoli, ULiège Frédéric Schoenaers, ULiège Pierre Etienne, Helmo Eric Florence, ULiège Véronique Servais, ULiège Maryam Kolly Foroush, ULB Wouter Hillaert, Conservatorium Antwerpen AP Samira Azabar, UA Jacinthe Mazzocchetti, UCL Gabriele Bergers, KU Leuven Charlotte De Backer, UA Sophie Withaeckx, Universiteit Maastricht Sandra Rudman, Universität Konstanz Eva Vergaert, VUB Vera Cortese, SOPHIA, Belgisch netwerk voor genderstudies Petra Van Brabandt, Sint Lucas School of Arts Antwerpen Evelien Geerts, University of Birmingham Iman Lechkar, VUB Myriam Halimi, VUB Els Dumortier, VUB Rachel Brahy, ULiège Dirk Verreycken, VUB Baudouin, UA (oud UGent-student) Janus Verrelst, UA Ico Maly, Tilburg University Bambi Ceuppens, Koninklijk Museum voor Midden-Afrika Véronique Clette Gakuba, ULB Simon Truwant, KU Leuven David Paternotte, ULB

Studenten UGent

Saïd Mabrouk, student UGent, studentenvertegenwoordiger Raad van Bestuur UGent Aynur Kabak, student UGent, studentenvertegenwoordiger ben in de Sociale Raad van de UGent Ina Van Maele, student UGent, studentenvertegenwoordiger ben in de Sociale Raad van de UGent Rafael Garcia, student UGent, beleidsverantwoordelijke Gender en Diversiteit bij de Gentse Studentenraad Alireza Tootoonchian, student UGent, Voorzitter van het Internationaal Konvent Emma Moerman, student UGent Evelyn Boone, student UGent Diallo Mariama, student UGent Bram Gilliaert, student UGent Dorien Hoebeek, student UGent Charlotte Van den Bogaert, student UGent Jana De Leye, student UGent Arno Van Overberghe, student UGent Charlotte Van den Bogaert, student UGent Silke De Pauw, student UGent Dirk de Slegte, student UGent Robin Roels, student UGent Florence Leysen, student UGent Chantelle Motsi, student VUB Nora Ikoubaan, student UGent Hanne Beck, student UGent Kate Peeters, student UGent Wout Renders, student Ugent Isha Adriaensens, student UGent Anke Steenwegen, student UGent Elisa Tondeleir, student UGent Vanbrabandt Norma, student UGent Jip van Gool, student UGent Laura Vermeiren, student UGent Jorn Verschuere, student UGent Isabella Goossenaerts, student UGent Febe Vandenbroucke, student UGent Lena de Aguirre, student UGent Jonathan Cant, student UGent Lore Ramon, student UGent Wouter Antheunis, student UGent Isabelle Verhoeven, student UGent Fouzia Sadala, student KUL Latifah Abdou, student VUB Merve özdemir, student UGent Sehrish Raja, student UGent Tymke Ton, student UGent Alexander Van Vooren, student UGent Jill Koch, student UGent Loïc Daoudi, student UGent Melina Tretmans, student UGent Leonie Jacobs, student UGent Arne De Witte, student Arteveldehogeschool Steven Arents, student UGent Pauline Malenga, student UGent Jarno Decraene, student UGent Jongsocialisten StuGent Amina Kasmi, student UGent Camille Bauwens, student UGent Ella Vannieuwenhuyse, student UGent Pamela Baruti, student UGent Jade Caspary, student UGent Lise Seghers, student UGent Saar Van Der Vurst, student Arteveldehogeschool Luca Lewis De Bruycker, student Ugent Elise Huughe, student UGent Luis Yary, student UGent Noël Sergeant, student UGent Lucas De Ridder, student UAntwerpen Elias, student Artevelde University of Applied Sciences Amine Chetti, student UGent Elise, student UGent Niko Vandebos, student UGent Noël Sergeant, student UGent Lucas De Ridder, student Elias Belo, student Arteveldehogeschool Amine Chetti, student UGent Elise Bucket, student Niko Vandebos, student Antoine Chateau-Kloots, student Monica Fierlafijn, student Süleyman Ortaören, student VUB Daisy Van de Vorst, student UGent Joseph Ngongo, student VUB Laura Dendauw, student UGent Merve Özdemir, student UGent Khady-Lyne, student UGent Anna Bollaert, student UGent Selma Mellas, student UGent Han Duhou-Peters, student UGent Elisa Robbe, student UGent Jan Verrezen, student UGent Dogukan Mert Nalli, student UGent Dolunay Alkan, student UGent Besar Jukaj, student UGent Lara Sarcinella, student UGent Emma Krol, student UGent Luca Verhaeghe, student UGent Christian Cirhigiri, student UGent Joke Wouters, student UGent Nathalie Mannaerts, student UGent Jo-Anna Van Vlaenderen, student UGent Inez Troch, student KDG Alexandra Birch, student UGent Daisy Van de Vorst, student UGent Anyuta W. Snauwaert, student UGent

Met steun van middenveldorganisaties 

Nina Henkens, in naam van Kifkif Robrecht Vanderbeeken, in naam van ACOD Didier Vanderslycke, in naam van Orbit vzw Sarah El Massoudi, in naam van BOEH! Stefaan Peirsman, als diversiteitsverantwoordelijke bij ACV Rani Kerkaert, als jongerenverantwoordelijke bij ACV-jongeren Oost-Vlaanderen Kati Verstrepen, in naam van Liga voor Mensenrechten Lieven Miguel Kandolo, in naam van Hand in Hand Latifa El Morabit, in naam van FMV vzw Thomas Peeters, in naam van Orbit vzw Mustapha Chiari, in naam van Le Collectif Contre l'Islamophobie en Belgique Kathleen Van den Daele, in naam van Minderhedenforum Latifa El Morabit,  FMV vzw Maguy Ikulu, BEPAX Amina Odofin Anneleen Kenis, Amal Miri, Luce Beeckmans, Femke Lootens, Gillian Mathys, Sigrid Vertommen, Julie Carlier, in naam van Collectieve Vrouwenstaking UGent Imane Salmi, in naam van Umoja Amine Chetti, in naam van Engage Fouzia Sadala, in naam van Karibu Nozizwe Dube, in naam van Undivided for KULeuven Latifah Abdou, in naam van WeDecolonizeVUB Chantelle Motsi, in naam van ASCOM Ayca Sager, in naam van Flux VZW Steven Arents, in naam van Jongsocialisten Gent Luca Lewis De Bruycker, in naam van Jongsocialisten StuGent Louise De Cooman, Comac Gent Esther Philippen, als medewerker bij UCOS Sebastian Van Hoeck, als medewerker bij UCOS Esther Philippen, als medewerker bij UCOS Sebastian Van Hoeck, als medewerker bij UCOS Jihad Van Puymbroeck, Hand in Hand tegen Racisme Selma Benkhelifa, advocate ProgressLaw Een Andere Joodse Stem Mohamed El Majjoudi in naam van Samenlevingsopbouw Thierry Tournoy namens Centre Régional d'Intégration de Charleroi Francine Esther Kouablan, in naam van MRAX