Lula na zijn vrijspraak. Slogan op de achtergrond "Vaccins voor iedereen, noodhulp nu!". Foto: pt.com.br
Toespraak - Ignacio Lula da Silva,

Lula geeft historische toespraak na zijn vrijspraak door het Hooggerechtshof

Dit is de vertaling van de volledige toespraak van voormalig president van Brazilië Ignacio Lula da Silva op 10 maart  2021 in São Bernardo do Campo (een randgemeente van de stad São Paulo), twee dagen nadat hij door het Hooggerechtshof volledig onschuldig werd verklaard en het proces voor zijn veroordeling als politiek, vooringenomen en zonder bewijs werd veroordeeld. Hij sprak daar voor een publiek van arbeiders en vakbondsmilitanten.

dinsdag 20 april 2021 17:27
Spread the love

 

“Dit is wat ik denk: eerst en vooral verwacht ik dat iedereen hier zorg draagt voor zichzelf en een masker draagt. Ik hoop ook dat binnenkort ieder van jullie gevaccineerd zal zijn. Ik wou met de dokter ter plaatse praten, om te vragen of ik mijn masker even mocht afdoen tijdens mijn toespraak. Ik ben twee meter verwijderd van iedereen, jullie zijn allemaal getest en virusvrij verklaard. Ik zou daarom graag mijn masker afdoen om jullie toe te spreken.”

“Het is ondertussen bijna drie jaar geleden dat ik deze vakbond verliet en mezelf aangaf bij de federale politie. Uiteraard deed ik dit niet vrijwillig, want ik wist dat ze een onschuldig persoon zouden arresteren. Velen onder jullie wilden dan ook niet dat ik mezelf aangaf.”

“Ik besloot het toch te doen, want ik kon het niet rechtvaardigen dat een man van leeftijd, wiens geschiedenis gelinkt is met die van jullie, op de voorpagina’s van kranten en op televisie zou worden afgeschilderd als een voortvluchtige.”

“Ik was me volledig bewust van de onwaarheden die over me verspreid werden. Daarom besloot ik mijn onschuld te bewijzen in het hoofdkwartier van de federale politie, in aanwezigheid van rechter Sergio Moro.”

Archiefbeeld van een 33-jarige vakbondsleider in 1978. Hem staan nog jaren gevangenis te wachten onder de militaire dictatuur. Zijn naam Lula da Silva. Foto: Screenshot ‘The Edge of Democracy’

“Voor ik vertrok, schreven we nog een boek. Ik legde nog een laatste hand aan de titel A Verdade Vencerá (de waarheid zal overwinnen). Ik was me zodanig bewust van de situatie in Brazilië en ik was zo zeker van mijn stuk, dat ik wist dat deze dag zou komen.”

“Ik zou graag tegen jullie zeggen dat ik politiek gezien in deze vakbond ben geboren. In 1969 werd ik de vertegenwoordiger van de vakbond toen ik in Villares werkte. In 1972 werd ik eerste secretaris en nam ik de verdediging van de sociale zekerheid op me. Ik zorgde voor de ouderen hier. In 1975 werd ik vakbondsvoorzitter. In 1978 organiseerden we de eerste nieuwe stakingen sinds de Osasco- en Contagem-stakingen van 1968. En de rest is geschiedenis. Heel wat bewegingen werden opgericht en ik maakte deel uit van de meeste.”

“De belangrijkste beweging ontstond toen ik me bewust werd van het feit dat ik de problemen van ons land niet kon oplossen via de vakbond. Ik kon hoogstens enkele zaken bereiken in de fabriek, maar die strijd was te economisch. De ene dag won je en de volgende dag werd je genekt door inflatie. Net wanneer je denkt de strijd te winnen, sluit de fabriek, zoals hier met Ford gebeurde – zonder enige verantwoording. Het lijden van de arme bevolking in dit land is onnoemelijk veel groter dan eender welk onrecht dat ze mij hebben aangedaan. Dat onrecht is veel groter dan de pijn die ik voelde toen ik opgesloten werd door de federale politie.”

“Daarom besloot ik in de politiek te stappen en op die manier een groter politiek bewustzijn in het land te creëren. Politiek ben ik het resultaat van het politieke bewustzijn van de Braziliaanse arbeidsklasse. Als die evolueert, evolueer ik mee. En dat is ook de reden dat ik jullie hier heb uitgenodigd.”

“Alle mensen die werden uitgenodigd vandaag zijn de mensen die hier waren toen ik naar de federale politie ging. Het zijn de mensen die steeds in mijn onschuld geloofden. Daarom vond ik het essentieel dat jullie hier vandaag aanwezig zijn. Natuurlijk is niet iedereen hier van de Curitiba Wacht (de mensen die de wacht hielden buiten het gerechtshof in de stad Curitiba tijdens zijn proces, nvdr.), een van de meest bijzondere dingen die me ooit is overkomen.”

Voormalig president Lula tijdens het interview met Glenn Greenwald in de gevangenis. Foto: Screenshot The Intercept

“Toen ik besloot deze toespraak te houden, maakten velen zich zorgen om mijn humeur. “Hoe zal het met Lula gaan? Is hij boos? Zal hij uitvliegen tegen iemand? Of zal hij een hoopvolle toespraak houden?”

“En soms voelde ik me als het verhaal van de slaaf in een boek. De slaaf werd veroordeeld tot 100 zweepslagen. Na de 98e slag biedt de beul de slaaf een uitweg: “Ik zal stoppen als je je meester bedankt. Als je hem bedankt, zal ik je de laatste twee slagen besparen”. En de slaaf zei: “Hoe kan ik hem bedanken? Ik ben volledig afgetuigd. Waarom zou ik nu opgeven? Laat die laatste twee maar komen.”

“Dus als iemand ontzet mag zijn over de slagen, dan ben ik het. Maar dat ben ik niet. Mensen gaan ervan uit dat wonden helen over tijd, ongeacht hoe diep de littekens zijn.”

“Ik weet dat ik het slachtoffer was van waarschijnlijk de grootste juridische leugen van de voorbije vijfhonderd jaar. Ik weet ook dat mijn vrouw, Marisa, stierf (tijdens zijn gevangenschap, nvdr.) door de stress die uiteindelijk een vroegtijdige beroerte veroorzaakte.”

“Ik mocht zelfs niet de laatste groet brengen aan mijn eigen broer. Ze besloten me over te brengen naar São Paulo, naar de legerbarakken in Ibirapuera. Mijn broer zou me vanuit zijn doodskist daar wel begroeten. Ze zeiden tevens dat geen foto’s mochten genomen worden.”

“Dus als er één Braziliaan is die zich terecht diep gekwetst mag voelen, ben ik het. Maar dat doe ik niet. Want wat het Braziliaanse volk moet doorstaan, wat de arme bevolking moet doorstaan, is duizendmaal erger dan eender welk onrecht mij werd aangedaan. Erger dan de pijn die ik voelde toen ik werd gearresteerd door de federale politie.”

Op 8 november 2019 kwam Lula vrij, dan nog ‘voorwaardelijk’. Foto: institutolula.org

“Want er is geen ergere pijn dan ’s morgens opstaan in onzekerheid, waarbij je niet weet of je je een koffie of brood kunt veroorloven. Er is geen grotere pijn voor de mens dan je kind geen eten te kunnen geven. Er is niks erger dan werkloos zijn en op het einde van de maand geen loon te hebben om de eindjes aan mekaar te knopen.”

“En het is die pijn die ervoor zorgt dat ik jullie hier vandaag toespreek en zeg: de pijn die ik voel, is niets vergeleken met de pijn die miljoenen mensen voelen in hun strijd.”

“Dit stelt niets voor in vergelijking met de pijn die de bijna 270.000 mensen doorstaan die hun geliefden zijn verloren. Hun ouders, grootouders, moeders, vrouwen, mannen, zoons, dochters en kleinkinderen, die niet eens afscheid konden nemen op een moment dat we heilig achten: de laatste groet en een laatste blik op degenen die ons zo dierbaar zijn.”

“En ook vele anderen lijden. Dit is waarom ik in deze toespraak solidair wil zijn met de slachtoffers van het coronavirus en met hun familieleden. En bovenal met de zorgverleners, zowel in de publieke als private sector.”

“Maar ik wil vooral mijn steun betuigen aan de helden van het nationale openbare zorgsysteem, de SUS[1]. Zij werden zo lang in politiek diskrediet gebracht, gewoon omdat ze hun job deden, omdat enkel de slechte voorvallen in de SUS getoond werden. Mochten we tijdens de pandemie de SUS niet gehad hebben, zouden er nog veel meer slachtoffers gevallen zijn, en dat alles ondanks de besparingen in de SUS die de regering blijft doorvoeren, door een roekeloze regering.”

“Jullie weten dat de vaccinproblematiek niet louter draait om het al dan niet hebben van geld. Het gaat om de volgende vraag: hou ik van het leven of van de dood? Het gaat om de rol van de president in de gezondheidszorg voor zijn volk. Een president wordt niet verkozen om nonsens en fake news te verspreiden. Een president wordt niet verkozen om de aankoop van wapens aan te moedigen, alsof we die wapens nodig hebben.”

“De enigen die wapens nodig hebben, zijn onze gewapende machten of de agenten die de straten optrekken om geweld te bestrijden met hun oude, verroeste 38-kaliber-geweren. Niet de Braziliaanse maatschappij.”

“Het zijn niet de grootboeren die wapens nodig hebben om landloze arbeiders of kleinschalige boeren te vermoorden. Het zijn niet de milities die wapens nodig hebben om de buitenwijken van de steden te terroriseren, om jongens en meisjes te vermoorden, meestal zwarte jongens en meisjes, de grootste slachtoffers van de wapens en verdwaalde kogels van dit land.”

“We maken een gevoelige tijd door en ik zou er graag even over praten met jullie, maar eerst zou ik jullie nog verder willen bedanken. Eerst en vooral bedank ik jullie en de vakbondsunie om het mogelijk te maken voor mij om dit gesprek met jullie te hebben in deze democratische ruimte.”

“In het bijzonder wil ik president Alberto Fernandez van Argentinië bedanken, die het fatsoen en de moed toonde om me te komen bezoeken in Curitiba toen hij presidentskandidaat was in zijn land als tegenstander van extreemrechts. Meer nog, toen ik hem vroeg geen interviews te geven om te voorkomen dat hij zou worden aangevallen door de rechtse partijen in Argentinië, zei hij me: “Lula, ik heb geen probleem met wat rechts zal zeggen. Mijn probleem is wat ik hier kom doen. Ik ben hier om mijn steun te betuigen, omdat ik geloof dat je het slachtoffer bent van de grootste politieke leugen in de Latijns-Amerikaanse geschiedenis.”

Deze verpleegster laat zich door een collega vaccineren met het in China ontwikkelde Sinovac-vaccin. Foto: Governo de Estado de São Paulo/CC SA 2:0

“Daarom wil ik president Alberto Fernandez bedanken, de eerste die me belde na het verdict, alsook het Argentijnse volk voor hun steun.”

“Ik zou ook graag Paus Franciscus willen bedanken. Niet enkel omdat hij een afgezant stuurde om me te bezoeken in Curitiba en een brief af te leveren, ook al werd hij niet binnengelaten door de federale politie die hem voor een oplichter hield. Later kreeg ik alsnog een brief van de paus, naast de vele mooie toespraken, meerdere keren.”

“Ik wil hem ook bedanken omdat hij de moedige beslissing nam me te ontvangen in het Vaticaan, waar we een lang gesprek hadden over de strijd tegen ongelijkheid, die volgens ons beiden de grootste dreiging is voor onze aarde. Een aarde die rond is, geen rechthoek of vierkant, wat Bolsonaro blijkbaar niet schijnt te weten. Daarom blijft het belangrijk dit te herhalen: de aarde is rond. Hij heeft een astronaut in zijn regering, minister van Wetenschap en Technologie, Pontes. Pontes vloog over de aarde in een Russische raket toen ik president was. Als hij toen niet in slaap is gevallen, heeft hij dus gezien dat de aarde wel degelijk rond is.”

“Hij zou zijn president dus kunnen vertellen: “Hey, president, stop met die nonsens te verkondigen. Geloof die Olavo de Carvalho maar gewoon niet, weet je? Accepteer gewoon dat de aarde rond is”. Ik ben dankbaar, aangezien Paus Franciscus momenteel de belangrijkste religieuze man ter wereld is.”

“Ik wil ook Aloizio Mercadante van de Puebla Group bedanken. Leiders van over heel Latijns-Amerika hebben me hun steun betuigd en geloofd in mijn onschuld. Ik wil ook het São Paulo Forum bedanken, een linkse Latijns-Amerikaanse organisatie. En ik wil heel wat politieke leiders bedanken. Ik moet hier ook broeder Pepe Mujica vermelden, voormalig president van Uruguay en een van de meest opmerkelijke personen die ik ooit ontmoet heb. Ik mag ook zeker Bernie Sanders niet vergeten, onze bondgenoot in de VS, senator en bijna presidentskandidaat voor hij de campagne moest verlaten.”

“Ik wil ook de steun van burgemeester Anne Hidalgo erkennen, de burgemeester van Parijs. Toen ze me naar Parijs haalde tijdens de verkiezingen, kreeg ze veel bagger over haar van de rechtse partijen, die haar verzekerden dat ze de strijd zou verliezen door deze daad. Ze vertelde me toen dat solidariteit belangrijker is dan verkiezingen en dat ze me naar Parijs had gebracht om me de titel van Ereburger te geven. Ze voegde er ook aan toe dat ze de verkiezingen net zou winnen door dit gebaar. En ze won die verkiezingen ook. Hiervoor wil ik je bedanken, beste burgemeester.”

AZG-medewerkers screenen patiënten in een opvangcentrum in Manaus, Brazilië. Foto: © Artsen zonder Grenzen

“Ik wil ook broeders [José Luis Rodríguez] Zapatero en Evo Morales bedanken, alsook Monnik Coen, onze geliefde Martinho da Vila, Chico Buarque en Noam Chomsky, een van de grootste intellectuelen van deze tijd. Ik wil ook mijn beste, oude man bedanken … Voor ik zijn naam vertel, wil ik even benadrukken dat deze broeder vier jaar lang heeft geprobeerd een van zijn boerderijen in het hartje van São Paulo aan de Universiteit van São Paulo (USP) te geven, voor een nieuwe USP-campus. USP gaf hem vier jaar lang geen antwoord. Op een dag bezocht hij me, op aanraden van een adviseur, en vertelde hij me dat hij een boerderij wou schenken om een universiteit te starten.”

“De gevangenis was niet de hel die ik me aanvankelijk voorstelde, omdat ik niet weet hoeveel gevangenen die me voorgingen in de geschiedenis van de mensheid ooit zoveel mensen achter zich hadden.”

“In minder dan twintig uur tijd aanvaarde broeder Fernando Haddad, die hier ook aanwezig is, het gebied (voor de USP). Hij maakte het volledig operationeel. Ik heb nog het genoegen gehad de nieuwe universiteit met hem te bezoeken. Ik weet niet hoe het vandaag met de universiteit gesteld is na de verwoestingen die [Michel] Temer en Bolsonaro hebben aangericht, maar ik heb het dus over mijn geliefde broeder Raduan Nassar, die ondertussen al tachtig jaar is.”

“Ik wil mijn biograaf Fernando Morais bedanken, die mijn boek nooit lijkt af te maken. Ik wil ook Martin Schulz bedanken, de minister uit Duitsland die daar de sociaal-democratie vertegenwoordigt. En ook Roberto Gualtieri, van de Spaanse partij Podemos en voormalig premier van Italië Massimo D’Alema.”

“Verder wil ik uit de grond van mijn hart de mensen van de Curitiba Wacht bedanken. Heel wat mensen hier namen deel aan deze wacht, hebben er heel wat tijd besteed en hebben zich verzet tegen tal van krankzinnige dingen die de federale politie deed.”

“Er was daar eens een (lokale) chef, ik weet niet of hij gezond was of niet, of hij dronk of niet, maar hij daagde de Wacht uit. Hij vuurde zelfs zijn geweer af om ze angst aan te jagen.”

“Er waren ook agenten en buren die de leden van de Wacht dagelijks lastigvielen. En toch bleven deze mensen op post, maar liefst 580 dagen. Elke ochtend, van zondag tot zondag, riepen ze “President Lula!” en na de lunch opnieuw “President Lula!” tot twee uur in de namiddag. En om zeven uur ’s avonds riepen ze andermaal “President Lula!”. Elke dag stond ik op en ging ik slapen met het geluid van vrouwen en mannen van over heel Brazilië die mijn naam riepen.”

“De gevangenis was dus niet de hel die ik aanvankelijk voor ogen had, omdat ik niet weet hoeveel gevangenen die me voorgingen in de geschiedenis van de mensheid ooit zoveel mensen achter zich hadden …”

“In deze context moet ik ook de vakbond bedanken. Bedankt, João Paulo, de Beweging van Landloze Boeren, want broeder Baggio was in de staat Paraná een held.”

“Ik wil ook de broeders en zusters van de MAB bedanken (de Portugese Movimento dos Atingidos por Parragens – beweging voor de slachtoffers van dammen) voor hun uitzonderlijke werk, alsook de broeders en zusters van de linkse partijen die hier aanwezig zijn. Ik ken helaas niet van iedereen de naam, maar wil hen toch bedanken. Ik wil mijn advocaten bedanken, maar ook alle andere advocaten die me steunden en geweldig werk verrichtten in het land.”

“Ik wil nog een persoon bedanken, iemand die ik niet persoonlijk ken. Zijn naam is Claudio Wagner. Hij is de expert die de echtheid van de aanklacht naging door de berichten van de hackers te onderzoeken.”

“Het grappige is dat de pers vijf lange jaren geen waarheid verwachtte van rechter Moro, noch waarheid van de aanklagers of van de federale politie, toen ze de leugens publiceerden die ze over me vertelden.”

In 2018 verloor hij nog de presidentsverkiezingen tegen Bolsonaro. Nu is Fernando Haddad terug burgemeester van miljoenenstad São Paulo, na zijn overwinning tegen de kandidaat van Bolsonaro. Foto: Ricardo Stuckert/CC BY 2:0

“Maar nu is er dus een expert die het onderzoek op zich neemt en de documenten analyseert die zich bij de federale politie bevinden. Het is dus geen kwestie van de PT[2], maar een kwestie van de federale politie, gemachtigd door het Hooggerechtshof. En zelfs nu een expert de kwestie onderzoekt, zie je nog steeds de pers bezig.”

“Ik vind het ook grappig hoe Moro verklaart dat hij die waarheid niet aanvaardt. De aanklagers trouwens ook niet, ondanks het oordeel van de expert die gemachtigd werd door het Hooggerechtshof.”

“In mijn geval werd nooit om toestemming gevraagd. Het is grappig omdat ik talloze keren een verklaring heb afgelegd en de grootste zorg van de politiechef toen niet de kwestie zelf maar het lek was (het lekken van de interne mails van rechter Moro met de politie en de aanklager in het proces, waaruit bleek dat het vonnis bij voorbaat vast lag en politiek gemotiveerd was, om Lula uit de presidentsverkiezingen te houden, nvdr). En het was dan ook het lek dat werd geselecteerd.”

“Er werd een journalist aangesteld voor (de kranten) Folha en Estadão, de tijdschriften Época, Veja en IstoÉ. Er werden journalisten aangesteld voor tal van televisiekanalen. En iedereen herinnert het zich.”

“Hoeveel nieuwskanalen toonden een oliepijp of een gaspijp die geld sproeide, om vervolgens twintig tot dertig minuten te praten over de aanklachten tegen mij zonder enig bewijs te leveren.”

“Maar ze zonden dit uit. Het document hoefde niet bewezen te worden. Het was belangrijk om het te vernietigen. Een vingerloze bankwerker (Lula verloor de wijsvinger van zijn rechterhand in een werkbank van de fabriek waar hij als jonge arbeider werkte, nvdr.) had volgens hen immers al genoeg misdaan in dit land. Ze moesten deze kerel tegenhouden voor hij het weer in zijn hoofd haalde het land opnieuw te regeren.”

“Latijns-Amerika heeft in vijfhonderd jaar nooit gewerkt met een sociale inclusiebeleid. Sociale inclusie was enkel voor 35 procent van de maatschappij (hij refereert naar Braziliaanse cijfers, het Latijns-Amerikaanse gemiddelde logt veel lager, nvdr.). Zij die zich een tripje naar het theater kunnen veroorloven zijn slechts een peulschil van de bevolking. Net zoals zij die zich een filmpje in de cinema kunnen permitteren. Of die op restaurant kunnen gaan, naar prachtige parken, vernissages of tentoonstellingen.”

“Voor de meerderheid van de bevolking is het: blijf waar je bent! De taak van een arbeider is immers arbeid te verrichten. En de taak van de arme bevolking is om te wachten tot de regering met een steunbeleid op de proppen komt, als dat er ooit komt.”

“En daarom was gisteren een dankbare dag. Ik ben dankbaar voor rechter Fachin (van het Hooggerechtshof, nvdr.), omdat hij iets deed waar we al sinds 2016 om vroegen.”

Bolsonaro spreekt betogers toe zonder mondmasker tegen de lockdownmaatregelen in van zijn eigen deelstaatregeringen. Foto: twitter @SamParcher

“De beslissing die hij zoveel later nam, vijf jaar later, claimden wij reeds in 2016. We zeiden tot vermoeiens toe: “De beschuldiging tegen Lula en de inclusie van het schandaal Petrobras in Lula’s leven, als een crimineel, was de voornaamste reden voor Operatie Car Wash. De aanklagers en Moro beseften dat de enige manier om me te pakken was door Car Wash. Mijn naam werd al gezuiverd in enkele andere rechtszaken. Het werd hun obsessie om me te criminaliseren.”

“Ik ben dus zeer opgetogen dat na de zovele leugens, de waarheid eindelijk zegevierde. Gisteren (9 maart 2021) was er het epische nieuwsprogramma Jornal Nacional. De mensen die keken, konden hun ogen niet geloven.”

“De waarheid werd niet verkondigd door iemand van de PT, maar door Gilmar Mendes, opperrechter van het tweede panel van het Hooggerechtshof, door rechter Ricardo Lewandowski en zelfs door rechter Carmen Lucia, die zei dat ze nog nooit zoiets gezien had.”

“En ik was blij met de waarheid, want dit is waar de media voor dienen. Een journalist dient geen onderzoek te doen om daarna enkel de bevelen van de redacteur op te volgen.”

“Jullie weten dit niet, maar er is niemand in deze ruimte die zoveel te maken heeft gehad met de pers als ik. Ik werk al met de media sinds 1975, en met heel wat verschillende perskanalen zelfs. En ik heb altijd gezegd dat wanneer een journalist de straten intrekt, hij de waarheid moet onthullen. De onverbloemde, naakte waarheid.”

“En dan maakt het niet uit of het tegen de PT, de PCdoB, de PSOL, de PMDB of eender wie gericht is. De naakte waarheid is het ultieme doel van een vrije pers.”

“Dus geen pers die enkel publiceert wat het zelf voordelig acht. De ideologie van een nieuwsbericht, van de krant, een tv-zender of een tijdschrift zou moeten verengd worden tot een kleine voetnoot van de redactie, met een verklaring dat dit de opinie van het tijdschrift is. Maar journalisten moeten vrij zijn. En de deontologie van het vak is dat je schrijft wat je ziet en wat de mensen je vertellen. Niet wat de redacteur van je verwacht.”

“Daarom stemt de waarheid die Globo gisteren bracht me gelukkig. Ik hoop dat dit bericht de nieuwe standaard wordt voor Globo’s zoektocht naar waarheid in het algemeen.”

“Het is niet Globo’s taak om de president of een politieke partij al dan niet te mogen. Dat moeten ze maar beslissen tijdens de verkiezingen. Maar als ze verslag moeten doen van gebeurtenissen, is het louter hun taak om de waarheid te verkondigen.”

“Ik was dan ook blij toen ik gisteren zag dat de waarheid werd verkondigd door twee rechters van het Hooggerechtshof. Ik hoop dat dit zal blijven doorgaan. Want eerder konden noch rechter Gilmar Mendes, noch rechter Lewandowski verschijnen. Enkel de aanklagers kwamen een halfuur aan het woord en heel soms, kregen ook Gilmar en Lewandowski een luttele dertig seconden.”

“Voor mijn advocaten was het nog erger. Het kostte hen grote moeite om zelfs maar dertig seconden aan het woord te komen en meestal verschenen ze zelfs helemaal niet. Ondanks alles wil ik toch blijven benadrukken dat persvrijheid een van de voornaamste redenen moet zijn om democratie in eender welk land op deze planeet hoog in het vaandel te houden.”

“Dus, mijn broeders en zusters, ik zou graag mijn advocaten bedanken. Het is grappig, want mijn advocaten waren geen strafpleiters. Daarom werd ik ook talloze keren gevraagd een bekende advocaat in de arm te nemen. Iemand belangrijk, een voormalig minister bijvoorbeeld, iemand die …”

“Op die vraag antwoordde ik resoluut dat ik die niet nodig had om de waarheid te verdedigen. Op een bepaald moment praatte ik met zo’n belangrijk persoon, die me zei: “Ik kan helpen, maar ik wil drie miljoen real” (450.000 euro). Toen vroeg ik me af of het geen bevestiging zou zijn dat ik een crimineel ben als ik iemand die me moet verdedigen drie miljoen zou betalen. Waar zou ik in godsnaam drie miljoen vandaan halen om een advocaat te betalen?”

“Verder zou ik graag Cristiano Zanin en Valeska Teixeira en hun bedrijf, heel erg willen bedanken. Wat maandag gebeurde, vergde heel wat moed.”

“Weet je nog toen ik zei dat ik mijn waardigheid niet voor vrijheid zou inruilen en dat mijn enkel geen duivenpoot is (Lula weigerde het aanbod van huisarrest met enkelband, nvdr.)? Want ik zou geen enkelband dragen of in huisarrest gaan. Mijn huis is geen cel. Velen zeiden toen dat ik te radicaal was, maar ik zei gewoon wat ik voelde. Ik was er zeker van dat deze dag zou komen.”

“Die dag brak eindelijk aan toen (rechter) Fachin besloot dat ik niks verkeerd had gedaan, toen hij erkende dat ik nooit betrokken was in Petrobras. De verbittering die ik voelde, het lijden dat ik moest doorstaan, was allemaal voorbij.”

“Ik ben in vrede met mezelf. Zal de rechtszaak blijven aanslepen? Ja. Geen probleem. Mijn onschuld werd al in elke vorige rechtszaak bewezen. Maar we zullen blijven vechten om aan te tonen dat (rechter) Moro onrechtvaardig handelde. Hij heeft niet het recht de grootste leugenaar in de Braziliaanse geschiedenis te zijn en tegelijkertijd als held bestempeld te worden door zij die me willen veroordelen. Een god met lemen voeten kan niet lang staande blijven.”

“Ik ben er zeker van dat hij vandaag zwaarder lijdt dan ik. Ik ben er zeker van dat aanklager Deltan Dallagnol zwaarder zal lijden dan ik, want zij weten dat ze fouten maakten. Ik wist dat ik onschuldig was.”

“Daarom wil ik mijn advocaten bedanken. En tevens alle advocaten in Brazilië die zich solidair toonden. Er waren veel mensen die solidair waren en heel wat documenten die ondertekend werden. Ik ben oprecht enorm dankbaar voor alles.”

“Ik zou graag nog iemand bedanken, maar voor ik dit doe wil ik even vermelden dat ik ooit een heel belangrijke advocaat had. Toen het nieuws over de triplex (het luxe-appartement dat hij zogezegd had verkregen in ruil voor het toekennen van bouwcontracten aan het bouwbedrijf Odebrecht, nvdr.) naar buiten kwam, vertelde die advocaat me – een van de belangrijkste strafpleiters van Brazilië trouwens: “Lula, het zit zo: je moet je geen zorgen maken over die triplex. Dat kan nooit werken. Het zal op niks uitdraaien.”

“De tegenstand bedacht een overzees bedrijf in Panama en bedacht daar zelfs een zakenvrouw bij, enkel om te kunnen beseren dat die vrouw en dat overzeese bedrijf connecties hadden met bouwbedrijf OAS en Petrobras. En dit was wat ze nodig hadden om me te veroordelen.”

“En de triplex die normaal niet tegen me gebruikt kon worden, waarvoor ze ook nooit iets van bewijs moesten leveren, werd uiteindelijk de reden voor mijn veroordeling tot negen jaar cel en een boete die vijftig keer meer waard is dan dit appartement!”

“En nu is Boulos (professor en activist Guilhermo Boulos) het slachtoffer, want hij wordt aangeklaagd voor de bezetting van dat appartement. Mocht ik de eigenaar zijn, zou ik hem nooit aangeklaagd hebben. Ik zou dus graag weten wie de klacht heeft ingediend tegen deze mens, die ze beschuldigen van inbraak in een appartement dat zogezegd van mij zou zijn. Ik heb hem niet aangeklaagd, maar iemand heeft het wel gedaan.”

“Boulos, weet dat je op mijn steun kunt rekenen. Als de tijd komt dat we je moeten bijstaan, zullen we dat doen.”

“Ik wil ook nog Gleisi Hoffman bedanken, die niet enkel het leiderschap van de partij op zich heeft genomen, maar ook de PT en mij voortdurend verdedigd heeft.”

“Het is heel zwaar … Ik hoop dat jullie nooit je gezicht in de kranten moeten zien met een of andere beschuldiging. Je zult immers al snel beseffen dat heel wat van je zogenaamde vrienden dan verdwijnen. Weken en maanden gaan voorbij zonder dat ze naar je omkijken.”

Hospitaal in Manaus, Amazonas, waar talrijke COVID-zieken stierven bij gebrek aan zuurstofflessen voor beademing. Foto: Nacho Lemus/Telesur

“Mensen die daarvoor 24/7 achter je stonden verdwijnen van de radar. En dit kwaad wens ik niemand toe. Toen ik president was, gaf ik drie toespraken tijdens de eedaflegging van hoofdaanklagers over het belang van het openbaar ministerie, want dat is een belangrijk orgaan. Daarom is het ook belangrijk dat de persoon die de rol van openbaar aanklager op zich neemt, die rol uitermate serieus neemt en steeds eerlijk blijft.”

“We kunnen niet zomaar namen vrijgeven zonder enig bewijs. We kunnen mensen niet criminaliseren zonder te bewijzen dat ze wel degelijk schuldig zijn. En dit is precies wat er gebeurd is. Operatie Car Wash sloot een deal met de media. Moro schreef deze theorie al neer in een artikel in 1994: “Enkel de pers kan helpen een persoon te veroordelen”. Vanaf dan gaat het snel.”

“Daarom wil ik Gleisi bedanken voor al haar werk, als een zuster, een advocaat en voorzitter van de partij. Ik wil ook broeder Fernando Haddad bedanken, die me kwam bezoeken als advocaat in plaats van als broeder van de partij. Emilio kwam ook als advocaat.”

“Ik maakte twee uitzonderlijke vrienden, die ik voordien niet kende. Twee advocaten uit Curitiba die me 580 dagen lang elke dag kwamen bezoeken. De ene kwam ‘s ochtends, de andere ‘s namiddags. Enkel op zaterdagen en zondagen bleven ze thuis. Kun je je voorstellen dat twee personen je elke dag komen bezoeken?”

“De ene bracht lunch van Janja. De andere kwam in de namiddag met het avondeten. Soms was dat eten koud, maar ik at het en klaagde niet. Ik wist dat buiten de gevangenismuren heel wat mensen verhongerden. Ik had een klein kooktoestel waarmee ik het eten kon opwarmen. Een simpele arbeider weet hoe hij voedsel kan klaarmaken in een lunchtrommel. Ik at dus geen koud eten.”

“Eén keer stuurde Janja me soep in een thermos. Ik denk dat de soep bleef koken in de thermos en ik kreeg het er niet uit. Het graan zwol op, het waren linzen volgens mij. Ik kreeg het eten dus niet uit de thermosfles, maar ik probeerde het eruit te lepelen en sloeg op de onderkant van de fles tot de soep niet langer soep was. Maar het smaakte goed.”

“Ik wil hier ook gouverneurs Rui Costa, Wellington Dias, Camilo Santana, Fatima Bezerra bedanken, en alle gouverneurs uit het noordoosten van Brazilië, en eigenlijk alle gouverneurs in het land. Zij blijven vechten om vaccins te voorzien (de gouverneurs van meerdere provincies gingen in tegen de bevelen van president Bolsonaro die de strijd tegen COVD-19 geen prioriteit wil geven, nvdr.). Het is een ware titanenstrijd om het op te nemen tegen deze incompetente regering, tegen een incompetente minister van Volksgezondheid en tegen mensen die het leven niet respecteren. Daarom gaat al mijn solidariteit uit naar de gouverneurs!”

“Ik wil ook al mijn broeders en zusters van de vakbonden bedanken, alsook mijn broeders en zusters van de politieke partijen die hier vandaag aanwezig zijn. Ook wil ik de sociale bewegingen bedanken, zoals de CUT, Forca Sindical, CGTB, MST, MTST. Verder wil ik mijn broeders en zusters van de nationale studentenbeweging UNE bedanken, voor de uitzonderlijke rol die ze speelden tijdens mijn mandaat.”

“Ik wil ook de Braziliaanse pers bedanken. Na alles dat ik hier vandaag heb gezegd kan ik je verzekeren dat zelfs televisiemagnaat João Roberto Marinho geen hogere dunk heeft van de pers dan ik. En hij wil hij meer democratie zien in de media dan ik. We zouden wel graag wat minder de president van de republiek zien.”

“Bedankt aan ieder van jullie. Ik ben er zeker van dat jullie zullen blijven werken aan de rol van de pers in de opbouw van de Braziliaanse democratie.”

“Broeders en zusters, ik vroeg me af waar we het vandaag over konden hebben. Gisterennacht was ik nog wat zaken aan het neerkrabbelen, schrappen en aan het veranderen. Ik besefte dat ik het even moest hebben over de situatie in ons land. Het zou me niet sieren als ik jullie niet vertelde dat Brazilië niet verdient wat het momenteel doormaakt.”

“Ik zal me laten vaccineren. Het maakt me niet uit van welk land het komt, het maakt me niet uit of het één of twee injecties nodig heeft. Ik laat me vaccineren. En dit wil ik ook promoten bij het Braziliaanse volk.”

“Ik ben 75 jaar. Ik grap vaak dat ik de energie van een dertigjarige heb en de goesting van een twintigjarige. Ik denk dat ik daarom nog niet gevaccineerd ben, aangezien ze niet weten of ik 30, 20 of 75 jaar oud ben. Maar nu vertel ik jullie dat het 75 is en dat ik, als alles goed verloopt, volgende week mijn vaccin zal krijgen. Ik zal me laten vaccineren. Het maakt me niet uit van welk land het komt, het maakt me niet uit of het één of twee injecties nodig heeft. Ik laat me vaccineren. En dit wil ik ook promoten bij het Braziliaanse volk.”

“Volg de president of de minister van Volksgezondheid niet in hun domme beslissingen. Laat je vaccineren, want dit is een van de weinige manier om Covid de baas te kunnen.”

“Maar word alsjeblieft niet roekeloos als je gevaccineerd bent. Ga niet pintelieren, spreek niet af met veel mensen! Je moet jezelf blijven isoleren, je moet je masker blijven dragen en je handen blijven ontsmetten. In godsnaam.”

“Dit virus heeft deze nacht bijna 2.000 slachtoffers gemaakt. Het grote probleem is dat deze doden ‘natuurlijk’ worden. We horen de hele dag door over hen, zien ze op televisie, lezen erover in de krant. Het gaat voortdurend over de dood. Na een tijd worden deze doden bijna de normaalste zaak van de wereld. De meerderheid van deze doden kon echter vermeden worden als we een regering hadden gehad die zelfs alleen maar in basisvoorzieningen investeerde.”

“De kunst van het regeren is niet gemakkelijk. Het is de kunst van beslissingen nemen. Een president die zichzelf respecteert, die het Braziliaanse volk respecteert, zou bij het begin van de uitbraak meteen een crisiscomité hebben opgesteld.”

“Hij zou de minister van Volksgezondheid, de staatssecretaris van Volksgezondheid, de wetenschappers van Fiocruz, Butantan en tal van andere wetenschappers samenbrengen. En elke week zou deze groep de Braziliaanse bevolking leiden doorheen de crisis.”

“We hadden het budget voorrang moeten geven en alle vaccins moeten kopen die ter beschikking waren. Er waren momenten waarop vaccins beschikbaar waren en we ze ronduit weigerden. Pfizer bood zelfs vaccins aan en we wilden ze niet.”

“Er was daar een president die een zekere chloroquine had uitgevonden. Er was een president die zei dat iedereen die bang was voor het virus een watje was. Dat Covid slechts een griepje was, iets voor lafaards. Er was een president die zei dat hij een voormalig atleet was en hij het dus niet kon krijgen. Dit is niet de rol van een president in een beschaafde wereld.”

“De president van de republiek zou een crisiscomité moeten hebben, met een woordvoerder die de mensen op de hoogte houdt, die de staten en steden bezoekt, die de toestand van de ziekenhuizen controleert. Dat crisiscomité zou veldhospitalen moeten oprichten waar nodig. Het zou alles op alles moeten zetten om het gebrek aan zuurstof te voorkomen, zoals gebeurde in Manaus. Dát zou de rol moeten zijn van de president van de republiek.”

“Wel, hij (Bolsonaro) weet niet wat het is om president van de republiek te zijn. Zijn hele leven lang was hij nietszeggend. Hij was zelfs geen kapitein. Hij was een luitenant die tot kapitein gepromoveerd werd toen hij met (militair) pensioen ging. Hij werd met pensioen gestuurd omdat hij barakken wilde opblazen. Hij werd een vakbondsafgevaardigde van soldaten en eiste daar opslag voor.”

“Na zijn pensioen deed hij niets meer in het leven. Hij werd advocaat en volksvertegenwoordiger gedurende 32 jaar. Hij maakte deel uit van het establishment, maar probeerde de bevolking wijs te maken dat hij geen politicus was.”

“Kun je je de kracht van fanatisme voorstellen? Door middel van fake news verkoos de wereld Trump. Door middel van fake news verkoos de wereld Bolsonaro.”

“Omdat je moeder of vader waarschijnlijk ooit zeiden: “Zoon, leugens reizen met supersonische vliegtuigen en de waarheid reist op de rug van een schildpad”. Een leugen is krachtiger, want het is gemakkelijker te geloven. De waarheid dient uitgelegd te worden, een leugen niet.”

Op 1 januari2003 werd de donkerste nachtmerrie van de Braziliaanse semi-feodale elite waarheid. Een ‘communistisch’ arbeider met amper een diploma van technisch middelbaar onderwijs, die niet eens beschaafd Portugees kon spreken werd president van ‘hun’ land. Foto: Wilson Dias/Agencia Brasil/CC BY SA 3:0

“In de voorbije dagen leerde ik dat vijftig miljoen mensen op de wereld geloven dat de aarde plat is. Ben je je bewust van de gekte die dit land in de greep houdt?”

“Vele doden hadden voorkomen kunnen worden. De taak van de kerk is om mensen op weg te helpen, niet om diensten te houden met een horde mensen zonder mondmasker en een medicijn te beloven.”

“Ik geloof dat Jezus mensen kan redden, maar de mensen moeten ook zichzelf helpen. Als iemand onwetend is, geen masker draagt, zich niet afzondert of de handen niet ontsmet, zal God zeggen: “Wacht even, ik heb te veel mensen om voor te zorgen, mijn kind. Draag zorg voor jezelf!”

“Dit land bevindt zich dus in complete chaos, is volledig verdeeld door het gebrek aan een regering. Ik herhaal het nog eens: dit land heeft geen regering.”

“Dit land zorgt niet voor de economie, voor werkgelegenheid of lonen. Dit land zorgt niet voor de gezondheidszorg of het milieu. Het zorgt niet voor onderwijs of de jongeren. Dit land geeft geen moer om de kinderen in de buitenwijken. Waar zorgt het dan wel voor?”

“Hoe lang is het ondertussen geleden dat jullie nog de woorden “investering, ontwikkeling, jobcreatie of inkomensverdeling” hebben gehoord? Heel lang geleden!”

“Ik weet niet of (de vakbondskoepel) CUT het document al gepubliceerd heeft over de samenkomst met de arbeidersbeweging. Dit is iets waar ik al lang op wacht en eindelijk lijkt (denktank) Dieese[3] dit te produceren … Weet je nog toen het openbaar ministerie de media gebruikte om het verhaal te verkopen dat Petrobras het land vier miljard real heeft gekost?”

“Je bent het ondertussen beu gehoord: “Oh, Dallagnol heeft een afspraak bij Globo en gaat het weer hebben over hoe hij één of twee miljard real heeft gevonden”. Weet je hoeveel verlies Operatie Car Wash heeft veroorzaakt? Car Wash kon corruptie onderzoeken, oneerlijke zaakvoerders of politici arresteren, maar tegelijkertijd ook de werking van de bedrijven garanderen.”

“Want uiteindelijk, gewoon zodat je een idee hebt, heeft Operatie Car Wash ertoe geleid dat Brazilië investeringen ter waarde van 172 miljard real heeft misgelopen. Volgens de peiling van Dieese heeft ons land 4 miljard real verloren. Ik heb het niet over de veertien miljoen werkloze arbeiders. Ik zeg alleen dat de schade die door Car Wash werd aangericht op vlak van jobcreatie totaal 4 miljard real (600 miljoen euro) en 400.000 jobs bedraagt.”

Op 2 september 2008 boorde Petrobras de eerste aardolie op uit de pre-zoutlagen voor de noordelijke kusten van Brazilië in de Atlantische Oceaan. Foto: Ricardo Stuckert/CC BY-SA 3:0

“Alleen al in de bouwsector ging het over 1,1 miljoen directe jobs. Reken daar de olie en gas, scheepsbouw en staalproductie bij, weet je hoeveel jobs dit zijn? Dit wordt nooit verteld. Geen enkel instituut heeft al de moed gehad het grote verlies te erkennen dat dit land heeft geleden. Een land dat, onder bestuur van de PT, nog de zesde grootste economie ter wereld was.”

“Ik weet nog dat ik zat te grappen met Frankrijk en Groot-Brittannië toen ik in Kopenhagen was voor een Olympisch congres: “Bereid je maar voor, we hebben jullie al achter ons gelaten, nu wil ik Duitsland overstijgen. Bereid je voor want Brazilië was niet geboren om klein te blijven, Brazilië is geboren om groots te zijn.”

“Dit is ook waarom sommige leiders groots dromen. Er zijn er die kleinschalig denken, zij zijn ook klein. Dit land was de zesde grootste economie in de wereld. In elke peiling stonden we aan de top als meest gewaardeerde land, een land waar mensen het gelukkigst waren en nog geloofden in de toekomst.”

“Brazilië werd gerespecteerd door China, Rusland, India, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië en de VS. Dit land had een project gericht op natiebouw. En wat hebben we vandaag? Jullie hoorden me nooit praten over privatisering, want wie zegt dat enkel de private sector de moeite waard is?”

“Een overheidsbedrijf zoals de bank Banco do Brasil of een staatsbedrijf zoals Petrobras, dat onder ons mandaat goed gerund werd en een van ’s werelds grootste energiebedrijven werd.”

“Petrobras investeerde 40 miljard real per jaar. We hebben de diepzee, pre-zout-oliereserves niet gevonden om ruwe olie te exporteren. We hebben die gevonden om bijproducten te exporteren en om een eigen machtig petrochemisch bedrijf op te richten in Brazilië.”

“Hier komt ook ons credo vandaan: “De pre-zoutreserves zijn ons paspoort naar de toekomst”. Dit is waarom we 50 procent van de winsten investeerden in onderwijs en waarom we een Braziliaans volksfonds wilden oprichten. En dit is nu allemaal vernield.”

“Ze verkochten ons systeem voor brandstofdistributie BR, maar we weten niet aan wie. Een bedrijf dat in 2019 nog 70 miljard real opleverde, werd verkocht voor 3,9 miljard real!”

“Heb je de minister van Economie al iets horen zeggen over economische groei, ontwikkeling of inkomensverdeling? Neen, het draait enkel rond verkopen, verkopen. Laten we alles verkopen. Wanneer ze verkopen en het geld uitgeven aan de huidige kosten, zal het land enkel armer worden.”

“Het BBP zal niet stijgen, de schulden wel. De enige manier om Brazilië’s schulden te verlichten is door te investeren in wat echt nodig is. Als je wil investeren in onderwijs en gezondheidszorg of in transport en infrastructuur moet je er ook daadwerkelijk geld in steken.”

“Wat onze nationale schuld ratio kan verkleinen is economische groei en openbare investeringen. De logica achter openbare investering is immers de volgende: als de staat al niet gelooft in het beleid en niet investeert, waarom zou een zaakvoerder dit dan wel doen?”

“Ik zal jullie enkele feiten voorleggen die jullie misschien nog niet weten. Ik zal het jullie vertellen omdat we hier samen in de vakbondsunie zijn.”

“In 2008 kreeg dit land een metaalarbeider als president. Toen verkocht de auto-industrie maar liefst vier miljoen auto’s per jaar. Dertien jaar later verkoopt dit land nog twee miljoen auto’s. De auto-industrie is met andere woorden gehalveerd ten opzichte van 2008. Er is immers geen kans op investering als er geen vraag is. Om vraag te creëren, moeten er jobs zijn.”

“Waarom denk je dat de PT blijft vechten voor het minimaal basisinkomen van 600 real (89,71 euro)? Niet omdat we denken dat de staat 600 real moet betalen gedurende iemands hele leven. Het is omdat de staat slechts kan stoppen met betalen wanneer de staat voldoende jobs gecreëerd heeft. Zo kunnen mensen hun inkomen halen uit hun baan en hoeft de staat niet langer een noodloon te betalen.”

“Zolang de regering geen jobs creëert moet er een noodloon zijn, zodat mensen niet uithongeren. Je hoeft Marx niet gelezen te hebben om dit te begrijpen. Je hoeft geen artikels van econoom Delfim Neto te lezen om dit te begrijpen. Dit is reine huislogica.”

“Als een vrouw of haar gezin geld heeft, kan ze naar de supermarkt, naar de weekmarkt. Dan koopt ze daar een nieuw schrift, een paar schoenen of een T-shirt. En dan begint alles weer te draaien. Maar als ze dit niet doet, blijft ze thuis wortel schieten voor het vuur. “Wanneer zal ik ooit geld hebben om iets te kopen?”

“Brazilië is niet van Bolsonaro en zijn milities. Brazilië is van de 230 miljoen mensen die hier wonen. En deze mensen willen werken, eten, een thuis bouwen en genieten van een beetje vrije tijd.”

“Om een land te regeren moet de president praten met de vakbonden. Een president kan gewoonweg niet weigeren met het werkende volk te praten.”

“Een president moet ook met zakenmensen praten, maar Bolsonaro lijkt enkel te praten met Louro van het warenhuis Havan. Er komt niks productiefs uit die zakenmeetings.

Ik had een samenkomst met honderd mensen. Die bestond uit vakbondsvertegenwoordigers, grote vissen uit de zakenwereld, inheemse bevolking, evangelische predikanten, katholieke priesters, bisschoppen en mensen van kleur, want ik wou luisteren naar de hele maatschappij. Tijdens mijn presidentsmandaat hebben we dan ook 74 nationale conferenties gehouden om te luisteren naar de noden van de maatschappij.”

“Bolsonaro bracht niemand samen. Hij verzamelt enkel mannen van de milities. Hij toont zijn gezicht niet in interviews. Wanneer hij het presidentiële paleis verlaat, stopt hij om te zeggen: “ik geef geweren. Ik geef vier extra wapens vrij en twee aanvalsgeweren. Binnenkort zullen er kanonnen voor iedereen zijn.”

“Maar het volk heeft geen wapens nodig. Ze hebben nood aan werkgelegenheid, arbeidscontracten, lonen, boeken en onderwijs. De overheid moet aanwezig zijn in de buitenwijken van onze steden. De overheid moet daar zorgen voor onderwijs, cultuur, gezondheidszorg en sociale zekerheid. Dat is de rol van de president van de republiek.”

“Heeft Bolsonaro dan niks opgevangen van wat we deden? Haddad, heb je niet een of ander boek gepubliceerd dat Bolsonaro eens zou kunnen lezen? Heeft de PCdoB geen reader die we hem even kunnen sturen om te tonen dat er ook op een andere manier geregeerd kan worden? Hey, Miguel, misschien moet de Força Sindical één boek schrijven en dan kan Sergio van de CUT nog een tweede laten schrijven, zodat Bolsonaro eindelijk weet hoe hij moet regeren.”

“Ik was ontzettend blij telkens een arbeider me zijn biefstuk toonde en zei: “Ik ga biefstuk eten en bier drinken!” Het is gewoonweg geweldig.”

“Je kan je niet voorstellen hoe geweldig het is om de kleine boer, die hier vertegenwoordigd wordt door João Paulo van de Landloze Arbeidersbeweging, te zien produceren en te weten dat hun inkomen gegarandeerd is, te weten dat hun producten niet wegrotten in de kelder of in de zon of de regen.”

“Wij zouden die producten zelf gekocht en verdeeld hebben indien nodig, maar we zouden beter voorraden aanleggen om de prijzen te reguleren. Hoe is het mogelijk dat kookgas nu 105 real kost? Hoe kan de prijs van ajuinen stijgen met 60 procent en die van tomaten ook de hoogte inschieten? Hoe kan elektrische energie zo hard stijgen?”

“Hoe kan de prijs van benzine stijgen? David, jij bent een oliearbeider, dus ik ga me ook even tot jou richten. Ik vind het ontoelaatbaar dat de prijs van Braziliaanse brandstof de internationale prijzen zou moeten volgen terwijl we geen olie invoeren. Brazilië is een exporteur van olie.”

“Als de ruwe materialen hier worden geproduceerd, als we het van de zeebodem halen en hier raffineren … We produceren brandstof voor de luchtvaart en we produceren diesel van dezelfde kwaliteit als in de Europese Unie.”

“Voor ik president was, en dit ga je niet weten want de pers geeft zulke dingen niet vrij, bedroeg onze benzine 1.500 delen lood per miljoen. Ik begreep het niet volledig, maar weet dat dit het cijfer was.”

“We verlaagden het tot vijftig, tot de Europese standaard. Weet je wat dat is? Als je in Europa door de straten loopt, zul je geen koolstofdioxide inademen van vervuilende benzine of dieselolie. Dus we hebben onze raffinaderijen afgestemd op de wereldstandaard. Maar nu importeren we benzine en dieselolie van de VS. Dit is toch niet logisch?”

“Toen we in 1953 Petrobras oprichtten, schreef de krant O Estado de São Paulo dat Brazilië onwetend was, dat we geen olie nodig hadden, omdat we het konden kopen van de VS.”

“Nu zijn we terug in 1953: Brazilië heeft de ruwe grondstoffen. Jullie zijn jong en zullen je dit misschien niet allemaal herinneren, maar toen we de pre-zoutlagen (in zee) ontdekten, zei journaliste Miriam Leitão: “Ja, we hebben olie gevonden in de pre-zoutlaag, maar we kunnen dit niet verder verkennen want we hebben er de technologie niet voor en het vat olie zal te duur worden”. Weet je dat nog, David? Wat een lef had ze!”

“We zijn niet enkel op zoek naar olie zes of zevenduizend meter onder de zeespiegel, maar het Braziliaans vat zal slechts een dollar meer kosten dan het vat uit Saoedi-Arabië, waar de olie zo goed als in volle zonlicht te vinden is. Weet je wat dit betekent?”

“Dit betekent dat de investering in onderzoek en de technologie die we met Petrobras ontwikkelden loont. Daarom vond er ook een staatsgreep plaats tegen voormalig president Dilma, want olie mocht niet in de handen van de Brazilianen blijven. Het moest in de handen van de Amerikanen komen, want zij hebben het nodig voor hun oorlogsreserves.”

“Na de Tweede Wereldoorlog leerden we dat enkel zij met gigantische oliereserves in staat zijn een oorlog te winnen. Duitsland verloor de oorlog immers omdat ze geen toegang hadden tot de benzine in Baku.”

“De rijke landen hebben dus enorme oliereserves. En wij, een gigantisch land, een land dat de belangrijkste technologieën bezit om in diep water te boren, laten onze eigen belangen varen om tegemoet te komen aan de noden van de god van de oliemarkt.”

“De economie boert slecht en Covid-19 heeft het land in de greep. Het ziet ernaar uit dat de Manausvariant nog tien keer besmettelijker is dan andere varianten en dubbel zo dodelijk. Dat is toch wat ik enkele wetenschappers hoorde zeggen.”

“Dit land zou onderzoek kunnen doen naar vaccins en zou die vaccins zelf kunnen produceren. Toen H1N1 (het virus tegen de griep van 2000) de ronde deed tijdens mijn mandaat vaccineerden we 80 miljoen Brazilianen in drie maanden. We bezitten een zorgstelsel dat dit aankan.”

“Waar is onze geliefde hoofdspil van de vaccinatiecampagne, Zé Gotingha? Bolsonaro stuurde hem weg omdat hij dacht dat hij een PT-activist was. Dat was hij niet. Hij werd op de kaart gezet door heel wat belangrijke figuren in de zorgsector die niks te maken hadden met de PT. Deze spil was onpartijdig, hij was een humanist. En waar is hij nu? Weg.”

“Laat dat even bezinken.”

“Dit land heeft geen regering, geen minister van Volksgezondheid, geen minister van Economie. Dit land heeft wel een opschepper. De president, die zelf niks weet, zegt voortdurend: “Het zijn allemaal de berekeningen van Guedes (de minister van Economie, nvdr.).”

“In deze context is ons land verarmd. Het BBP is sterk gedaald, de totale loonsom is ingestort, de detailhandel bevindt zich in een crisis, de voedselproductie voor de bevolking is niet langer duurzaam en de president geeft er geen ene moer om. Hij geeft enkel om het verkopen van wapens.”

“Ik voel me jong genoeg om te blijven strijden. Ik wil dan ook dat jullie weten dat ik niet opgeef. Opgeven staat niet in mijn woordenboek.”

“Zoals Trump zei: “Als je ooit iemand slecht hoort spreken over me, sla hem in elkaar en ik zal de schadevergoeding betalen”. Bolsonaro zal criminele milities opbellen.”

“Ten slotte, broeders en zusters, wil ik nog even benadrukken dat als je op mijn leeftijd bent gekomen en zoveel vrijgevigheid hebt ontvangen van God als ik, er geen plek meer is voor haat of woede. Ik ben gezegend voor zoveel zaken.”

“Mochten we falen vanuit sociologisch of psychologisch perspectief – zei ik dit goed, Boulos, sociologisch? – mochten we dit allemaal analyseren, dan zouden we nooit de revolutie hebben kunnen waarmaken van een nieuw vakbondsmilitantisme in 1978, want het leek toen onmogelijk eender wat te verrichten. Maar we deden het toch.”

“We zouden geen vrijheid van vereniging of partijvorming hebben gekend. Ik zou niet het plezier gehad hebben om de belangrijkste Latijns-Amerikaanse linkse partij op te richten. En ik zou geen president geworden zijn.”

“Kennen jullie nog mijn tegenstanders tijdens mijn allereerste verkiezingen? Dr. Ulissess Guimarães, Dr. Leonel de Moura Brizola, Dr. Paulo Salim Maluf, Dr. Mario Covas, Dr. Afif, Dr. Aureliano … Het waren allemaal academici!”

“Ik was het enige buitenbeentje. En toch ging ik door naar de tweede ronde. Ik won uiteindelijk de verkiezingen niet, door het vals spel van Globo. Globo heeft toen dat hele debat op poten gezet, zoals achteraf ook werd toegegeven door de directeurs van Globo.”

“Ik ben dus zeker gezegend door God. Ik zou ook graag benadrukken dat ik tevreden ben met mijn leven. Car Wash maakt geen deel meer uit van mijn leven. Ik verwacht echter niet dat de mensen die me zo graag veroordeeld zien, nu zullen ophouden. Dat zeker niet.”

“Ik ben wel blij dat wat mijn advocaten al zo lang zeggen nu eindelijk erkend wordt: deze president is onschuldig. Deze president is niet de eigenaar van dat appartement.”

“We wonnen elf rechtszaken de voorbije vijf jaar. We waren 100 procent succesvol nu rechter Fachins beslissing is gevallen. Opeens verdwenen de vier nog lopende rechtszaken. Waarom heeft Fachin dit niet eerder gedaan? Ik zeg het al vijf jaar lang.”

“Ik weet dat het ongemakkelijk is voor de vele mensen die me aanklaagden om nu hun ongelijk toe te geven. Het is moeilijk, want zodra je je op de weg der leugens bevindt, is het moeilijk de weg terug te vinden. Maar kijk hoe rustig ik ben in vergelijking met nieuwsanker William Bonner, toen hij gisteren het nieuws voorlas. Kijk hoe kalm ik ben nu de waarheid zegeviert en ook zal blijven zegevieren.”

“Daarom, broeders en zusters, wil ik jullie laten weten dat ik heb besloten de rest van mijn leven – dat hopelijk nog lang mag duren, want je begint pas echt te genieten van het leven als de hemel op de loer ligt – dit land te doorkruisen en met de mensen te praten.”

“Het is onrechtvaardig dat we het toelaten dat een man als Bolsonaro zulke brokken maakt, ons land uitverkoopt en toch aan de macht blijft. Ik weet niet welke mentaliteit we nodig hebben, maar we moeten iets doen opdat de mensen in dit land opnieuw kunnen dromen.”

“Dit land had heel wat dromen, ons land kende veel verwezenlijkingen. We droomden ervan dit land groot te maken. We creëerden en versterkten Mercosur. We bouwden UNASUR op, omdat we een sterk Latijns-Amerikaans economisch blok wilden vormen, een front met 400 miljoen mensen en een relatief groot BBP om onderhandelingen met Europa aan te gaan.”

“Europa wil enkel onderhandelen als zij ons hun industriële producten kunnen verkopen en wij hen landbouwproducten leveren. Dit nemen we niet langer. We willen niet groot worden op landbouw. We respecteren de landbouw. We weten ook dat die sector vele technologieën heeft en ontzettend belangrijk is. Brazilië wil echter een geïndustrialiseerd land zijn. We willen nieuwe industrieën en het land heeft nood aan nieuwe technologieën.”

“Vrees me niet. Ik ben radicaal. Ik ben radicaal omdat ik de onderliggende problemen van dit land wil aankaarten. Ik ben radicaal omdat ik de wereld beter wil maken, menselijker.”

“Dit is waar we van droomden. We richtten de BRICS op, de BRICS-bank, de Bank van het Zuiden. Brazilië kende een groots project voor natiebouw. Brazilië wilde zijn soevereiniteit opbouwen. Het is immers vijfhonderd jaar geleden dat we ontdekt werden.”

“Wanneer gaan we zorg beginnen dragen voor onszelf? Wanneer zal ik ’s ochtends wakker worden zonder toestemming te moeten vragen aan de VS om te mogen ademen? Wanneer zal ik ontwaken en weten dat mijn volledige volk zich ontbijt, lunch én avondeten kan permitteren, dat alle kinderen naar school kunnen en toegang hebben tot cultuur en zorg? Wanneer zullen we ontwaken? Het is mogelijk, we hebben het reeds bewezen.”

“Dus, broeders en zusters, het is door deze droom en de gedachte die droom waar te maken, dat ik me jong voel. Ik voel me jong genoeg om nog lang te strijden. Ik verzeker jullie dat ik nooit zal opgeven, want dat staat niet in mijn woordenboek.”

“Mijn moeder leerde me steeds te blijven vechten, te blijven geloven en te blijven proberen. Want als we niet langer in onszelf geloven, zal niemand dat doen. Als je jezelf niet respecteert, zal niemand dat doen.”

“En aan alle mensen die me verkeerd behandeld hebben de voorbije jaren, wil ik enkel nog het volgende zeggen. Ik wil met de politieke klasse praten, omdat we die te vaak uit de weg gaan. Het zit in onze natuur om bepaalde politici te vermijden.”

“Weet je, ik zou ook liefst hebben dat het Nationale Congres enkel bestaat uit goede mensen, linkse, progressieve mensen. Maar dat is niet het geval. De bevolking stond hier niet achter. Ze verkozen wie ze wilden verkiezen. En daarom moeten we praten met al wie er deel van uitmaakt om te zien hoe we dit land kunnen redden.”

“Ik moet dus met de ondernemers praten. Ik wil achterhalen waarom ze zo gek zijn te geloven dat economische groei en stijgende prijzen mogelijk zijn zonder dat het volk een inkomen heeft en in waardigheid kan leven.”

“Is dit moeilijk of gaan we ons aan de voeten blijven werpen van de marktgod die enkel op winstbejag uit is?”

“De crisis van 2008 bracht ons een eerste ervaring, met de Amerikaanse subprime en later het faillissement van Lehman Brothers. Toen zij failliet gingen, wie zorgde dan voor het geld om de brokken te lijmen? De staat! De staat wijst af en de staat vernielt. Wanneer ze failliet gaan, pompt de staat er geld in om de borg te betalen.”

“Toen in de VS de huizensector ineenstortte door de risicovolle hypotheken, hielp de staat eerst de banken. Nadien werd pas gedacht aan zij die hun huis verloren waren. Wanneer zal er ooit eerst gedacht worden aan de onderste laag van de bevolking?”

“Dus vrees me niet. Ik ben radicaal. Ik ben radicaal omdat ik de onderliggende problemen van dit land wil aankaarten. Ik ben radicaal omdat ik de wereld beter wil maken, menselijker. Een wereld waarin werken en opslag vragen geen misdaad is. Een wereld waarin vrouwen niet belachelijk gemaakt worden omdat ze vrouw zijn. Een wereld waarin mensen mogen worden wat ze willen, zonder oordeel. Een wereld waarin verdomde raciale vooroordelen eindelijk worden weggewerkt. Een wereld waarin geen verdwaalde kogels rondvliegen. Een wereld die de jeugd kan verkennen zonder de angst beschoten te worden.”

“Een wereld waarin de mensen gelukkig zijn, ongeacht waar ze willen zijn. Waar de mensen kunnen zijn wie ze willen. Een wereld waarin mensen hun religie gerespecteerd zien, waarin mensen vrij zijn in hun spirituele denken. Niemand is verplicht zich bij mijn religie te voegen, iedereen moet dit zelf kunnen kiezen. Mensen kunnen tot de LGBT-gemeenschap behoren en we moeten mensen altijd respecteren in wat ze doen. Deze wereld is mogelijk, het is absoluut mogelijk.”

“Dat is waarom ik jullie uitnodig samen de strijd aan te gaan in dit land om ervoor te zorgen dat elke Braziliaan, ongeacht zijn leeftijd, zich kan laten vaccineren.”

“En daarom moeten we de regering dwingen de vaccins aan te kopen. We moeten ook strijden voor het minimumloon en voor investeringen in jobcreatie, ondersteund door infrastructuurwerken.

“We moeten strijden voor belastingvermindering voor micro-ondernemers en voor de kleine Braziliaanse handelaars, die het niet langer trekken en failliet dreigen te gaan. Hoeveel restaurants zijn er al moeten sluiten? Heel wat drogisterijen zijn ondertussen gesloten, net als tal van wasserijen en schoonheidssalons. Waar dient de regering voor? Om een oplossing te zoeken voor deze mensen.”

“Ik wil me verontschuldigen voor de lange toespraak, net als Gilmar Mendes gisteren. Het is echter vijf jaar geleden dat ik nog met de media heb gesproken, dus vergeef me.”

“Weet je wanneer ik voor het laatst een interview heb gegeven op de televisie? Het was met Robert D’Avila op GloboNews, ongeveer vijf of zes jaar geleden. Of misschien vier jaar.”

“Ik werd als het ware een virus: raak Lula niet aan, luister niet naar Lula. Weet je wat mijn grootste wapen was toen ik veroordeeld werd tot drie jaar cel in Manaus? De rechter vertelde me dat ik een scherpe tong had. Dus als jullie het Braziliaanse volk en de dingen die ons land kunnen redden blijven verdedigen, dan zal ik mijn tong scherp houden!”

“Ik wil jullie nog een laatste keer bedanken, want zonder jullie zou ik hier vandaag niet gestaan hebben.”

“Enorm bedankt.”

 

Dit is de vertaling door Fleur Leysen van de Engelstalige transcriptie van de speech op de website van de Arbeiderspartij PT door voormalig president Ignacio Lula da Silva. Hij gaf deze toespraak op 10 maart  2021 in São Bernardo do Campo (een randgemeente van de stad São Paulo), twee dagen nadat hij door het Hooggerechtshof volledig onschuldig werd verklaard en het proces voor zijn veroordeling als politiek, vooringenomen en zonder bewijs werd veroordeeld.

 

Notes:

[1] De Sistema Unico de Saude (SUS) is het openbaar ziekenfonds dat gratis en universele toegang verleent voor iedereen tot gezondheidszorg

[2] De Partido dos Trabalhadores, afgekort PT is een Braziliaanse democratisch-socialistische politieke partij.

[3] Denktank voor data en economische arbeid

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!