Wat begon als een aantal geïsoleerde besmettingen, groeide snel uit tot een virale bosbrand die enkel met de meest drastische middelen kon beheerst worden. Nadat Italië als eerste in lockdown ging volgden ook andere Europese landen snel. In maart was België aan de beurt.
Niet geheel verwonderlijk hebben veel van de best gelezen artikels van dit jaar te maken met corona. Onder meer de verschillende pleidooien die op deze website werden gehouden om behoedzaam om te gaan met de heropening van de scholen werden heel veel gelezen. Het coronabeleid ten aanzien van de scholen was duidelijk iets waar vele mensen van wakker lagen het voorbije jaar. Volkomen terecht, zo blijkt inmiddels (opnieuw), uit de meest recente nieuwsberichten. Ook de heropening van de winkels was stof voor enkele veel gelezen stukken.
Van meet af aan hebben we er vanuit de redactie van DeWereldMorgen.be op ingezet om te proberen uit te stijgen boven de coronawaan van de dag. Het is verleidelijk om je te laten meeslepen door de dagelijkse discussies over cijfers, besmettingshaarden en naleving van de verschillende maatregelen, maar daardoor wordt vaak het grotere, politieke en sociale plaatje uit het oog verloren.
In april hamerden Christophe Callewaert en Rachida Aziz er al in een veel gelezen analyse op dat corona geen kwestie zou zijn van even op de tanden bijten. Corona zou een blijvertje zijn, voorspelden ze. En helaas kregen ze gelijk.
In andere analyses werd er op gewezen dat de uitbraak van Covid-19 niet kan los gezien worden van maatschappelijke omstandigheden. Zo werd er bijvoorbeeld gewezen op de link tussen virale uitbraken en het kapitalisme en signaleerden we hoe – althans sommige – bedrijven profiteerden van de door Covid-19 gebrachte rampspoed.
We lieten ook verschillende experts hun licht schijnen op de huidige crisis(sen) die we doormaakten. We lieten Marc Van Ranst uitgebreid aan het woord, net voor de tweede golf losbrak en net op het moment dat versoepelen de norm was. Een interview dat vandaag misschien meer dan ooit het herlezen waard is.
Keltoum Belorf interviewde de onvolprezen Silvia Federici die zeer interessante linken legde tussen feminisme, racisme, migratie en Covid-19. Socioloog Rudi Laermans kreeg het woord om het te hebben over zijn nieuwe boek en de blijvende impact van corona op de samenleving.
En sociaal geograaf Erik Swyngedouw kondigde aan dat de door corona geïnitieerde crisis de komende jaren zou leiden tot een sociale strijd zonder weerga. We gaven ook internationale kanonnen het woord. Frank Barat had het voor DeWereldMorgen met Brian Eno en Roger Waters over muziek en politiek in tijden van lockdown en pandemie.
Het coronavirus laat een behoorlijk grote groep mensen met chronische klachten achter, waar we in de toekomst zeker nog meer over zullen horen. Deze mensen gaan zich bij de al vele chronisch zieken in ons land mogen voegen. Lynn Formesyn, oftewel De Averechtse – een van de vele externe auteurs die artikels, video-interviews en podcasts, bij DeWereldMorgen.be publiceert – ondervond aan den lijve hoe een chronische ziekte je ongewild aan de zijlijn doet belanden. In een samenleving waar meer langdurig zieken dan werklozen zijn, is er dringend behoefte om op een andere manier te denken over ziekte en gezondheid. Aan de hand van haar openhartige verhaal, uitdagende omdenkoefeningen en gesprekken met experts toont ze hoe onze moderne invulling van ‘zinvol’ best ziek is. Zoals dit interview met psychiater Dirk De Wachter die aangeeft hoe een basisinkomen een kans zou zijn om werken en (over)leven wat meer los te koppelen van elkaar, zeker voor mensen die nu als randgeval bestempeld worden omdat ze mentaal of lichamelijk te begrensd zijn om op tempo van de ratrace mee te hollen. Te vermelden waard is dat alle artikels van Formesyn van dit jaar bij elkaar opgeteld al bijna een half miljoen keer gelezen zijn.
Black Lives Matter
Maar 2020 was ook meer dan corona, veel meer. Naar aanleiding van de politiemoord op George Floyd groeide de beweging Black Lives Matter uit tot een regelrechte opstand in de VS. En dat zorgde ervoor dat ook hier en in de rest van de wereld de antiracistische strijd aan kracht en radicaliteit herwon.
Naar aanleiding van de Black Lives Matter-betoging in Brussel, organiseerden we samen met Black Speaks Back, U:nite en Olave Talks een druk bekeken livestream op Facebook waarin onder meer (familie van) slachtoffers van politiegeweld en de Amerikaanse dichteres Aja Monet het woord namen.
De straatprotesten naar aanleiding van Black Lives Matter gaven ook aanleiding tot een reeks van verdiepende video’s, artikels en interviews. De ploeg van U:nite maakte een video over hoe zwarte vrouwen en vrouwen van kleur de mond gesnoerd worden en had een lang en interessant gesprek met Mohamed Barrie.
Frank Barat interviewde Angela Davis over het verband tussen dierenrechten, het prison industrial complex, racisme en Covid-19. Ook in het interview dat we hadden met de makers van de documentaire Décolonisons l’écologie stonden de linken tussen ecologische roofbouw, racisme en kapitalisme centraal.
In de nasleep van Black Lives Matter kreeg de zaak rond Sanda Dia en het racisme dat aan zijn dood ten grondslag ligt, de ruchtbaarheid die het verdient. Anissa Boujdaini schreef een indringende analyse over hoe Sanda’s dood het Belgische racismeprobleem op pijnlijke wijze aankaart. Maar over dat racismeprobleem is het vaak nog steeds erg moeilijk spreken. Witte verkramptheid domineert het debat al te vaak.
Vaarwel Trump
We zouden het haast vergeten, maar dit was ook het jaar van de regeringsonderhandelingen die bleven aanslepen, de eerste vrouwelijke (interim-)premier in ons land en de inhuldiging van de nieuwe Vivaldiregering. Over Sophie Wilmès schreef Lode Vanoost een eerlijk portret en over het wel en wee van de Groenen binnen de nieuwe regering publiceerden we deze goed gelezen analyse.
Ook elders vonden er belangrijke politieke evoluties plaats. In Groot-Brittannië vond een ongeziene aanval plaats op Jeremy Corbyn en zijn erfenis en in de VS moest Donald Trump de duimen leggen voor Joe Biden tijdens de presidentsverkiezingen in november. Al is Trump nog steeds niet helemaal overtuigd dat hij verloren heeft. We schreven over wat Groen en sp.a (of was het Vooruit) kunnen leren van Corbyn en hoe het gevaar op een burgeroorlog in de VS (nog altijd) niet ondenkbeeldig is.