'Stop het stelen van geld van PetroCaribe'. Foto: Medyalokal/CC 4:0
Frédéric Thomas, Centre Tricontinental,

EU ziet geen fraudeprobleem in komende verkiezingen Haïti, bevolking denkt er anders over

Terwijl in Haïti een grootschalige sociale beweging het vertrek eist van het president Jovenel Moïse, voor zijn betrokkenheid bij het Petrocaribe-schandaal en bij het registratiesysteem van kiezers, gaat de EU door met zijn steun aan het huidige bewind, volgens politicoloog Frédéric Thomas van het Centre Tricontinental.

donderdag 10 december 2020 19:49
Spread the love

 

Sinds de zomer van 2018 kwamen de Haïtianen in opstand tegen de levensduurte en het Petrocaribe-schandaal. Dit regionaal energieakkoord werd afgesloten met Venezuela en voorzag 1.459 miljard euro voor ontwikkelingsprojecten. Dit geld werd voor het merendeel verduisterd door de politieke klasse en door de Haïtiaanse zakenlui.

Sindsdien heeft een ongekend grootschalige sociale beweging verandering geëist en het vertrek van huidig president Jovenel Moïse. Die klampt zich echter vast aan de macht met de steun van de internationale gemeenschap en de minderheid van de lokale oligarchie (zie Een jaar bloedig onderdrukte protesten in Haïti nog steeds geen nieuws en Haïti volksopstand tegen een regime waar u niets over hoeft te horen).

Ondertussen zijn de reeds zeer precaire levensomstandigheden van de Haïtianen (59 procent leeft in armoede) steeds verder verslechterd. Ook de onveiligheid nam exponentieel toe. De VN-missie in Haïti (Bureau Intégré des Nations Unies en Haïti – BINUH) documenteerde van januari tot juni 2020 159 moordslachtoffers en 92 gewonden door geweldplegingen in bendeverband.

Vier slachtpartijen

De afgelopen twee jaren hebben zich minstens vier slachtpartijen voorgedaan (de laatste eind augustus-begin september 2020) in de volkswijken van de hoofdstad Port-au-Prince. De dodelijkste is die van La Saline in november 2018 met 71 doden.

Voormalig politiechef Jimmy Chérisier heeft de bijnaam ‘Barbecue’ niet voor zijn culinaire kwaliteiten. Ondanks een internationaal aanhoudingsbevel loopt hij nog steeds vrij rond in Haïti. Foto: haitiliberte.com

Nationaal en internationaal onderzoek stelt in dit verband de verantwoordelijkheid vast van voormalig politiechef Jimmy Chérisier, bijgenaamd “Barbecue”. Dit onderzoek legt ook banden bloot tussen de gewapende bendes en het bewind, in die mate zelfs dat men kan spreken van een “slachtpartij door de Staat”. Het onderzoek werd gestopt en de misdaden zijn onbestraft gebleven.

Al die tijd werd de houding van de EU voornamelijk gekenmerkt door het volgen van de politieke lijn van de VS en steun aan de Haïtiaanse regering, samen met nog wat moralistische verklaringen zonder verder gevolg. Tevens herhaalt de EU voortdurend een oproep tot ‘consensus’, terwijl er in Haïti reeds een zeer ruime consensus bestaat tegen de huidige president.

Jovenel Moïse werd ‘verkozen’ met slechts 10 procent van de stemmen1. Hij regeert sinds januari 2020 per decreet met een wetgevende macht die nog bestaat uit hoogstens een derde van de Senaat omdat er nog steeds geen parlementsverkiezingen worden georganiseerd.

Hij is bovendien onmiskenbaar rechtstreeks betrokken in het Petrocaribe-schandaal en in de slachtpartijen. Het is dit heerschap dat door de internationale gemeenschap tot een monument van legitimiteit wordt verheven en tot een onmisbare steunpilaar voor gelijk welke onderhandelde uitweg.

Absurditeit

Er kan geen enkele vooruitgang of resultaat geboekt worden met deze “strategie”. Integendeel, elke dag zakt het land een beetje verder weg in de crisis. De EU trekt hier allerminst lessen uit en staat op het punt de omstreden beslissing van het bewind te steunen – wat de VS reeds gedaan heeft – om in 2021 verkiezingen te organiseren.

De technische basisvoorwaarden voor het houden van verkiezingen zijn er niet (er is geen nationale verkiezingsraad, geen lokale burelen, onvoltooide productie van de nieuwe identiteitskaarten door de Duitse firma Dermalog, die trouwens beschuldigd wordt van corruptie, enz., zie EU weigert actie tegen Duits bedrijf betrokken bij corruptie voor verkiezingsfraude in Haïti).

President Jovenel Moïse (l) met Canadees eerste minister Justin Trudeau in Peru. Foto= Ministerio de Relaciones Exteriores/CC BY-SA 2:0

Evenmin zijn de voorwaarden voor de rechtsstaat vervuld, nog minder die voor de veiligheid en voor het houden van vrije en geloofwaardige verkiezingen. De grote meerderheid van de Haïtianen wil hier bovendien niet van weten gezien het wantrouwen dat ze hebben tegen de huidige leiders en tegen de niet in de maatschappij geïntegreerde en niet-representatieve politieke partijen.

Vandaar de absurditeit van een internationale gemeenschap die klaarstaat om verkiezingen op te leggen tegen de wil van de Haïtianen zelf. Terwijl de opkomst tijdens het laatste electorale steekspel maar rond de 20 procent lag kan men in de vastberadenheid waarmee men “de verwildering” wil bestraffen een mengeling zien van cynisme en hypocrisie.

Tegelijk maakt de hoge VN-vertegenwoordigster Helen La Lime gewag van het feit dat gewapende bendes de wijken van Port-au-Prince controleren “om invloed uit te oefenen op het resultaat van de verkiezingen in deze kieskringen”.

Electoraal fetisjisme

De EU is niet in zich van de VS te onderscheiden en blijft doof voor de ergernis van de bevolking. Ze is enkel gefocust op electoraal fetisjisme, zonder zich te kunnen beroepen op enig concreet resultaat. De EU klampt zich integendeel nog meer vast aan deze komende verkiezingen die de enige waarborg betekenen voor de “verandering” die zetelend president Jovenel Moïse aanbiedt. Het deert de EU blijkbaar niet dat de verkiezingen geïnstrumentaliseerd zijn door het bewind en gemanipuleerd worden door straatbendes?

Door de vicieuze cirkel van instabiliteit en straffeloosheid in stand te houden, zullen deze verkiezingen niet alleen ongeloofwaardig en illegitiem zijn. Ze zouden ook de katalysator kunnen worden voor een nieuwe uitbraak van geweld en van toekomstige slachtpartijen.

Ze zouden bovendien nog wat meer de overname bestendigen van de instellingen en van de regering door de huidige corrupte elite. Tot slot zouden ze onherroepelijk de dubbelzinnigheid bevestigen die heerst tussen de EU-diplomatie en de neokoloniale inmenging van Washington.

De voorbije twee jaren heeft de grote meerderheid van de Haïtianen actie gevoerd en herhaaldelijk een “transitie” geëist in plaats van verkiezingen. In de huidige omstandigheden betekenen verkiezingen immers alleen de verderzetting van het machtssysteem en leggen ze een hypotheek op elke verandering. Het enige antwoord op de eisen van de bevolking is en repressie door het regime en geen steun noch medeleven van de internationale actoren.

Verandering begint door een einde te maken aan de straffeloosheid. Dat gebeurt door het proces te voeren over het Petrocaribe-schandaal, door de verantwoordelijken voor de slachtpartijen te berechten en door een einde te maken aan de collusie van het huidige bewind met het internationale machtsconsensus, die de stem van de Haïtiaanse bevolking onderdrukt.

 

 

Des élections en Haïti consolideraient la captation des institutions par une élite corrompue verscheen op 1 oktober 2020. Frédéric Thomas is doctor in de politieke wetenschappen en studiemedewerker van het Centre Tricontinental, een Franstalige denktank over globalisering, ontwikkelingssamenwerking en Zuid-Zuid-integratie.

 

Note:

1   Jovenel Moïse werd ‘verkozen’ met 55,27 procent van de stemmen. Slechts 21 procent van de geregistreerde kiezers bracht een stem uit. De stembusgang werd door alle onafhankelijke waarnemers als frauduleus beoordeeld. De EU en de VS zagen het probleem niet en erkenden Moïse onmiddellijk als wettige president (nvdr).

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!