‘Internationaal gezien doen we het misschien niet slecht, maar toch blijft tot op vandaag een té grote groep kinderen en jongeren in de kou staan. Het principe dat elk kind evenveel rechten heeft, blijft een verre droom. Eén rode draad is wel duidelijk: kinderen van wie de rechten geschonden worden, blijven te vaak onzichtbaar’, benadrukt Lien Magerman, coördinator van de Kinderrechtencoalitie.
De campagne vertelt het verhaal van Amelie, Dylan en Samira en twaalf andere kinderen. ‘Amper een fractie van de verhalen die verteld zouden moeten worden, maar we moeten érgens beginnen’, vertelt Lien.
Uit het rapport Zie mij! Onzichtbare kinderen en hun rechten dat de Kinderrechtencoalitie schreef met haar leden (o.a. Plan België, Child Focus, Bednet, Awel, Uit De Marge, Welzijnszorg, Gezinsbond, …) blijkt dat duizenden kinderen en jongeren in kwetsbare situaties compleet onzichtbaar zijn in onze samenleving. ‘Ze zitten in de jeugdbeweging, volgen muziekles. Ze wachten op de bus, of spelen op het speelplein. Misschien voetballen ze, misschien zitten ze thuis achter de spelcomputer. Misschien ken je ze niet. Misschien wel’, zegt Lien, ‘Maar overal waar ze zijn, zijn ze eigenlijk niet ‘echt’. Want ze zitten met hun gedachten ergens anders.’
Onzichtbare kinderen zie je overal, behalve in het beleid
Kinderen en jongeren in kwetsbare situaties worden onderbelicht in de cijfers, niet gevat door het beleid en niet bereikt door heel wat organisaties. ‘Daarom hebben we een lijst van 30 eisen opgesteld. 30 vuistregels waarvan we hopen dat onze beleidsmakers ze in de toekomst meenemen in hun beleid, om op die manier deze kinderen op een degelijke en constructieve manier te helpen en ondersteunen’, zegt Lien.
Voorbeelden van die eisen zijn: maak psychologische bijstand voor kinderen en jongeren gratis, pas regelgeving aan om fake news en racisme op sociale media te bestraffen, wijs sociale huisvesting prioritair toe aan gezinnen met kinderen, enzovoort.
‘Vandaag zorgen de zorgen van deze kinderen en jongeren ervoor dat ze niet kunnen, mogen of durven kind zijn. Wat hen heel kwetsbaar maakt, door de omstandigheden waarin ze leven of de problemen waarmee ze geconfronteerd worden’, zegt Lien. Het gaat om kinderen die opgroeien in moeilijke gezinssituaties. Kinderen die geconfronteerd worden met discriminatie, racisme, pestgedrag, geweld. Kinderen op straat. In armoede. (Te) Jonge mantelzorgers, kinderen verstoken van onderwijs of jeugdhulp, vermiste kinderen op de vlucht, kinderen met ouders in de gevangenis. Lien: ‘15 procent van alle kinderen en jongeren in Vlaanderen groeit op in armoede of kent een vorm van sociale uitsluiting. Dat is 1 kind op 6. Ruim 9 op de 10 meisjes en jonge vrouwen werden al slachtoffer van seksuele intimidatie, meer dan 600 kinderen groeien op in leefgroepen. Om maar enkele cijfers te noemen.’
12 échte verhalen, échte situaties. Hier, in België. Eén ervan gaat over Amelie: ‘Amelie wordt 6 jaar en het is feest. De aanwezigen zingen voor Amelie, en tellen voor haar af om de kaarsjes uit te blazen. Maar Amelie is er niet bij. Afwezig met haar gedachten. Ze denkt aan straks, wanneer de gasten terug naar huis zijn en Amelie alleen thuis is met mama, en haar onvoorspelbare gedrag wanneer ze weer gedronken heeft.’
Onzichtbare kinderen. Je ziet ze óók op TikTok
Maar op TikTok post Amelie vrolijke filmpjes, net zoals iedereen. En doet ze duetten met populaire TikTokkers, net zoals iedereen. ‘Kinderen als Amelie staan vaak alleen met hun zorgen. Een pijnlijke realiteit voor duizenden kinderen in onze samenleving. Met onze 27 lidorganisaties die elk op hun manier werken aan de structurele implementatie van de rechten van kinderen en jongeren, bundelen we de krachten om een einde te maken aan deze onzichtbaarheid’, besluit Lien.