“Wij vinden het positief dat de Antwerpse politie onderzoekt hoe de bevolking kijkt naar het contact met de politie. “Meten is weten”, zei burgemeester De Wever, en dat klopt helemaal”, zegt Eveline Vandevelde van de campagne ‘Niet Normaal?!’. Uit de bevraging van politiezone Antwerpen blijkt immers dat 14 procent van de respondenten met een migratieachtergrond ten opzichte van 7 procent zonder migratieachtergrond significant meer identiteitscontroles krijgen. “Deze resultaten stemmen overeen met de signalen die wij krijgen. Zowel etnische minderheden, als politiemensen zélf geven aan dat etnisch profileren een realiteit is waar momenteel te weinig aandacht voor is. Daarom is het goed dat de politiezone hiermee aan de slag gaat.”
De campagne ‘Niet Normaal?!’ juicht dit onderzoek toe en ziet het principe ‘meten is weten’ ook graag toegepast op de dagelijkse praktijk van politiecontroles. “Registratie van controles zorgt ervoor dat de politie een duidelijk beeld heeft wie om welke reden, en met welk resultaat, gecontroleerd wordt”, verklaart Eveline Vandevelde. “Dit is cruciaal om discriminatoire praktijken te identificeren en eigen praktijken zo nodig te onderzoeken en herzien. Burgemeester De Wever beweert dat er geen structureel racisme is bij de politie maar hoe kan hij die uitspraak staven zolang er geen cijfers bestaan over identiteitscontroles? Dat er een probleem is, is iedereen het ondertussen wel over eens.”
Verder verwelkomt de campagne ook de aandacht voor een correcte bejegening van de bevolking en professioneel en beleefd taalgebruik. Dit is inderdaad een belangrijk element voor het vertrouwen in de politie. “Dat de politie uitlegt waarom ze iemand controleert, is de logica zelve,” zegt Eveline Vandevelde. “Het is gunstig voor de legitimiteit en het vertrouwen.”
Toch blijft het minstens even belangrijk dat de politie zich bij elke controle baseert op objectieve informatie en altijd een gegronde reden heeft. “Ook beleefd etnisch profileren is etnisch profileren”, zegt Eveline Vandevelde. “Burgemeester De Wever gaf zelf aan dat wanneer bepaalde mensen constant geviseerd worden, dat de vertrouwensrelatie tussen politie en gemeenschap ernstig in het gedrang komt. Daarom is het zo belangrijk dat politiemensen ook begeleiding krijgen in hoe ze mensen selecteren voor een identiteitscontrole.”
“Als er een concrete daderbeschrijving is, kan die informatie zoals huidskleur of etniciteit gebruikt worden, maar niet als een algemene veronderstelling, als ‘passe-partout’.” Abstracte, algemene daderprofielen gebaseerd op te algemene kenmerken zonder aan een specifieke beschrijving te voldoen, zetten de deur open naar discriminatie. De politie moet dan ook vermijden om die te gebruiken en op briefings te verspreiden. Elke controle moet gebeuren om een objectieve reden die gelinkt is aan de gecontroleerde persoon, niet aan het ‘algemene profiel’ waarin die persoon eventueel past”, benadrukt Vandevelde.
“Het zou goed zijn om de onderzoeksresultaten van politiezone Antwerpen publiek te maken en wij staan open voor een constructief gesprek met politiezone Antwerpen”, besluit Eveline Vandevelde.
