Opinie -

Heropstart van de scholen: overbodig en levensgevaarlijk experiment

De show must go on. Het oorspronkelijke plan van minister Weyts bleek al direct ondoenbaar. En dat is nog het minste. Het plan creëert meer problemen dan het oplost en bemoeilijkt een lange termijnaanpak. Maar vooral, het zet onnodig mensenlevens op het spel. Carine Dedeygere, leerkracht in het secundair onderwijs, legt uit waarom.

woensdag 29 april 2020 12:50
Spread the love

 

Zowat iedereen wil graag de kinderen terug naar school krijgen. Maar heel wat ouders zijn – terecht – ongerust, niet alleen voor hun kinderen, maar ook voor zichzelf of voor de inwonende grootouders. De bezorgdheid probeert men de kop in te drukken. Kinderen onder de tien jaar zouden zogezegd niet besmet geraken en dus ook het virus niet kunnen doorgeven. Die hypothese die uit een IJslands onderzoek komt, wordt in de media meer en meer als wetenschappelijke zekerheid voorgesteld.

Die hypothese wordt nochtans op verschillende andere plaatsen tegengesproken. Het prestigieuze Imperial College COVID-19 Response Team van het Verenigd Koninkrijk gaat in elk geval uit van de veronderstelling dat kinderen net als volwassenen besmettingen overdragen. Het was in die veronderstelling dat de experten ervan aandrongen op een snelle sluiting van de scholen. Dat is ook de reden waarom de orde van geneesheren uit Frankrijk zich met klem verzet tegen de aangekondigde heropening van de lagere scholen in hun land op 11 mei.

Een studie uit Duitsland toont aan “dat scholen belangrijke haarden zijn voor de overdracht van infecties”. In Groot-Brittannië is er een opvallende stijging opgetreden van ernstig zieke kinderen met gevaarlijke reacties die verband houden met Covid-19. Dokters trekken daar aan de alarmbel.

Ander onderzoek heeft uitgewezen dat het samenbrengen van mensen in een gesloten ruimte, zoals cafés, theaterzalen, kerken, enz. de beste manier is om de ziekte te verspreiden. De meeste klaslokalen zijn relatief kleine, gesloten ruimtes, waar ze binnenkort met 15 personen zullen mogen samenzitten.

Eerlijke wetenschappers kunnen niet anders dan toegeven dat ze op dit moment nog bijzonder weinig weten van het coronavirus. Een paper van het toonaangevend medische tijdschrift The Lancet heeft dit nog eens extra in de verf gezet. En dat geldt zeker voor de verspreiding bij kinderen, precies omdat zij zo weinig ziek zijn van het virus en daardoor ook minder getest en onderzocht worden.

Als kinderen werkelijk zo ‘veilig’ zouden zijn voor het virus zoals zo stellig beweerd wordt, waarom wordt het bezoek aan hun grootouders dan volstrekt verboden?

Proefkonijnen

Een van mijn collega’s zei dat ze zich als een proefkonijn voelde. Dat is helaas niet enkel een gevoel, het is de realiteit. Precies omdat we nog zo weinig afweten van dit virus is elke exit- of aanpassingsstrategie één groot experiment. Een experiment gebeurt normaal in labo’s. Hier is de bevolking zelf het testmateriaal. Bij risicovolle experimenten is men doorgaans zo voorzichtig mogelijk. In deze kwestie is dat niet het geval. Blijkbaar wegen de economische motieven zwaarder, dat wil zeggen scholen moeten dienen als opvangplaats voor ouders die terug aan de slag moeten.

We weten ondertussen uit de gezondheidssector hoe gevaarlijk het is voor het personeel – en ook voor de patiënten/bejaarden – om dagelijks om te gaan met (mogelijk) besmette mensen. Datzelfde geldt voor het onderwijs. New York City is sterk getroffen door de pandemie. Daar zijn tot nu toe maar liefst 68 personeelsleden uit het onderwijs gestorven aan Covid-19.

Economie of je leven

Heel wat van mijn oudere collega’s maken zich echt zorgen om terug in aanraking te komen met leerlingen, waarvan ze weten dat een groot deel zich niet houdt aan de regels van ‘veilige afstand’. De Nationale Veiligheidsraad moet normaal nog een risicoprofiel opstellen voor de leerkrachten. Dat is nog steeds niet gebeurd.

De hele kwestie is wat daarbij zal primeren: de veiligheid of de centen? Op basis van welke argumenten zal men de risicoleeftijd voor het onderwijzend personeel leggen? De overheid zou uiteraard de minste kosten en het minst organisatorische problemen hebben door de risicoleeftijd op 65 jaar te plaatsen. Dat is namelijk ‘toevallig’ de pensioenleeftijd. Er hoeft dan eigenlijk niets te veranderen.

Grafiek: Corona: % kans op sterfte per leeftijd

Als men daarentegen uitgaat van de veiligheid, dan behoren alle leerkrachten boven de 55 jaar tot een risicogroep. Dat maken de cijfers duidelijk.[1] De categorie 55-60 heeft bij besmetting 1,8 procent om te sterven. Dat is 9 maal zoveel als bij mensen onder de 40 jaar en 4 maal minder dan 70-plussers. De categorie 60-65 heeft een sterftegraad bij besmetting van 2,95, of 15 maal zoveel als -40 jarigen en slechts 2,7 maal minder dan 70-plussers. Mannen sterven 1,65 maal zoveel als vrouwen bij besmetting.

Even ter info: als je je als vrijwilliger aanmeldt bij de stad Mechelen (of in een andere stad), dan kan je daarvoor verzekerd worden, behalve als je ouder bent dan 55 jaar. Eens die kaap voorbij, behoor je blijkbaar tot een risicogroep, te duur om nog te verzekeren.

Vanuit veiligheidsoverwegingen is er in elk geval geen twijfel mogelijk en moeten de oudste groep leerkrachten van thuis uit ingezet worden. De keuze voor 55+ of 65+ als risicogroep zal in elk geval duidelijk maken waar het de overheid echt om te doen is: het geld of je leven.

“Gekkenwerk zonder rendement”

Weyts heeft uit economische overwegingen het hele onderwijsveld mee op sleeptouw genomen om de scholen te allen prijze en zoveel en zo snel mogelijk open te krijgen. Al heel snel bleken de voorstellen op het terrein totaal onwerkbaar. Om de heropstart in goede banen te leiden – echt veilig kan het niet omdat ‘veilige afstand’ niet gegarandeerd kan worden – is een gigantische organisatie nodig. Als je het uitrekent gaat dat voor de klasgroepen in het secundair die het eerst starten, vanaf 18 mei tot eind juni om maximaal 6 volle lesdagen. De klassen worden immers opgesplitst en leerlingen zouden maximaal twee dagen naar school komen. Voor de andere groepen gaat het over vier of minder. Heel die organisatie moet met andere woorden op korte tijd klaar gestoomd worden voor amper 4 of 6 lesdagen. Niet voor niets zeggen directieleden mij: “Dit is echt gekkenwerk zonder rendement”.

Dat organiseren is onmogelijk te combineren met het kwalitatief aanbieden van thuisonderwijs. Daar is gewoon de mankracht niet voor. Professor en onderwijsspecialist Dirk Jacobs heeft het in een tweet over “een illusoire drang naar ‘excellentie’”. Het is niet alleen illusoir, maar ook onnozel en contraproductief. Men zou deze periode veel beter inzetten als proefperiode om de start in september goed voor te bereiden, rekening houdend met de dan nog altijd noodzakelijke ‘fysical distancing’, om noodplannen op te stellen voor toekomstige lockdowns, om leerlingen in finaliteitsjaren een goede oriëntatie te geven en om afgehaakte leerlingen terug bij de les te krijgen. Dit in combinatie met het thuisonderwijs, waar ondertussen de meeste leerkrachten expertise in opgebouwd hebben.

In Italië en Spanje, landen met vergelijkbare coronacijfers per inwoner als België, gaan de scholen pas terug open op 1 september.

Humor is heel belangrijk. Elk circus heeft een clown nodig. Maar wat als de minister de clown uithangt, of erger, als de clown minister wordt?

 

Note:

[1] De cijfers en de grafiek zijn gebaseerd op Worldometer, Coronavirus Worldwide Graphs.

Carine Dedeygere is leerkracht in een middelbare school. Zij schrijft onder een schuilnaam. Naam en adres bekend bij de redactie.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!