De toelichting bij de 20 populairste vrouwen- en mannenberoepen op jobat.be (04/02/2020) katapulteert ons regelrecht naar de wereld van series zoals Mad Man. Waarom zijn verzorgenden in de thuiszorg negen op de tien keer vrouwen? “Omdat Jeanne en Jean liever Marleentje zien afkomen dan bebaarde Jos? Tenzij om over de voetbal te praten natuurlijk.” En schoonmakers? “Het is properder met een vrouw erbij”. Installateurs zijn daarentegen vooral mannen want “het is toch wel handig als een man het komt fixen”. Of loodgieters? “Omdat de elegante handen van een vrouw liever niet de leidingen van de afwasbak, de wc of de douche herstellen, helpt het mannelijke geslacht hier graag een handje.”
Het bestaan van vrouwen- en mannenberoepen op de arbeidsmarkt valt niet te ontkennen. De opgevoerde verklaringen houden weinig steek en hebben ook niks met humor te maken. Ze getuigen van slechte smaak en zijn ronduit seksistisch. Ze reduceren vrouwen en mannen tot clichés. Waarom zouden mannen – met of zonder baard – geen attente verzorgers kunnen zijn of goeie schoonmakers? Of waarom zouden mannen niet goed kunnen luisteren? En waarom zouden er geen kwalificaties nodig zijn in de crèche of kinderopvang? Dat is immers helemaal iets anders dan moeder (kunnen) zijn.
Het is bovendien bijzonder ontmoedigend voor de weliswaar vooralsnog erg lage percentages vrouwen en mannen die het aandurven om te kiezen voor het beroep dat hen het beste past, wars van alle stereotypen. Deze dooddoeners doen niks meer dan de barrière mee hoger maken. Nochtans kan het ook anders. De gesegregeerde arbeidsmarkt zou net een uitnodiging moeten zijn om verder in te zetten op het toeleiden van meisjes naar technische beroepen én jongens naar zorg. Voor het eerste worden al eens campagnes gevoerd; het tweede wordt vaak vergeten. Zo maak je de vijver waaruit je vist fiks kleiner. Zoveel getalenteerde groepen worden zo gemist!
Als samenleving inzetten op minder gesegregeerde beroepenvelden – en bij uitbreiding ook een minder gesegregeerde verdeling van huishoudelijke arbeid – starten we best van in de wieg. Kinderen verdienen alle kansen om al hun talenten te ontwikkelen. Daarom voert het actieplatform ‘Vrij Spel Kinderen Kiezen Wel’ actie om de stereotiepe opdeling van speelgoed, spellen en spelen te doorbreken. En dan zullen de studiekeuzes misschien minder stereotiep gebeuren en uiteindelijk de tweedeling op basis van sekse op de arbeidsmarkt verdwijnen. Van hokjesdenken wordt niemand beter. Het is erg ouderwets en helemaal niet grappig.
Sofie De Graeve is woordvoerster bij Furia vzw.
Furia is een feministische en pluralistische denktank en actiegroep die ijvert voor een meer gelijke en solidaire samenleving en jaarlijks op 11 november de Nationale Vrouwendag organiseert.
