“Dit rapport geeft een stem aan de mensen die niet worden opgenomen in de officiële nationale & Europese statistieken: mensen die dakloos zijn, mensen die geen papieren hebben en die geen toegang hebben tot nationale zorgsystemen”, vertelt Ri De Ridder, Voorzitter Dokters van de Wereld België.
Het rapport is de uitkomst van een bevraging van 29.359 mensen in 7 Europese landen. Elk van hen deed een beroep op de vaste en mobiele teams van Dokters van de Wereld.
- De respondenten zijn een mix van ‘nationals’ (2,5%), EU-burgers (16%) en migranten buiten de EU (81,6%).
- Net geen 8% van de ondervraagde patiënten was minderjarig
- 92,6% leeft in armoede en 78,6% heeft geen vast dak boven het hoofd & leeft ofwel op straat, in opvangcentra, kraakpanden of bij vrienden. 30,1% van de 15 tot 19-jarigen leefde op straat.
82% geen enkele toegang tot zorg
De toegang tot zorg bij deze onzichtbare en zieke onderbuik van Europa is quasi onbestaande: 82% had geen enkele toegang tot zorg op het moment van het eerste contact.
De staat van gezondheid is er dan ook slecht aan toe: 28% van ondervraagden gaf aan in (zeer) slechte fysieke gezondheid te verkeren, wat opmerkelijk is gezien de relatief jonge mediaan-leeftijd van 34 jaar.
Verband gezondheid & huisvesting
Er is een sterk verband tussen gezondheid en huisvesting: 39% van de mensen die op straat leven, bevinden zich in een (zeer) slechte fysieke gezondheid (ten opzichte van 22% met dak boven het hoofd. 40,7% van de dakloze mensen geven aan dat ze er mentaal (zeer) slecht aan toe zijn (tegenover 19,2% van de mensen met dak boven het hoofd).
Wie dakloos is, kan bovendien significant minder rekenen op hulp en steun: 35,8% van de daklozen gaf aan niet op iemand te kunnen rekenen, tegenover 9% van de mensen met een dak boven het hoofd.
Zwangere kwetsbare vrouwen raken niet aan zorg
Dokters van de Wereld behandelde patiënten met een breed scala aan acute en chronische aandoeningen, onder hen ook zwangere vrouwen. Van de 639 zwangere kwetsbare vrouwen, had 3 op 5 geen enkele prenatale consultatie gehad, en 32% van de vrouwen die in hun tweede of derde trimester zaten, hadden nog geen enkele screening ontvangen.
Kwetsbare kinderen in Europa raken niet gevaccineerd
Van de respondenten die op de hoogte waren van hun vaccinatiestatus, was slechts 34% gevaccineerd tegen tetanos, 29% tegen kinkhoest en 29,2% tegen mazelen. “Dit is niet alleen gevaarlijk voor de gezondheid van kwetsbare kinderen, maar houdt reële risico’s in voor de gezondheid van een ganse bevolking. Bovendien creëert dit soort praktijken tot een kloof tussen de arme, niet-gevaccineerde kinderen en de rijke(re) gevaccineerde kinderen.”
“Waar onze patiënten ook vandaan komen, elk van hen zit vast in een uitermate hard leven”, zegt De Ridder . “Ze komen bij ons als laatste redmiddel, nadat ze op een muur botsen bij de officiële zorginstanties. Op het moment dat ze bij ons belanden, kampen ze vaak met ernstige en soms zelfs levensbedreigende aandoeningen.”