Er is al onnoemelijk veel tijd verloren. Dat bleek nog maar eens deze week bij het uitkomen van het Emissions Gap Report van de VN. Dat rapport toont aan dat we vanaf 2020 onze CO2 uitstoot elk jaar met 7,5% moeten verminderen om de opwarming van het klimaat te beperken tot 1,5° Celcius, zoals in het akkoord van Parijs wordt aanbevolen.
Ook in eigen land is het hoog tijd voor een klimaatregering. Met alle regionale regeerakkoorden afgerond, en de federale in onderhandeling, is het tijd om de daad bij het woord te voegen. De nieuwe ministers geven toe dat België haar doelstellingen voor 2020 niet zal halen, en dat we ons uiterste best moeten doen om deze van 2030 te halen. Volgende de Europese Commissie zal dat niet mogelijk zijn zonder sterke bijkomende maatregelen. België moet tegen eind december een nieuwe versie van het Nationaal energie- en klimaatplan (NEKP) neerleggen bij de EU, nadat de Europese Commissie in juni 2019 een hele reeks aanbevelingen formuleerde voor de te zwakke eerste versie van het NEKP. Hoe diepgaand die herwerking van het NEKP zal zijn na maanden van regeringsvorming en kabinetten van lopende zaken, blijft een mysterie.
Klein land met grote uitstoot
De idee dat België’s bijdrage aan de strijd tegen klimaatverandering verwaarloosbaar zou zijn is fout. Ook al zijn we in oppervlakte een klein land, onze voetafdruk per hoofd ligt bij de hoogste ter wereld, toonde het Living Planet Report van WWF al meermaals aan. Niet alleen onze binnenlandse uitstoot is hoog, ook is ons consumptiegedrag verantwoordelijk voor een belangrijk deel van de buitenlandse emissies, die niet gemaakt zouden worden als Belgen deze producten niet zouden consumeren. Ook liet WWF recent berekenen dat, om 7 agrarische grondstoffen te produceren die wij in België consumeren, 4,2 miljoen hectare landbouwgebied (of bijna anderhalve keer de oppervlakte van België) wordt geëxploiteerd in landen waar tropische regenwouden in ijltempo worden vernietigd. De geïmporteerde ontbossing die zo door onze consumptie wordt veroorzaakt, draagt mee bij aan de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.
Het is hoog tijd om klimaatverandering af te remmen door te investeren in oplossingen in plaats van de zaak te verergeren. WWF stelde eerder dit jaar al vast dat de Belgische staat nog steeds minstens 2,7 € miljard belastingvoordelen uitkeert voor fossiele brandstoffen. En bij het bekendmaken van het Vlaamse regeerakkoord bleek dat de Vlaamse regering ook tijdens de nieuwe legislatuur grote stroomverbruikers maximaal zal compenseren voor hun energiekosten. Dit is de wereld op zijn kop. Het klimaatfonds zou moeten dienen om de maatschappij klaar te stomen voor een lage koolstof maatschappij, en bedrijven aanmoedigen om hun werking te verduurzamen, niet bedrijven betalen om te blijven vervuilen.
Achteruit boeren of niet?
Wallonië en Brussel engageerden zich reeds om hun plan te verbeteren, Vlaanderen enkel ‘om het af te werken’. Ook in de regeerverklaring van de nieuwe Vlaamse regering staan voorlopig niet veel bijkomende maatregelen die het tij echt kunnen keren. De federale regering heeft nog een kans om de koe bij de horens te grijpen en doeltreffende maatregelen op te nemen in het regeerakkoord. Wil ons land echt het kneusje blijven in Europa en alle voordelen van een sociaal verantwoorde ecologische transitie aan ons voorbij laten gaan?
De Belg wil een performant klimaatbeleid. Om dat te onderstrepen vinden de komende 2 weken weer klimaatmanifestaties plaats, nu vrijdag 29 november en op zondag 8 december. Het wordt tijd dat onze politici de koe bij de horens vatten.